§ 23. Określenie i skład pociągu.

P. Co nazywamy pociągiem?
O. Pociągiem nazywamy zespół parowozu i wagonów, obsadzony przez drużynę pociągową, zaopatrzony w przepisowe sygnały, znajdujący się w drodze lub gotowy do wyprawienia.
P. Jakie jeszcze pojazdy uważa się za pociągi?
O. Za pociągi uważa się również: parowozy idące luzem, wagony motorowe, oraz drezyny motorowe wagi ponad 750 kg
P. Jakie bywają rodzaje pociągów?
O. Pociągi bywają następujących rodzajów:
1) pociągi stałe, przewidziane w ogólnym rozkładzie jazdy jako kursujące codziennie, lub w pewne dni określone w rozkładzie jazdy.
2) pociągi niestałe, do których należą:
a) pociągi dodatkowe, przewidziane w ogólnym rozkładzie jazdy, jednak kursujące tylko w miarę potrzeby;
b) pociągi nadzwyczajne, kursujące w miarę szczególnej potrzeby według rozkładu jazdy specjalnie dla nich opracowanego;
c) pociągi bliźniacze, (bis), poprzedzające lub następujące, kursujące w miarę potrzeby według rozkładu równoległego do rozkładu jazdy pociągu, który poprzedzają lub po którym następują;
d) pociągi służbowe, (komisyjne, inspekcyjne, robocze, gatunkowe i t.) kursujące bez ścisłego rozkładu jazdy.
P. Jak dzielą się pociągi ze względu na rodzaj przewozów?
O. Ze względu na rodzaj przewozów pociągi dzielą się na:
1) pociągi pasażerskie,
2) pociągi towarowe.
Pociągi mieszane należą do pierwszej lub drugiej kategorji, zależnie od tego, czy służą przeważnie do przewozu osób (mieszane towarowo-osobowe), czy przeważnie do przewozu towarów (mieszane towarowo-osobowe).
P. Od czego zależy skład pociągu, t. j. ilość i rodzaj wagonów włączonych do pociągu?
O. Skład pociągu zależy, od rodzaju przewozów, od największej dozwolonej szybkości danego pociągu, od siły parowozu, od rodzaju hamulców, od profilu linji i technicznych, urządzeń kolei i taboru oraz od długości torów stacyjnych.
P. Z ilu osi, w zależności od szybkości, może się składać największy skład pociągu?
O. W zależności od szybkości, największy skład pociągu może się składać z następującej ilości osi, nie licząc osi parowozu czynnego:
A. W pociągach pasażerskich na hamulcach zespolonych.
Na linjach pierwszorzędnych.
Przy szybkości do:
50 km/g. -120 osi
od 51 do km/g – 100 osi
od 66 do 80 km/g – 80 osi
powyżej 80 km/g – 60 osi
Na linjach drugorzędnych.
Przy szybkości:
do 35 km/g. – 100 osi
od 36 do 50 km/g – 80 osi.
powyżej 50 km/g – 60 osi.
B. W pociągach towarowych na hamulcach ręcznych.
1. Na linjach pierwszorzędnych. Przy szybkości:
do 45 km/g.- 150 osi
od 46 do 50 km/g. -120 osi.
od 51 do 55 km/g -90 osi.
od 56 do 60 km/g – 60 osi.
2. Na linjach drugorzędnych.
Przy szybkości:
do 40 km/g-120 osi
P. Kiedy dyżurny ruchu wyprawiający pociąg, powinien zmniejszyć skład pociągu?
O. Dyżurny ruchu, wyprawiający pociąg, powinien zmniejszyć skład pociągu, według wskazówek służby drogowej lubi mechanicznej, w razie wyjątkowo niesprzyjających warunków atmosferycznych, jako to: podczas zamieci śnieżnych orkanów, mrozów powyżej 15 C. i t.p.

§ 24. Umieszczenie parowozów i luźnych tendrów w pociągach.

P. Gdzie i jak powinien być umieszczony parowóz pociągowy?
O. Parowóz pociągowy powinien być umieszczony na przodzie pociągu przed wszystkiemi wagonami j zwrócony kominem naprzód w kierunku jazdy.
P. W jakich przypadkach przepis umieszczania parowozu pociągowego na przodzie pociągu nie obowiązuje?
O. Przepis umieszczania parowozu pociągowego na przodzie pociągu nie obowiązuje w przypadkach następujących:
1) w pociągach cofanych ze szlaku,
2) przy zestawianiu pociągu na stacji,
3) przy jazdach pomocniczych, próbnych i doświadczalnych
4) w pociągach służbowych i roboczych,
5) w pociągach podawanych na bocznicę i cofanych z bocznicy.
P. Jaka ostrożność należy zachować, gdy parowóz pcha pociąg przed sobą, na przodzie zaś niema parowozu?
O. Jeżeli parowóz pcha pociąg przed sobą, na przodzie zaś niema parowozu, to na czołowym wagonie powinien znajdować się konduktor, który powinien zwracać baczną uwagę na tor i dawać sygnały.
P. Gdzie może być wstawiony parowóz pociągowy w pociągach doświadczalnych i inspekcyjnych?
O. W pociągach doświadczalnych i inspekcyjnych parowóz pociągowy może być wstawiony w środku pociągu.
P. Kiedy nie obowiązuje przepis umieszczania parowozu pociągowego kominem naprzód w kierunku jazdy?
O. Przepis umieszczania parowozu pociągowego kominem naprzód w kierunku jazdy nie obowiązuje:
1) w stosunku do parowozów tendrzaków,
2) w pociągach kursujących z szybkością nie większą niż 50 km/g.
3) we wszystkich wypadkach, gdy parowóz pociągowy nie jest umieszczony na przodzie pociągu.
P. Ile parowozów czynnych można użyć do prowadzenia jednego pociągu?
O. Do prowadzenie jednego pociągu wolno użyć jednocześnie najwięcej dwa parowozy ciągnące i jeden popychający. W wyjątkowych przypadkach, za pozwoleniem Dyrekcji, – najwięcej dwa parowozy popychające.
P. Jak należy umieszczać w pociągu dwa parowozy ciągnące?
O. Dwa parowozy ciągnące należy w pociągu umieszczać w ten sposób, ażeby na pierwszem miejscu znajdował się parowóz o większej szybkości. Przy jednakowej szybkości obu parowozów, jako pierwszy powinien być umieszczony parowóz mający na przodzie wózek lub oś toczną.
P. Czy wolno wstawiać wagony pomiędzy dwa parowozy ciągnące pociąg?
O.; Pomiędzy dwa parowozy ciągnące pociąg nie wolno wstawiać żadnych wagonów z wyjątkiem jazd doświadczalnych.
P. Jakiem pociągami należy wysyłać parowozy nieczynne?
O. Parowozy nieczynne należy wysyłać pociągami towarowemi lub mieszanemi, a tylko wyjątkowo, za pozwoleniem Dyrekcji, pociągami pasażerskiemi. W tym ostatnim wypadku można przesłać nie więcej, niż jeden parowóz nieczynny.
P. Gdzie należy umieszczać w pociągu parowóz nieczynny?
O. Parowóz nieczynny należy umieszczać w pociągu bezpośrednio za parowozem prowadzącym pociąg, za wyjątkiem linji, na których podwójna trakcja nie jest dozwolona.
P. Jak należy postąpić w razie potrzeby wysłania w jednym pociągu większej ilości parowozów nieczynnych?
O. W razie potrzeby wysłania w jednym pociągu większej ilości parowozów nieczynnych, należy to wykonać pociągiem towarowym, wstawiając między dwa parowozy nieczynne na długości conajmniej 16 m. odpowiednią ilość wagonów, przyczem każdy parowóz powinien być odpowiednio przygotowany dojazdy i konwojowany przez specjalnego pracownika.
P. Gdzie należy umieszczać w pociągu tendry luźne?
O. Tendry luźne, mające zderzaki przednie, powinny być umieszczane w pociągu za parowozem prowadzącym pociąg lub za parowozem nieczynnym; tendry luźne bez zderzaków przednich powinny być umieszczane na końcu pociągu za ostatnim wagonem hamulcowym.

§ 25. Rozmieszczenie wagonów w pociągu.

P. Jaka jest ogólna zasada nastawiania wagonów w pociągu?
O. Zasadniczo wagony ciężkie powinny być ustawiane w pociągach ile możności, przed lekkiemi, licząc od parowozu prowadzącego pociąg, na linjach zaś ze spadkami powyżej 10 % zasada ta powinna być przestrzegana bezwzględnie.
P. Ile powinno być w pociągu wagonów z hamulcami czynnemi i jak należy je rozmieszczać?
O. W każdym pociągu powinno być tyle wagonów z czynnemi hamulcami, ile potrzeba do obsadzenia wymaganego ciężaru hamowanego, przyczem wagony te powinny być rozmieszczone w pociągu możliwie równomiernie.
P. W pociągu na hamulcach zespolonych, ile powinno się znajdować wagonów zaopatrzonych w przyrządy do ręcznego hamowania?
O. W każdym pociągu na hamulcach zespolonych powinno się znajdować tyle wagonów zaopatrzonych w przyrządy do ręcznego hamowania, aby w razie uszkodzenia hamulca zespolonego, pociąg mógł iść dalej z szybkością najmniej 20 km/g.
P. Co powinien posiadać wagon końcowy każdego pociągu?
O. Wagon końcowy każdego pociągu powinien posiadać hamulec czynny i wsporniki do umocowania końcowych sygnałów.
P. W jakim porządku powinny być rozmieszczane wagony w pociągach pasażerskich?
O. O porządku rozmieszczania wagonów w pociągach pasażerskich Dyrekcje wydają szczegółowe wskazówki przy ogłaszaniu rozkładu jazdy, zamieszczone w części 1-ej dodatku do tego rozkładu.
P. Kiedy i w jakich pociągach stosują się przedziały lub wagony ochronne?
O. W pociągach, w których są przewożeni podróżni, pomiędzy parowozem a wagonami lub przedziałami zajętemi przez podróżnych, należy zostawić jako ochronny niezajęty przez podróżnych:
1) w pociągach na hamulcach ręcznych przy szybkości do 50 km/g. włącznie, i w pociągach na hamulcach zespolonych przy szybkości do 75 km/g. włącznie, pierwszy przedział pierwszego wagonu od strony parowozu;
2) w pociągach na hamulcach ręcznych przy szybkości powyżej 70 km/g. i w pociągach na hamulcach zespolonych o szybkości powyżej 75 km/g. – cały pierwszy wagon za parowozem.
P. W jakich wypadkach może być dozwolone odstępstwo od tego przepisu?
O. Odstępstwo od tego przepisu może być dozwolone w przypadkach, jeżeli w pociągu na hamulcach zespolonych przy szybkości powyżej 75 km/g. wagon osobowy, pierwszy za parowozem jest czteroosiowy stalowy, to można pozostawać w nim od strony parowozu jeden przedział jako ochronny, zamiast całego ochronnego wagonu.
P. W jakich pociągach nie jest konieczne wstawianie wagonu lub pozostawianie przedziału ochronnego?
O. Wstawianie wagonu lub pozostawienie przedziału ochronnego nie jest konieczne w pociągach służbowych.
P. Ile do pociągu pasażerskiego na hamulcach zespolonych można doczepić wagonów niewłączonych do hamulca zespolonego?
O. Do pociągów pasażerskich na hamulcach zespolonych można doczepiać w końcu pociągu w granicach dozwolonego składu wagony niewlączone do hamulca zespolonego w ilości zależnej od szybkości pociągu, a mianowicie:
1) na linjacb pierwszorzędnych:
przy szyb. do 35 km/g. najwięcej 30 osi i najwyżej 300 tonn.
przy szyb. do 50 km/g. najwięcej 20 osi i najwyżej 200 tonn.
przy szyb. do 60 km/g. najwięcej 12 osi i najwyżej 120 tonn.
przy szyb. do 80 km/g. najwięcej 6 osi i najwyżej 60 tonn.
W pociągach o szybkości powyżej 80 km/g. nie wolno doczepiać wagonów, niewłączonych do hamulca zespolonego
2) na linjach drugorzędnych:
przy szyb. do 35 km/g najwięcej 30 osi i najwyżej 300 tonn
przy szyb. do 50 km/g. najwięcej 20 osi i najwyżej 200 tonn.
przy szyb. do 60 km/g. najwięcej 6 osi i najwyżej 60 tonn.
W pociągach o szybkości powyżej 60 km/g. nie wolno do czepiać wagonów, niewłączonych do hamulca zespolonego.
P. Jak powinny być zgrupowane i umieszczone wagony z podrożnymi w pociągach mieszanych?
O. W pociągach mieszanych powinny być zgrupowane razem i umieszczone na końcu lub w przedniej części pociągu
P. Gdzie należy umieszczać w pociągach mieszanych wagony z ładunkiem łatwopalnym, żrącym, trującym lub wydzielającym przykrą woń?
O. W pociągach mieszanych wagony z takim ładunkiem należy umieszczać za wagonami z podróżnymi, oddzielając je od tych wagonów przynajmniej jednym wagonem krytym z innym ładunkiem.
P. Gdzie powinny być wstawiane w pociągach pasażerskich i mieszanych wagony niekryte, ładowane pojazdami drogowemi, jakoteż wagony ładowane zwierzętami?
O. W pociągach pasażerskich i mieszanych wagony z takim ładunkiem powinny być wstawiane za wagonami z podróżnymi.
P. Gdzie i jak należy umieszczać w pociągach mieszanych pary wagonów załadowanych wspólnym ładunkiem, jak również wagony niekryte załadowane ładunkiem, który mógłby ulec podłużnemu przesunięciu?
O. Wagony z takim ładunkiem w pociągach mieszanych należy oddzielić od wagonów z podróżnymi przynajmniej jednym wagonem krytym.
P. Jakiemi wagonami i pod jakim warunkiem mogą być przewożone ładowne i próżne cysterny do gazu świetlnego?
O. Ładowne i próżne cysterny do przewozu gazu świetlnego mogą być przewożone pociągami pasażerskimi i mieszanymi w końcu pociągu pod warunkiem, że odpowiadają specjalnym wymaganiom technicznym.
P. Do jakich pociągów mogą być włączone wagony z kołami tarczowemi, odlane w jednej sztuce, bez nakładanych obręczy?
O. Wagony takie mogą być włączane tylko do pociągów towarowych o największej dozwolonej szybkości nieprzewyższającej 45 km/g.
P. Jak należy przewozić materjały łatwopalne?
O. Materjały łatwopalne należy przewozić w wagonach krytych lub w wagonach niekrytych pod oponami, oddzielając je w pociągu od parowozu czynnego lub od wagonu z samodzielnym ogrzewaniem jednym wagonem z ładunkiem niełatwopalnym. Pozatem wagony z materjałem łatwopalnym należy oddzielać od wagonów z materjałami wybuchowemi najmniej czterema wagonami ochronnemi próżnemi lub z ładunkiem niełatwopalnym.
P. Jak należy przewozić materjały wybuchowe?
O. Materjały wybuchowe należy przewozić tylko w wagonach krytych i pociągami wyłącznie towarowemi, tylko na linjach, na których takie pociągi nie kursują wolno przewozić materjały wybuchowe pociągami mieszanemi w ilości nie większej niż 8 osi. Wagony z materjalami wybuchowemi należy umieszczać w środku pociągu w ten sposób, żeby je oddzielały od parowozu pociągowego lub od wagonu z samodzielnym ogrzewaniem conajmniej 4 wagony i od końca pociągu również 4 wagony ochronne, niezawierające materjałów łatwopalnych. W wagonach załadowanych materjałami wybuchowemi jak również w wagonach znajdujących się tuż obok nich, nie wolno obsadzać hamulców.
P. Do jakich pociągów i jak powinny być włączane pary wagonów, załadowane wspólnym ładunkiem i połączone rozworami lub samym ładunkiem?
O. Pary wagonów, załadowane wspólnym ładunkiem i połączone rozworami lub samym ładunkiem powinny być włączone jedynie do pociągów o szybkości nieprzewyższającej 45 km/g. i powinny być umieszczone w końcu pociągu, bezpośrednio przed ostatnim wagonem hamulcowym, przyczem pomiędzy każde trzy pary takich wagonów należy wstawić ładowny wagon z czynnym hamulcem. Ilość takich par wagonów w jednym pociągu nie powinna przewyższać:

Przy pochyleniach W pociągach towarowych W pociągach mieszanych
do 10 o/oo 8 par 3 pary
do 15 o/oo 5 par 2 pary
do 25 o/oo 4 par 2 pary
powyżej 25 o/oo 3 par 2 pary

P. Do jakich pociągów i jak powinny być włączone trzy platformy pod wspólnym ładunkiem?
O. Trzy platformy pod wspólnym ładunkiem powinny być włączane do pociągów o szybkości nie przekraczającej 50 km/g. i powinny być umieszczane w końcu pociągu w ilości nie większej niż cztery komplety po trzy platformy w każdym komplecie, przyczem na każde dwa komplety platform powinny być dwa wagony hamulcowe umieszczone na czole i końcu takiej grupy. Jeżeli platformy są niehamulcowe, należy wówczas wstawić w odpowiedniem miejscu wymaganą ilość wagonów hamulcowych ładownych lub próżnych.
P. Do jakich pociągów i w jaki sposób mogą być włączane specjalne 6-osiowe platformy (PPg) ładowne o wadze brutto około 95 tonn?
O. Specjalne 6 osiowe platformy (PPg) ładowne o wadze brutto około 95 tonn mogą być włączane do wszystkich pociągów towarowych z tem, że tam, gdzie jest dozwolona podwójna trakcja, pierwsza taka platforma powinna znajdować się bezpośrednio za parowozem pociągowym, pozostałe zaś takie platformy powinny być w pociągu oddzielone jedna od drugiej trzema wagonami ładownemi dwuosiowemi. Próżne PPg należy wstawiać do pociąga przed próżnemi wagonami.
P. Gdzie należy wstawiać w pociągu cysterny Arbela na dwóch wózkach z ładownością do 95 tonn?
O. Cysterny Arbela na dwóch wózkach z ładownością do 95 tonn należy wstawiać w przedniej części pociągu, oddzielając je od parowozu pociągowego i jedną od drugiej trzema zwyczajnemi ładownemi wagonami dwuosiowemi.
P. Jakiemi pociągami i w jaki sposób należy przewozić wagony z żórawiem wagonowym?
O. Wagony z żórawiem wagonowym należy przewozić tylko pociągami, których najwyższa szybkość nie przewyższa konstrukcyjnej szybkości tych wagonów, uwidocznionej na tablicy umocowanej na stojnicy wagonu. Wagony z żórawiem wagonowym powinny być umieszczone w końcowej części pociągu i konwojowane przez ślusarza, który odpowiada za przystosowanie żórawia do przewozu. Stosownie do konstrukcji wagonu z żórawiem, należy wstawiać albo z obu jego stron, albo tylko od strony ramienia żórawia próżną platformę ochronną.
P. Jakiemi pociągami mogą być przesyłane nieczynne pługi odśnieżne?
O. Nieczynne pługi odśnieżne mogą być przesyłane tylko pociągami towarowemi; pociągami zaś mieszanemi, jeżeli szybkość tych pociągów nie przekracza 45 km/g. i tylko na linjach, gdzis nie kursują stale pociągi towarowe.
P. Kiedy i w jakiej ilości wolno doczepiać do pociągu towarowego na hamulcach ręcznych za ostatnim wagonem hamulcowym wagony bez hamulców?
O. Na szlakach ze spadkami do 5 o/oo wolno doczepiać do pociągu towarowego na hamulcach ręcznych za ostatnim wagonem hamulcowym zwykle wagony 2 osiowe bez hamulców w ilości 8 osi z tym jednak, że ciężar brutto tych wagonów nie będzie przewyższać polowy ciężaru przypadającego na jeden czynny hamulec w tym pociągu. Na szlakach ze spadkami od 5o/oo do 10o/oo – pozwala się doczepiać tylko jeden zwykły wagon dwuosiowy, próżny lub ładowny. Na szlakach ze spadkami powyżej 10o/oo – pozwala się doczepiać tylko jeden wagon próżny uszkodzony. Do pociągów mieszanych można doczepiać takie uszkodzone wagony tylko na linjach, na których nie kursują pociągi towarowe.
P. Kiedy w pociągu za ostatnim wagonem hamulcowym nie wolno doczepiać żadnego wagonu?
O. Za ostatnim wagonem hamulcowym w pociągu nie wolno doczepiać żadnego wagonu wówczas, gdy do pociągu włączono wagony spięte rozworami lub tylko ładunkiem, oraz wagony załadowane materjałem wybuchowym.
P. Ile wolno doczepić w końcu pociągu towarowego idącego na hamulcach zespolonych, wagonów bez hamulców zespolonych?
O. Do pociągu towarowego na hamulcach zespolonych można doczepić w końcu pociągu wagony bez hamulców zespolonych w ilości do 10 osi. Jeżeli zajdzie potrzeba doczepienia wagonów bez hamulca zespolonego w ilości większej niż 10 osi, to należy zmniejszyć skład pociągu o tyle osi, ile osi bez hamulca zespolonego doczepia się powyżej 10 osi.
P. Czy grupa wagonów bez hamulca zespolonego, doczepiona na końcu pociągu, idącego na hamulcach zespolonych, może nie mieć żadnych hamulców?
O. Grupa wagonów bez hamulca zespolonego, doczepiona na końcu pociągu, idącego na hamulcach zespolonych, powinna mieć taką ilość hamulców ręcznych, jaka jest konieczna dla obsadzenia wymaganego ciężaru hamowanego dla tej grupy wagonów.
P. W pociągach zespolonych na hamulcach zespolonych, ile dozwala się umieszczać wagonów bez hamulca pomiędzy parowozem a pierwszym wagonem hamulcowym?
O. W pociągach towarowych na hamulcach zespolonych dozwala się umieszczać, pomiędzy parowozem a pierwszym wagonem hamulcowym, wagony bez hamulca w ilości do 6 osi, posiadające przewody hamulcowe.
P. W jakim terminie na stacji początkowej powinno być ukończone zestawienie składu pociągu?
O. Zestawienie składu pociągu na stacji początkowej powinno być ukończone w takim terminie, aby przed wyprawieniem pociągu drużyna konduktorska mogła zbadać i przyjąć pociąg.

§ 26. Ograniczenia co do kursowania wagonów w komunikacji wewnętrznej.

P. Jakie są ograniczenia co do kursowania wagonów ze względu na nacisk kół na szyny i rozstaw osi nieprzesuwnych?
O. Wagony ładowne, których nacisk kół na szyny jest większy od wskazanego dla danej linji, nie mogą kursować na tej linji. Wagony z osiami sztywnemi (nie posiadającemi znaku ) mogą kursować na pewnej linji tylko wtedy gdy rozstaw ich osi nie jest większy od wskazanego dla tej linji.
P. Jakich wagonów nie wolno włączać do składu pociągu jakiegokolwiek rodzaju?
O. Do składu pociągu jakiegokolwiek rodzaju nie wolno włączać:
1) wagonów z uszkodzeniami i brakami, mogącemi wywołać niebezpieczeństwo dla ruchu pociągów;
2) wagonów nie posiadających znaków rewizyjnych (wyjątek stanowią nowe wagony, przesyłane z wytwórni do kolei macierzystych);
3) wagonów, które były wykolejone, do czasu ich zbadania;
4) wagonów załadowanych ponad nośność;
5) wagonów załadowanych niezgodnie z przepisami;
6) wagonów, w których niejednakowe ujęcie resor zagraża bezpieczeństwu ruchu;
7) cystern, z których płyn wycieka;
8) wagonów, w których termin rewizji jest przekroczony.
P. Na jakich warunkach wolno włączać wagony towarowe do pociągów pasażerskich?
O.Wagony towarowe wolno włączać do pociągów pasażerskich na następujących warunkach:
A. Pociągi pośpieszne.
Wagonów towarowych nie wolno włączać do pociągów pospiesznych.
B. Pociągi osobowe.
I Warunki specjalne.


II. Warunki ogólne.
1) Obręcze. Obręcze kół powinny być umocowane na całym obwodzie kola. Grubość obręczy mierzona w płaszczyźnie okręgu tocznego, powinna wynosić najmniej 25 mm.
2) Resory. Resory powinny być połączone z ostojnicami za pomocą przegubów.
3) Waga ładunku, Waga ładunku nie powinna przekraczać ładowności wagonu z wyjątkiem wagonów specjalnych, które mogą być załadowane do granic nośności wagonu.
4) Koła. Wagonów na kołach żeliwnych z utwierdzone-mi powierzchniami, bez nakładanych obręczy, nie wolno włączać do pociągów osobowych.
5) Ostojnice i czołownice. Zabrania się włączać do p0ciągów osobowych wagony, które mają drewniane ostojnice lub czołownice.
6) Termin rewizji. Pod względem terminu rewizji okresowej mają być włączane:
do pociągów z szybkością od 60 km/g. włącznie wagony, w których od ostatniej rewizji okresowej upłynęło nie więcej jak 3 lata;
do pociągów z szybkością powyżej 60 km/g. mogą być wtaczane wagony, w których od ostatniej rewizji okresowej upłynęło nie więcej jak 18 miesięcy.
P. Jakich wagonów nie wolno włączać do pociągów pasażerskich z szybkością od 51 do 60 km/g. włącznie?
O. Do pociągów pasażerskich z szybkością od 51 do 60km/g. włącznie nie wolno u łącząc następujących wagonów:
1) wagonów towarowych niekrytych, załadowanych ciężkiemi przedmiotami w sztukach (szynami, prętami że-laznemi, klocami i t.p)
2) wagonów towarowych załadowanych materjałami wybuchowemi.
3) pary wagonów połączone tylko ładunkiem.
P. Jakich wagonów nie wolno włączać do pociągów pasażerskich z szybkością od 61 do 89 km/g. włącznie?
O. Do pociągów pasażerskich z szybkością od 61 do 80 km/g. , włącznie nie wolno włączać następujących wagonów:
1) wagonów towarowych niekrytych, załadowanych przedmiotami w ciężkich sztukach.
2) wagonów towarowych załadowanych materjałami wybuchowemi.
3) pary wagonów połączone tylko ładunkiem.
4) wagonów towarowych z ładunkami przewożonemi ssypem lub luzem.
5) wagonów osobowych dwuosiowych z rozstawem osi mniejszych niż 6 m. i tarą mniejszą niż 14 tonn.
6) wagonów osobowych trzyosiowych z rozstawem osi skrajnych mniejszych niż 6 m. i tarą mniejszą niż 16 tonn.
P. Jakich wagonów nie wolno włączać do pociągów pasażerskich z szybkością powyżej 80 km/g?
O. Pociągów pasażerskich z szybkością powyżej 80 km/g. nie wolno włączać wagonów następujących:
1) wagonów towarowych i wszelkich wagonów dwuosiowych.
2) wagonów osobowych trzyosiowych z rozstawem osi skrajnych mniejszym niż 6 m. i tarą mniejszą niż 16 tonn.
3) wagonów nieposiadających czynnych hamulców zespolonych.

§ 28. Sprzęganie taboru.

P. Jak powinien być sprzęgnięty parowóz z wagonami w każdym pociągu?
O. Parowóz prowadzący pociąg powinien być sprzęgnięty pierwszym wagonem sprzęgiem tendra, a nadto sprzęgiem wagonowym.
P. Na ile sprzęgów powinny być sprzęgnięte wszystkie wagony w pociągu?
O. Wszystkie wagony w pociągu powinny być sprzęgnięte sprzęgiem podwójnym; wyjątek dopuszcza się tylko w stosunku do wagonów towarowych w pociągach towarowych na hamulcach zespolonych.
P. Jak należy sprzęgać wagony w pociągach pasażerskich?
O.W pociągach pasażerskich należy sprzęgać wagony tak aby tarcze zderzakowe były naciśnięte i w żadnym razie nie odstawały od siebie.
P. Jak należy sprzęgać wagany ze sobą w pociągach towarowych?
O. W pociągach towarowych największej dozwolonej szybkości do 50 km/g. należy sprzęgać ze sobą wagony tak, aby tarcze zderzakowe w pierwszej części pociągu znajdowały się w odległości najwyżej 2 cm. w drugiej zaś części pociągu stykały się ze sobą. W pociągach towarowych największej dozwolonej szybkości powyżej 50 km/g. należy wagony tak sprzęgać, aby tarcze zderzakowe stykały się ze sobą.
P. Jak powinny być sprzęgnięte wagony ze sobą w pociągach mieszanych?
O. W pociągach mieszanych wagony osobowe powinny być sprzęgane ze sobą i sąsiednim wagonem towarowym tak jak w pociągach pasażerskich, dalsze zaś wagony towarowe powinny być sprzęgnięte tak, jak w pociągach towarowych.
P. Jak powinny być sprzęgnięte ze sobą wagony załadowane materjałami wybuchowemi. materiałami.
O. Wagony załadowane materjałami wybuchowemi być sprzęgnięte ze sobą i z wagonami ochronnemi żeby tarcze zderzaków były nieco naciśnięte.
P. Jak powinny być zawieszane sprzęgła taboru?
O. Sprzęgła taboru powinny być tak zawieszane, aby odległość ich od poziomu główki szyny były przynajmniej 25 cm.
P. Jak duża różnica jest dozwolona między środkami zderzaków dwóch sprzęgniętych wagonów?
O. Różnica między środkami zderzaków dwóch sprzęgniętych wagonów nie powinna być większa niż 125 mm. w wagonach towarowych i 85 mm. w wagonach osobowych.

§ 30. O hamowaniu pociągów.

P. Jak dzielą się hamulce stosownie do sposobu ich uruchamiania?
O. Stosownie do sposobu uruchamiania, hamulce dzielą się na ręczne i zespolone.
P. Co to jest hamulec ręczny i zespolony?
O. Hamulec ręczny wprawia się w ruch siłą rąk ludzkich w każdym wagonie hamulcowym z osobna, hamulec zespolony jest wprawiony w ruch z jednego miejsca przez maszynistę jednocześnie w całym pociągu.
P. Co nazywamy hamulcem czynnym?
O. Hamulcem czynnym nazywamy taki hamulec, który jest obsadzony przez hamulcowego, a przy hamulcach zespolonych taki hamulec, który w każdej chwili może być wprawiony w ruch z jednego miejsca jednocześnie w całym pociągu.
P. Jaką ilość wagonów z hamulcami czynnemi powinien mieć każdy pociąg?
O. Każdy pociąg powinien mieć ilość wagonów z hamulcami czynnemi niezbędną do regulowania szybkości pociągu i do zatrzymywania pociągu na długości 700 metrów na linjach pierwszorzędnych i na długości 400 metrów na linjach drugorzędnych.
P. Co nazywamy ciężarem ogólnym pociągu?
O. Ciężarem ogólnym pociągu nazywamy ciężar brutto całego składu pociągu bez czynnego parowozu i jego tendra.
P. Co nazywamy ciężarem hamowanym pociągu?
O. Cięzarem hamowanym pociągu nazywamy ciężar ogólny wagonów w pociągu, posiadających hamulec czynny.
P. W czym oblicza się wymagany ciężar hamowany pociągu?
O. Wymagany ciężar hamowany pociągu powinien być obliczany według załączonych tablic A, B, C, D, w których wskazany jest stosunek procentowy niezbędnego ciężaru hamowanego pociągu do ogólnego ciężaru pociągu w zależności od sposobu hamowania, od największej dozwolonej szybkości pociągu i od pochylenia linji.
P. Jak się oblicza wymagany ciężar hamowany pociągu dla szybkości i pochyleń, które nie są podane w tablicach?
O. Dla szybkości i pochyleń które nie są podane w tablicach wymagany ciężar hamowany pociągu oblicza się jako średnia w stosunku do najbliższych cyfr szybkości i pochyleń podanych w tablicach, z zaokrągleniem wzwyż do jednostki ułamków 0,5 i większych, z odrzuceniem ułamków mniejszych niż 0,5.
P. Jaki ciężar hamowany obowiązuje dla szybkości mniejszych niż 15 km/g?
O. Dla szybkości mniejszych niż 15 km/g. obowiązuje ciężar hamowany wskazany dla szybkości 15 km/g.
P. Jaką należy zastosować z tablic normę procentową dla obsadzenia hamulców dla jazdy na poziomej i na spadku?
O. Dla jazdy na poziomej i na spadku należy zastosować z tablic normę procentową dla obsadzenia hamulców, odpowiadającą największej szybkości, jaka jest dozwolona dla pociągu na poziomej lub na danym spadku.
P. Jak należy obliczać z tablic normę procentową dla obsadzenia hamulców dla jazdy na wzniesieniu?
O. Dla jazdy na wzniesieniach należy obliczać z tablic dwie wielkości:
1) stosunek procentowy ciężaru hamowanego do ogólnego ciężaru pociągu, odpowiadający danemu pochyleniu (na spadku) i szybkość 20 km/g.;
2) stosunek procentowy ciężaru hamowanego do ogólnego ciężaru pociągu, odpowiadający jeździe na poziomej z największą szybkością dozwoloną na danym szlaku dla danego pociągu. Dla obsadzenia hamulców powinna być przyjęta ta z dwóch otrzymanych w ten sposób norm, która okaże się większa.
P. W jaki sposób należy obliczać wymagany ciężar hamowany w pociągu częściowo na hamulcach zespolonych częściowo zaś na hamulcach ręcznych?
O. W pociągach częściowo na hamulcach zespolonych a częściowo na hamulcach ręcznych wymagany ciężar hamowany oblicza się według tablic oddzielnie dla części pociągu hamowanej hamulcem zespolonym i oddzielnie dla części hamowanej ręcznie. Do części hamowanej ręcznie zewala się doliczać część nadmiaru hamowania w części pociągu na hamulcach zespolonych; jednakże w części hamowanej ręcznie powinny być obsadzone hamulce w ilości odpowiadającej najmniej 3/4 wymaganego dla tej części ciężaru hamowanego.
P. O ile może być zmniejszony wymagany ciężar hamowany a linjach, na których pochylenia nie przewyższają 40o/oo w pociągach towarowych z popychaczem?
O. Na linjach, na których pochylenia me przewyższają 40°/oo w pociągach towarowych z popychaczem, hamowanych ręcznie, wymagany ciężar hamowany, obliczony według tablicy C, może być zmniejszony, o 25o/oo. przy jeździe po wzniesieniu.
P. Jakie pociągi powinny posiadać hamulce zespolone?
O. Zarówno pociągi pasażerskie jak i towarowe kursujące na linjach pierwszorzędnych z szybkością powyżej 60 km/g. powinny posiadać hamulec zespolony.
P. Jaką przyjmujemy normę przy obsadzaniu rzeczywistego ciężaru hamowanego na hamulce w pociągu?
O. Przy obsadzaniu rzeczywistego ciężaru hamowanego na hamulce w pociągu, przyjmujemy jako normę ciężar ogólny lub tylko część ciężaru wagonów hamowanych, a mianowicie:
1) w wagonach osobowych, pocztowych i bagażowych, których wszystkie osie są hamowane hamulcem zespolonym – ciężar własny wagonów w tonnach (tarę), a przy hamulcach ręcznych nie więcej niż 24 tonny.
2) w wagonach trzy i sześcio osiowych osobowych, pocztowych i bagażowych na hamulcach zespolonych – 2/3 tary z ograniczeniem do 24 tonn przy ham. ręcznych.
3) w czteroosiowych wagonach osobowych, pocztowych i bagażowych na hamulcach zespolonych, jeśli tylko dwie osie są hamowane, 1/2 tary z ograniczeniem do 24 tonn przy hamulcach ręcznych.
4) w ładownych wagonach towarowych i bagażowych w pociągach towarowych, których wszystkie osie są hamowane – ciężar brutto wagonu.
5) w ładownych czteroosiowych wagonach towarowych których tylko 2 osie są hamowane, połowa brutto wagonu
6) w ładownych sześcioosiowych wagonach towarowych – 2/3 brutta.
7) w próżnych wagonach towarowych – tarę wagonu zwiększoną o 1/3.
8) ciężar każdej hamowanej osi tendra nieczynnego parowozu w pociągu przyjmuje się za 6 tonn.
9) ciężar hamowany w wagonach z jednostronnym naciskiem klocków hamulcowych oblicza się w sposób następujący:
a) na węglarkach i wagonach amerykańskich 4 osiowych ciężar hamowany przy użyciu hamulca ręcznego równa się 14000 kg., niezależnie od stopnia załadowania,
b) na wagonach typu rosyjskiego ciężar hamowany przy użyciu hamulca ręcznego równa się: na wagonie próżnym – tarze wagonu, na wagonie załadowanym – 10000 kg.
P. Jaka jest dopuszczalna najmniejsza ilość czynnych hamulców ręcznych w pociągach towarowych w składzie powyżej 50 wagonów?
O. Ilość czynnych hamulców ręcznych w pociągach towarowych w składzie powyżej 50 wagonów nie może być mniejsza niż trzy.
P. Czy ciężar czynnego parowozu pociągowego łącznie z tendrem zalicza się do ciężaru hamowanego pociągu?
O. Ciężar czynnego parowozu pociągowego łącznie z tendrem nie zalicza się do ciężaru hamowanego pociągu. Jednakże jeżeli prócz hamulca na tendrze znajduje się na parowozie prowadzącym pociąg czynny hamulec, hamujący samoczynnie koła tego parowozu, to na liniach, których pochylenia nie przewyższają 10%o wymagany ciężar hamowany pociągu zmniejsza się:
1) o 15 tonn przy 2 osiach hamowanych
2) o 20 tonn przy 3 osiach hamowanych
3) o 30 tonn przy 4 i więcej osiach hamowanych parowozu
P. Jak należy postąpić jeżeli w pociągu ciężar hamowany rzeczywisty jest mniejszy od wymaganego przy największej dozwolonej szybkości tego pociągu?
O Jeżeli w pociągu ciężar hamowany rzeczywisty jest mniejszy od wymaganego przy największej dozwolonej jego szybkości, to największą jego szybkość należy zmniejszyć do normy, odpowiadającej rzeczywistemu ciężarowi hamowanemu.
P. Jak należy postąpić jeżeli hamulec zespolony nie działa?
O. Jeżeli hamulec zespolony nie działa, to szybkość pociągu należy zmniejszyć odpowiednio do ciężaru rzeczywistego hamowanego ręcznie.
P. Czy ciężar hamowany rzeczywisty może być mniejszy od ciężaru hamowanego wymaganego?
O. Ciężar hamowany rzeczywisty może być mniejszy od ciężaru hamowanego wymaganego najwyżej o trzy tonny.


§ 31 Obsada pociągu.

P. Z kogo się składa drużyna pociągowa?

O. Drużyna pociągowa składa się 2 drużyny parowozowe) i drużyny konduktorskiej.
P. Z kogo składa się drużyna parowozowa?
O. Drużyna parowozowa składa się z maszynisty i jego pomocnika, a w pewnych wypadkach i z palacza.
P. Z kogo składa się drużyna konduktorska?
O. Drużyna konduktorska składa się w pociągach towarowych z kierownika pociągu, który jest bezpośrednim zwierzchnikiem tej drużyny, i takiej ilości hamulcowych, jaka jest wymagana do obsługi hamulców ręcznych; w pociągach pasażerskich na hamulcach zespolonych – conajmniej z kierownika pociągu.
P. Co powinien posiadać ostatni wagon w pociągu?
O. Ostatni wagon pociągu powinien mieć hamulce czynne.
P. Jakich wagonów nie wolno obsadzać hamulcowymi?
O. Nie wolno obsadzać hamulcowymi wagonów następujących:
1) wagonów z pomostami albo z otwartemi siedzeniami bez poręczy ochronnej;
2) wagonów z siedzeniami dla hamulcowych, znajdującemi się na poziomie lub nad poziomem dachu;
3) wagonów naładowanych materiałami wybuchowemi i wagonów, które znajdują się bezpośrednio przed lub za wagonami z takim ładunkiem.
P. Kto pełni obowiązki kierownika pociągu jeżeli parowóz idzie luzem bez drużyny konduktorskiej?
O. Jeżeli parowóz idzie luzem lub najwięcej z dwoma wagnami, bez drużyny konduktorskiej, to obowiązki kierówka pociągu pełni maszynista tego parowozu, a jeżeli luzem dwa parowozy, to obowiązki kierownika pociąg pełni maszynista parowozu czołowego.

§ 32. Zaopatrzenie pociągu. Przygotowanie pociągu do odjazdu.

P. W co powinien być zaopatrzony każdy pociąg?
O. Każdy pociąg powinien być zaopatrzony w odpowiedni przyrządy sygnałowe do sygnalizowania czoła i końca pociągu i do osłony pociągu zatrzymanego na szlaku, oraz w inne przyrządy sygnałowe, stosownie do przepisów sygnalizacji.
P. Kogo obowiązuje przynoszenie i odnoszenie końcowych latarń sygnałowych i tarcz do pociągu, ich zakładanie i oświetlanie?
O. Przynoszenie i odnoszenie końcowych latarń sygnałowymi i tarcz do pociągu, ich zakładanie i oświetlanie należy do obowiązków drużyny konduktorskiej.
P. Kto odpowiada za należyty stan latarń sygnałowych parowozie i na tendrze?
O. Za należyty stan latarń sygnałowych na parowozie i na tendrze odpowiada drużyna parowozowa.
P. Kto powinien czuwać nad umieszczaniem na pociągu należytych sygnałów?
O. Nad umieszczaniem na pociągu należytych sygnałów powinien czuwać kierownik pociągu.

§ 33. M a n e w r y.

P. Co nazywamy manewrami?
O. Manewrami nazywamy ruchy parowozu lub wagonu motorowego, albo przetaczania wagonów.
P. Co nazywamy przetaczaniem?
O. Przetaczaniem nazywamy przesuwanie wagonów z miejsca na miejsce.
P. Co należy do zakresu służby manewrowej?
O. Do zakresu służby manewrowej należy zarządzenie manewrów wykonywanie przetaczania, sprzęganie i rozprzęganie pojazdów oraz kierownictwo i nadzór nad temi czynnościami.
P. Do kogo należy wydawanie poleceń dotyczących manewrów i dozór nad niemi?
O. Wydawanie poleceń dotyczących manewrów, jak również dozór nad niemi należy do dyżurnego ruchu, który wydaje Potrzebne zarządzenia osobiście, albo za pośrednictwem innego pracownika.
P. Do kogo należy bezpośrednie kierowanie manewrami?
O. Bezpośrednie kierowanie manewrami należy do pracownika wyznaczonego do tej czynności, który powinien być obznajmiony z układem torów stacyjnych.
P. Do kogo należy sprzęganie i rozsprzęganie taboru?
O. Sprzęganie i rozsprzęganie taboru dokonywują pracownicy wyznaczeni do tej czynności, a gdzie ich niema, drużyna pociągowa.
P. Kto powinien kierować manewrami, jeżeli niema osobnego pracownika do tego wyznaczonego?
O. Jeżeli niema osobnego pracownika wyznaczonego do kierowania manewrami, to dyżurny ruchu powinien objąć je osobiście. Jeżeli jednak inne niecierpiące zwłoki czynności służbowe nie pozwalają dyżurnemu ruchu na spełnienie tego obowiązku, to dyżurny ruchu może powierzyć kierowanie manewrami kierownikowi pociągu. Przekazanie kierowania manewrami kierownikowi pociągu należy zaznaczyć w raporcie z jazdy.
P. Kto kieruje manewrami na bocznicach i na innych posterunkach, na których niema dyżurnego ruchu?
O. Na bocznicach i na innych posterunkach, gdzie niema dyżurnego ruchu, kieruje manewrami kierownik pociągu.
P. Kto może wydawać polecenia pracownikom zajętym przy manewrach?
O. Pracownikom zajętym przy manewrach może wydawać polecenia tylko kierujący manewrami i bez jego zarządzenia nie wolno wykonywać żadnych ruchów manewrowych
P. Kiedy można wykonywać manewry na torach głównych?
O. Na torach głównych można wykonywać manewry tylko z pozwolenia dyżurnego ruchu po nastawieniu odpowiedniego semaforu wjazdowego Stój.
P. Kiedy należy przerwać manewry i opróżnić tory główne?
O. Manewry należy przerwać i tory główne opróżnić zawczasu przed przyjściem oczekiwanego pociągu, ażeby zapobiec zatrzymaniu go przed semaforem wjazdowym i nie narazić pociągu na niebezpieczeństwo, w każdym razie najpóźniej na 10 minut przed terminem przyjścia pociągu
P. Kiedy przy manewrach może nastąpić wyjazd na szlak jednotorowy, lub na szlak dwutorowy po torze pociągów przychodzących, poza dozwoloną granicę przetaczania?
O. Wyjazd przy manewrach na szlak jednotorowy, lub na szlak dwutorowy po torze pociągów przechodzących poza dozwoloną granicę przetaczania, może nastąpić tylko na podstawie pisemnego pozwolenia dyżurnego ruchu. Który dyżurny ruchu może wydać tylko wtedy, gdy na tych torach na całym szlaku, niema zbliżającego się pociągu i jeżeli stacja sąsiednia z tej strony została zawiadomiona, że nie powinna wyprawić pociągu przed otrzymaniem wiadomości, że manewry ukończone.
P. Kiedy manewry na torach przeznaczonych na wjazd lub wyjazd pociągu są zabronione?
O. Manewry na torach przeznaczonych na wjazd lub wyjazd pociągu są zabronione wtedy, kiedy semafor wjazdowy lub wyjazdowy jest ustawiony na Wolna droga, manewry zaś na torach sąsiednich mogą odbywać się tylko wtedy, gdy droga pociągu wjeżdżającego lub wyjeżdżającego jest tak zabezpieczona, że te manewry nie zagrażają bezpieczeństwu wjeżdżającego lub wyjeżdżającego pociągu.
P. Gdzie przy przetaczaniu nie wolno pozostawiać taboru?
O. Przy przetaczaniu nie wolno pozostawiać taboru poza ukresami.
P. Przez jakie zwrotnice nie wolno przejeżdżać przy przetoczeniu?
O. Przy przetoczeniu nie wolno przejeżdżać przez zwrotnice niewłaściwie ustawione.
P. Kiedy wolno rozpocząć manewry przez przejazdy drogowe?
O. Manewry przez przejazdy drogowe wolno rozpocząć dopiero wtedy, gdy rogatki przejazdowe zostały zamknięte. jeżeli na przejeździe niema rogatek, to należy przestrzegać szczególną ostrożność.
P. Jak należy postąpić w razie dłuższego manewrowania przez przejazdy aby nie tamować ruchu kołowego?
O. W razie dłuższego manewrowania przez przejazdy, ażeby nie tamować ruchu kołowego, należy manewry od czasu do czasu przerywać dla przepuszczenia pojazdów drogowych.
P. Po ukończeniu pracy manewrowej, w jaki sposób należy zabezpieczyć wagony od zbiegnięcia?
O. Po ukończeniu pracy manewrowej należy wagony sprzęgać ze sobą, zahamować hamulcami ręcznemi i zabezpieczyć od zbiegnięcia przez podklinowanie kół lub podłożenie pod nie podkładów.
P. Co powinni uczynić zwrotniczowie i strażnicy kolejowi w stosunku do wagonów stojących na torach stacyjnych, gdy nadchodzi burza lub nawałnica?
O. Gdy nadchodzi burza lub nawałnica, każdy zwrotniczy i strażnik kolejowy powinien przekonać się osobiście, czy wagony stojące na torach stacyjnych w jego okręgu służbowym są należycie zabezpieczone od zbiegnięcia, dyżurny zaś ruchu powinien dbać o to, aby zabezpieczenie było wykonane.

Spis Rzeczy