13. Jakie rozróżniamy urządzenia kolejowe?
Rozróżniamy urządzenia na stacjach i na szlaku za wyjątkiem pojazdów, których się do urządzeń nie zalicza.
14. Które urządzenia znajdują się na stacjach?
Urządzenia telegraficzne, telefoniczne, dzwonkowe, stawidłowe i blokowe, obrotnice i przesuwnice, sygnały stałe (nieprzenośne), żórawie wodne, rozjazdy, zwrotnice i wykolejnice, perony, rampy, magazyny i ładownie, skrajnie (mierniki ładunkowe, profile) wagi wagonowe, zegary itd.
15. Które urządzenia znajdują się na szlaku?
Wskaźniki pochyłości i krzywizn (łuków) kamienie hektometrowe i kilometrowe, sygnały stałe, wskaźniki, tablice ustawione na przejściach celem ostrzegania przechodzących i furmanek, zapory drogowe i opłotowania (oparkanienia).
16. Co należy uwzględniać przy oznaczeniu prawa i lewa strona?
Kierunek od początkowego do końcowego punktu linji jakoteż kierunek jazdy danego pociągu.
17. Co to są wskaźniki hektometrowe?
Są to słupki betonowe, kamienne lub drewniane znajdujące się ponad terenem zaopatrzone kolejno liczbą porządkową od l do 9, które dzielą linję kolejową na odcinki 100 metrowe. W miejsce każdego dziesiątego wskaźnika hektometrowego umieszcza się wskaźnik kilometrowy.
18. Co to są wskaźniki kilometrowe?
Są to słupki betonowe lub kamienne znajdujące się ponad terenem, które dzielą linję kolejową na odcinki 1000 metrowe.
19. Co to są wskaźniki pochyłości?
Są to tablice umieszczone na słupach wystających na 3 m ponad teren z napisem oznaczającym pochyłość toru, np. 2:1000/500 oznacza, ze pochyłość toru począwszy od wskaźnika wynosi 2 m na 1000 m długości, czyli 2 o/oo – dwa promile, przyczem długość tej pochyłości wynosi 500 m.
Jeżeli tablica wzgl. ramię z napisem wznosi się od słupa, to oznacza wzniesienie, jeżeli zaś opada, to oznacza spadek.
20. Co rozumiemy pod przejazdem w poziomie?
Skrzyżowanie drogi kołowej (bitej) z koleją.
Na linjach pierwszorzędnych i na niektórych miejscach na linjach drugorzędnych są przejazdy w poziomie strzeżone i zamykane zaporami celem zabezpieczenia pojazdów i publiczności przed przejechaniem.
Przy przejazdach drogowych bez rogatek niestrzeżonych, a położonych niekorzystnie ustawia się tablice ostrzegawcze z napisem “Baczność na pociąg”, dopóki poprzedni go nie opuścił.
21. Co to jest stacja?
Stacją pod względem ruchowym nazywamy miejsce, w którem zatrzymują się pociągi, a która posiada co najmniej jedną zwrotnicę.
22. Co to są stacje zglaszań pociągów?
Są to posterunki ruchowe, na których pociągi mogą rozpoczynać lub kończyć swój bieg, mogą krzyżować, zmieniać kierunek, wyprzedzać się i przejeżdżać na linje odgałęziające.
23. Co rozumiemy pod posterunkiem odstępowym?
Są to posterunki ruchowe stanowiące granice odstępu, do którego nie powinien wjeżdżać żaden pociąg, dopóki poprzedni go nie opuścił.
24. Co to są wymijalnie ruchowe (objazdy)?
Są to miejsca na szlaku, które prócz jednego lub dwóch torów głównych posiadają przynajmniej jeszcze jeden tor boczny służący do wyprzedzania pociągów.
25. Co to są przystanki osobowe?
Są to miejsca na szlaku służące tylko do odprawy osób. Przystanki mogą być obsadzone lub nieobsadzone. Jeżeli są obsadzone mogą służyć też do odprawy bagażu.
26. Co to są ładownie?
Są to miejsca na szlaku zaopatrzone w jeden lub więcej bocznych torów sużących do załadowania i wyładowania przesyłek całowagonowych.
27. Co to jest szlak?
Jest to część linji między dwoma sąsiedniemi stacjami.
28. Co to jest odcinek?
Jest to część linji obejmująca kilka szlaków.
29. Co rozumiemy pod rozjazdem?
Jest to urządzenie w torach kolejowych umożliwiające przejście całych pociągów i poszczególnych pojazdów z jednego toru na drugi bez obracania lub przesuwania tychże.
30. Co stanowi granice pomiędzy wolnym szlakiem a stacjami lub objazdami?
Semafory wjazdowe, a tam gdzie ich nie ma zwrotnice wjazdowe.
31. Które tory są główne, a które boczne?
Głównemi torami są te, po których przejeżdżają stale kursujące pociągi w stacjach; wszelkie zaś inne tory nazywają się bocznemi.
Tory główne na szlaku i przedłużenia tychże na -wskroś stacyj są przechodzącymi torami glównemi.
32. Co wiadomo o numeracji torów?
Wszystkie tory, tak główne jak i boczne oznacza się numerami, a to zasadniczo kolejno od jeden począwszy od budynku stacyjnego.
Na linjach w Małopolsce oznacza się tory w ten sposób, że lewy główny tor, względnie tor przechodzący patrząc w kierunku od początkowego punktu linji, otrzymuje zawsze nr. l, wszystkie po jego lewej stronie leżące tory otrzymują kolejno numery nieparzyste: 3, 5, 7 itd.; zaś wszystkie po prawej stronie leżące tory numery parzyste: 2, 4 6 itd.
33. Co należy wiedzieć o zegarach służbowych?
Na każdej stacji, przystanku, objeździe, strażnicy i posterunku odstępowym powinien być zegar według którego reguluje się służbę.
Kierownicy pociągu powinni w czasie wykonywania służby mieć zawsze przy sobie dobrze idący zegarek.
Ażeby wszystkie zegary wskazywały jeden i ten sam czas, należy je regulować według telegraficznego znaku wzywającego do regulowania zegarów. Przed odjazdem pociągu ze stacji początkowej jakoteż przy każdej zmianie personelu pociągowego muszą dyżurni ruchu upewnić się, czy zegarki kierowników pociągu wskazują właściwy czas. W razie potrzeby należy zarządzić, aby źle idące zegarki regulowano. Tak samo należy postąpić w pierwszej stacji, w której zatrzymuje się pociąg bezpośrednio po otrzymaniu sygnałów do regulowania zegarów.
34. Co to są zwrotnice?
Są to urządzenia umożliwiające przejście pojazdów z jednego toru na inny tor. Dla wszystkich zwrotnic należy ustalić położenie zasadnicze (normalne). Ciężarki (dźwignie) na zwrotnicach ręcznie obsługiwanych są pomalowane po połowie na czarno i biało. Przy zasadniczem położeniu zwrotnicy znajduje się połowa czarno pomalowana zwrócona ku ziemi.
Zwrotnice należy zawsze po uskutecznionym przejeździe w innem położeniu ustawić na powrót w położenie zasadnicze.
Zwrotnice zamknięte na zamki wolno otwierać tylko za zezwoleniem dyżurnego ruchu względnie kierownika przetaczania.
Sygnały na zwrotnicach należy oświetlić gdy jest ciemno, zależnie jednak od potrzeb ruchowych.
Dla ruchu pociągów należy oświetlić wszystkie zwrotnice, a szczególnie na czas przejazdu pod ostrze iglic, bez względu na ich zależność od semaforów wjazdowych i wyjazdowych lub ich bezpieczne zamknięcie kluczem.
Poza tem należy wszystkie zwrotnice, przez które się przetacza oświetlać na czas przetaczania. Uchylenia od tej zasady może zarządzić dyrekcja.
35. Co wiadomo o semaforach?Do dawania służbie pociągowej poleceń, czy można wyjechać ze stacji na szlak, wjechać do stacji, do następnego odstępu lub w odgałęzienie ustawione są semafory.
36. Co to jest obrotnica?
Jest to urządzenie, służące do obracania pojedynczych pojazdów i do umożliwienia przejścia tychże z jednego toru na drugi przez obracanie bez używania zwrotnicy.
37. Co to jest przesuwnica?Jest to urządzenie umożliwiające przejścia pojedynczych pojazdów z jednego toru na inny tor równoległy bez obracania i bez używania zwrotnicy.
38. Co to jest ukres?
Ukresem nazywamy miejsce, w którem dwa tory zbliżają się do siebie na odległość 3,50 m od osi obydwóch torów.
Ukres jest granicą, do której mogą na jednym torze znajdować się pojazdy, nie zagrażające jeździe po torze sąsiednim.
39. Co to jest wykolejnica?
Jest to urządzenie umieszczone na jednym toku szyn służące do uniemożliwienia biegu pojazdów przez wykolejenie. Pojazd, który przebiega na szynie z leżącą wykolejnicą, wykoleja się.
40. Co nazywamy torem ślepym?
Jest to tor, nie mający na jednym końcu połączenia z żadnym innym torem. Tenże jest zakończony stożkiem ziemnym wraz z kozłem odbojowym lub też tylko jednym z nich.
41. Co rozumiemy pod skrajnią?
Skrajnia oznacza przestrzeń, która musi być wolna dla przejazdu. Celem stwierdzenia, czy naładunek wagonów nie przekracza wymiarów skrajni ustawione są w stacjach na torach ładunkowych skrajniki.
42. Co to Jest waga pomostowa?
Jest to urządzenie w bocznym torze stacyjnym służące do wypośrodkowania ciężarów pojazdów kolejowych.
43. Z czego składa się sieć kolejowa?
Z linji kolejowych. Linja kolejowa dzieli się na szlaki. Szlak może być podzielony na odstępy.
44. Ile torów mogą mieć linie kolejowe?
Jeden lub dwa, a przy bardzo silnym ruchu nawet i trzy tory.
Na linjach jednotorowych biegną pociągi po tym samym torze w obu kierunkach; zaś na dwutorowych odbywa się ruch pociągów po jednym torze tam, a po drugim z powrotem. Zasadniczo odbywa się na linjach dwutorowych ruch pociągów po torze prawym w kierunku jazdy. W Dyrekcjach małopolskich odbywa się ruch po torze lewym.
45. Który tor linii dwutorowej nazywamy właściwym?
Zasadniczo tor prawy; zaś w Dyrekcjach małopolskich tor lewy, a zatem ten tor, po którym normalnie odbywa się ruch pociągów danego kierunku.
46. Który tor linji dwutorowej nazywamy niewłaściwym?
Zasadniczo tor lewy; zaś w Dyrekcjach małopolskich tor prawy a zatem ten tor, po którym normalnie nie odbywa się ruch pociągów danego kierunku.
SPIS RZECZY i ALFABETYCZNY SPIS RZECZY (Katechizm Służby Pociągowej 1930)
