§ 5
ZASADY OGÓLNE USTAWIANIA- SEMAFORÓW TARCZ I WSKAŹNIKÓW

1. Ilość semaforów, tarcz i wskaźników na stacjach i innych posterunkach ruchu należy ograniczyć do ilości niezbędnie potrzebnej dla zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowości ruchu pociągów i manewrów.
2. Semafory należy ustawiać tak, aby drużyna pociągowa zbliżającego się pociągu mogła widzieć wyraźny i niedwuznaczny obraz sygnałów. W razie zgrupowania semaforów na małej przestrzeni zaleca się ustawianie ich na linii prostej, prostopadłej lub skośnej do osi torów i tak, aby maszynista zbliżającego się pociągu z każdego miejsca, począwszy od granicy widzialności sygnałów, mógł w miarę możności widzieć je w tej samej kolejności obok siebie, w jakiej są one rzeczywiście ustawione.
3. Semafory i tarcze ostrzegawcze należy tak ustawiać, by następowały po sobie w danym kierunku jazdy, nie częściej niż co 250 m.
4. Semafory, tarcze i wskaźniki należy ustawiać w zasadzie bezpośrednio obok torów, do których się odnoszą i z prawej ich strony, patrząc w kierunku jazdy, W wyjątkowych przypadkach, ze względu na niedostateczną skrajnię budowli, lub w celu polepszenia widoczności sygnałów, można umieszczać semafory i tarcze nad osiami odnośnych torów na specjalnych mostkach sygnałowych, na wiaduktach itp. W celu polepszenia widoczności semafora można go również odsunąć na pewną odległość od toru, na przykład na skarpę wykopu.
4a) Należy unikać w miarę możliwości ustawiania semaforów na wzniesieniach ponad 6 ‰ szczególnie na łukach. W razie konieczności ustawienia semaforu na wzniesieniu ponad 6 ‰ należy przewidzieć w regulaminie technicznym stacji pierwszeństwo przyjścia pociągu tego kierunku i unikać zatrzymania pociągu pod tym semaforem. 
5. Jeżeli w istniejących układach torów odstęp torów jest za mały do ustawienia semafora lub tarczy ostrzegawczej i nie może być powiększony, to za zezwoleniem Ministra Komunikacji można tarczę lub semafor ustawić po zewnętrznej stronie torów albo po lewej stronie odnośnego toru. Jeżeli semafor lub tarcza ostrzegawcza stoją po lewej stronie toru, albo też po prawej stronie, ale nie bezpośrednio obok danego toru, lecz są przedzielone jednym lub kilkoma torami, to należy ustawić wskaźnik W15 w tym miejscu, gdzie powinien się znajdować semafor lub tarcza ostrzegawcza.
6. Jeżeli szybkość pociągu na drodze przebiegu sygnalizowanej na semaforze powinna być zmniejszona, to należy ustawiać semafory dwuramienne. Semaforów trzyramiennych zasadniczo nie stosuje się.
7. Stosuje się 2 rodzaje semaforów i tarcz, a mianowicie:
a) semafory ramienne i tarcze zwykłe mechaniczne b) semafory i tarcze świetlne.
Na posterunkach ruchu, na których warunki miejscowe pozwalają, a w szczególności na dużych węzłach kolejowych i dużych stacjach węzłowych oraz na liniach z trakcją elektryczną zelektryfikowanych jak również przewidzianych do elektryfikacji należy zaleca się stosować semafory i tarcze świetlne.
8. W dalszym ciągu niniejszych przepisów należy rozumieć, że postanowienia dotyczące semaforów jednoramiennych lub dwuramiennych odnoszą się również odpowiednio do semaforów świetlnych.
9. Przy ustawianiu semaforów, tarcz i wskaźników na stacjach należy zachować szerokość skrajni budowli. Odległość urządzeń sygnałowych ustawianych na międzytorzach od osi torów nie może wynosić mniej niż 2,20 m. Na szlakach semafory, tarcze i wskaźniki ustawia się w odległości najmniej 2,50 m od osi toru. Na międzytorzu dwóch równych linii kolejowych biegnących równolegle można ustawiać wymienione urządzenia sygnałowe, jeśli odległość osi torów tych linii wynosi najmniej 4,70 m. W przypadku ustawiania semaforów, tarcz i wskaźników przy torze biegnącym w łuku o promieniu mniejszym niż 350 m należy ze względu na przechyłkę toru powiększyć szerokość skrajni o wymiary według następującej tablicy.

Promień łuku w m 350 250 200 180 150
Poszerzenie skrajni w mm 0 50 100 120 200

§ 6
SEMAFORY WJAZDOWE

1. Semafory wjazdowe ustawia się na posterunkach zapowiadawczych bocznicowych i osłonnych. Semafory wjazdowe służą do wskazywania czy wjazd na posterunek ruchu jest zabroniony, czy dozwolony.
2. Semafory wjazdowe stosuje się jednoramienne i dwuramienne. Semafory wjazdowe powinny wskazywać dwoma ramionami wjazd pociągu ze zmniejszoną szybkością, ze wzglądu na łuki rozjazdów lub tor wjazdowy zakończony kozłem oporowym albo też z innych względów wymagających ograniczenia szybkości.
3. Semafory wjazdowe powinny wskazywać w położeniu zasadniczym sygnał “Stój”.
4. W wyjątkowych przypadkach za zezwoleniem Ministerstwa Kolei semafory, wjazdowe mogą wskazywać w położeniu zasadniczym sygnał “Wolna droga”.
5. Sygnały na semaforach wjazdowych powinny być widoczne ze stanowiska maszynisty, a w wyjątkowych przypadkach ze stanowiska pomocnika maszynisty zbliżającego się pociągu z odległości wskazanej w Przepisach Sygnalizacji, jak również możliwie i z nastawni obsługującej semafor.
6. W razie niemożności spełnienia warunku widoczności sygnałów na semaforze wjazdowym z nastawni należy urządzić powtarzacz sygnałowy.
7. Semafory wjazdowe należy ustawiać przed miejscem niebezpiecznym w odległości wskazanej w Przepisach Sygnalizacji.
8. Jako miejsce niebezpieczne należy uważać początek pierwszego rozjazdu lub też pierwszy ukres przy torze głównym zasadniczym. Jeżeli na torze głównym zasadniczym odbywa się stale przetaczanie poza taki punkt, to jako miejsce niebezpieczne należy uważać granicę przetaczania oznaczoną wskaźnikiem W6. W szczególnych przypadkach, jeżeli na pewnej stacji koniec pociągu, zatrzymującego się w swym zwykłym miejscu zatrzymania, wystaje poza początek pierwszego rozjazdu lub poza pierwszy ukres przy torze głównym zasadniczym, to jako miejsce niebezpieczne należy przyjąć miejsce, do którego sięga koniec pociągu. Miejsce to oznacza się wskaźnikiem W16, służącym do oznaczenia ukresu (rys. 8 i 9).

9. Odległość semafora wjazdowego od miejsca niebezpiecznego należy powiększyć w następujących przypadkach:
a) Przed semaforem wjazdowym na stacji tor ma na długości większej niż 1 km średni spadek w kierunku do semafora większy niż 5‰, obliczony z różnicy rzędnych toru pomiędzy semaforem wjazdowym a punktem odległym o 1 km. W tym przypadku odległość od miejsca niebezpiecznego należy powiększyć najmniej do 150 m (rys. 10).

b) Gdy przejechanie semafora wjazdowego na stacji wskazującego sygnał “Stój” zagraża wjazdom pociągów z innych linii kolejowych lub wyjazdom pociągów ze stacji. W tych przypadkach odległość semafora wjazdowego od miejsca przecięcia lub połączenia dróg przebiegu należy powiększyć najmniej do 200 m (rys. 11).

c) Na posterunku odgałęźnym odległości wymienione w pkt “2” należy powiększyć do 300 m (rys. 12 i 13).

2) w § 6. ustęp 9, c) otrzymuje brzmienie:
c) Na posterunku odgałęźnym i osłonnym odległości wymienione w pkt b) należy powiększyć do 300 m (rys 12a, 12 b, 12 c i 13)
Stosownie do zmienionej treści pkt c) zmienia się numeracja rysunków dotyczących tego ustepu jak następuje:
“Rys 12” otrzymuje numer “Rys 12a”, “Rys 13” numer “Rys. 12b” oraz dodaje się nowe rysunki o numerach “Rys. 12c” i “Rys. 13”
przecięcia lub połączenia dróg przebiegu należy powiększyć najmniej do 300m. Jeżeli przy torze wjazdowym jest ustawiony wskaźnik “W6”, zastosowanie do pkt. a należy równocześnie zachować niezmienioną odległość 150m pomiędzy semaforem a wskaźnikiem “W6”

d) Jeżeli przypadki wymienione w pkt a) i b) zachodzą równocześnie, to odległość semafora wjazdowego od miejsca niebezpiecznego należy powiększyć najmniej do 300 m, W szczególnych przypadkach, gdy nie da się zastosować zwiększone odległości albo gdy warunki miejscowe tego wymaga ją, to zamiast odsuwania semaforów wjazdowych na większą odległość należy zastosować urządzenia wymienione w pkt e
e) Jeżeli przypadki wymienione w pkt a) i c zachodzą równocześnie albo jeżeli nie dadzą się zastosować powiększone odległości to należy wykonać bądź żeberka ochronni za odpowiednimi semaforami wjazdowymi bądź zamknięcia blokowe semaforów wyjazdowych lub odstępowych sąsiedniego i tylnego posterunku ruchu, bądź też inne urządzenia ochronne. Sposób uzależnienia; jak również zastosowanie innych urządzeń ochronnych powinny być zatwierdzone przez Ministerstwo Kolei,
f) Jeżeli w przypadkach wymienionych w pkt b) i c) przed semaforem wjazdowym znajduje się średnie wzniesienie powyżej 5‰ na długości większej niż l km, to można podane w pkt b) i c) zwiększone odległości zredukować dla stacji do 150 m, a dla posterunków odgałęźnych i osłonnych do 200 m. g) Na stacjach linii jednotorowych nie posiadających semaforów wyjazdowych najmniejsza odległość semafora wjazdowego od najbliższego rozjazdu powinna wynosić najmniej 150 m (rys. 14).

10. Na dużych stacjach węzłowych linii pierwszorzędnej na słupie semafora wjazdowego lub obok niego można umieszczać wskaźnik W2a Dla wskazania toru lub grupy torów, na który jest przygotowany wjazd.
11. Na liniach znaczenia miejscowego powiększone odległości, o których mowa w niniejszym paragrafie, mogą być zredukowane do 50% z zastrzeżeniem, że nie mogą być mniejsze od przewidzianych Przepisami Sygnalizacji


Przepisy projektowania urządzeń bezpieczeństwa ruchu kolejowego – SPIS TREŚCI