INSTRUKCJA
w sprawie użytkowania wspólnego parku wagonów towarowych na towarowych na sieci PKP
(INSTRUKCJA OPW)
zatwierdzona zarządzeniem Nr5 Ministra Komunikacji z dnia 15 stycznia 1971 r. ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym MK Nr 2 Poz. 19 z 1971 r.)

1. Postanowienia ogólne
2. Wykazywanie wagonów OPW w ilostanie rozporządzalnym i dysponowanie nimi
3. Pokrywanie zapotrzebowań na wagony pod przesyłki w miedzynarodowej komunikacji SMGS
4. Ewidecja i sprawozdawczość w zakresie wagonów OPW
5. Ograniczenia w przyjmowaniu wagonów OPW przez koleje sąsiednie
6. Poszukiwanie wagonów OPW
7. Postępowanie z uszkodzonymi wagonami OPW oraz kierowanie ich do rewizji i naprawy okresowej
8. Skreślenie z inwentarza wagonów OPW z cechą PKP i uzupełnieniem wagonów PKP
9. Postanowienia końcowe


Przepisy wprowadzające Instrukcję
w sprawie użytkowania wspólnego parku wagonów
towarowych na sieci PKP (R 41a).

Poszukiwania coraz bardziej ekonomicznych form eksploatacji wagonów towarowych o szerokości toru 1435 mm, prowadzone w ramach współpracy gospodarczej krajów demokracji ludowej, doprowadziły do podpisania w dniu 21. XII. 1963 r. w Bukareszcie Umowy o utworzeniu i eksploatacji Wspólnego Parku Wagonów Towarowych. Organem kierującym Wspólnym Parkiem Wagonów Towarowych, zwanym dalej parkiem OPW, jest Rada posiadająca stale działający organ wykonawczy Biuro Eksploatacyjne z siedzibą w Pradze, zwane dalej Biurem (Biurem OPW).
W skład Rady oraz personelu Biura OPW wchodzą przedstawiciele krajów uczestniczących w Umowie, tj. Bułgarii, Węgier, NRD, Polski, Rumunii, ZSRR i Czechosłowacji. Praca Biura oraz zarządów kolejowych, uczestniczących we wspólnym parku, w zakresie eksploatacji wagonów OPW jest oparta na Przepisach o wzajemnym użytkowaniu wspólnego parku wagonów towarowych (Przepisy OPW) 41, zatwierdzonych przez Rade. protokółem z dnia 28. IV. 1964 r. z późniejszymi zmianami (Dz. Urz. MK z 1970 r. Nr 4 póz. 29 i Nr 17 poz. 138).
Instrukcja R 41a reguluje zasady użytkowania wagonów OPW na sieci PKP oraz ustala sposób i zakres ewidencji tych wagonów.

 

INSTRUKCJA R41a W SPRAWIE
UŻYTKOWANIA WSPÓLNEGO PARKU
WAGONÓW TOWAROWYCH NA SIECI
PKP

§ 1.

POSTANOWIENIA OGÓLNE

1. Wagony towarowe włączone do parku OPW mają następujące oznaczenie cyfrowe systemu użytkowania (pierwsze 2 cyfry dwunastocyfrowego oznaczenia):
01 wagon na osiach konstrukcji dopuszczonej do komunikacji międzynarodowej w systemach użytkowania OPW i RIV po liniach normalnotorowych (1435 mm);
02 wagon na osiach konstrukcji dopuszczonej do komunikacji międzynarodowej w systemach użytkowania OPW i RIV po liniach normalnotorowych (1435 mm) z możliwością wymiany zestawów kołowych do kursowania po liniach szerokotorowych (1524 mm);
11 wagon na wózkach konstrukcji dopuszczonej do komunikacji międzynarodowej w systemach użytkowania OPW i RIV po liniach normalnotorowych (1435 mm);
17 wagon na wózkach konstrukcji dopuszczonej do komunikacji międzynarodowej w systemach użytkowania tylko OPW po liniach normalnotorowych (1435 mm).
Równolegle z wyżej wymienionymi kodami cyfrowymi naniesione jest oznaczenie literowe OPW o wymiarach tych cyfr. Prócz tego w celu lepszego odróżnienia wagonów włączonych do wspólnego parku od pozostałych wagonów na wagonach takich naniesione jest nad 12-cyfrowym numerem po obu stronach pudła oznaczenie literowe OPW w obramowaniu o długości 360 mm i wysokości 160 mm (załącznik Nr 3 do Przepisów OPW).
2. Wagony OPW -przeznaczone są do użytkowania przede wszystkim w komunikacji międzynarodowej pomiędzy krajami uczestniczącymi w Umowie OJW. Jeżeli nie ma możliwości załadowania ich z przeznaczeniem za granicę na sieć kolei uczestniczących bez spowodowania wydłużenia przebiegów w stanie próżnym lub jeśli warunki pracy stacji nie pozwalają na wybieranie tych wagonów z przybyłych do naładunku składów próżnego taboru, wagony takie użytkować należy w komunikacji krajowej, względnie w komunikacji międzynarodowej z krajami nie uczestniczącymi w Umowie. Jednak zamówienia na wagony pod przesyłki z przeznaczeniem do krajów nieuczestniczących należy w pierwszej kolejności pokrywać wagonami obcymi nie włączonymi do wspólnego parku na drodze ich zwrotu oraz wagonami PKP nie włączonymi do parku OPW, a dopiero w dalszej wagonami OPW. Odstępstwa od tych zasad może wprowadzać Główna Dyspozytura PKP w szczegółowych dyspozycjach, w których może polecać podstawianie wagonów OPW pod niektóre przesyłki, przeznaczone do krajów nie uczestniczących w Umowie OPW, przed wagonami PKP, względnie może polecać, że spośród wagonów OPW należy pod takie przesyłki podstawiać w pierwszej kolejności wagony PKP włącznie do wspólnego parku.
3. Przekazywanie i przyjmowanie wagonów OPW w stanie próżnym na i z sieci sąsiednich zarządów kolejowych odbywa się tylko w ramach zadań regulacyjnych ustalonych przez Biuro OPW lub stosownie do uzgodnień z kolejami sąsiednimi, o czym DOKP i RD informowane są przez CZRD. Wyjątek w przyjmowaniu stanowią wagony OPW kierowane na koleje macierzyste do rewizji okresowej lub naprawy, które traktowane są jak wagony ładowne. Odmowa przyjęcia takich wagonów jest niedopuszczalna.
4. Wagony OPW powinny być jak najszybciej| podstawiane na punkty ładunkowe. W przypadku nagromadzenia się większej ilości wagonów ładownych z przeznaczeniem na bocznice, wagony OPW należy podstawiać w najbliższej planowej obsłudze.
5. Zabrania się przydzielania wagonów OPW do celów techniczno-gospodarczych, oddawania w najem, włączania bez zgody CZR do składów wahadłowych itp.
6. Zawiadowcy stacji granicznych obowiązani są codziennie, a organa kontrolne służby ruchu doraźnie, sprawdzać prawidłowość ustalania ilości zdanych za granicę i przyjętych od sąsiednich kolei wagonów OPW.
Zawiadowcy stacji, względnie wyznaczeni przez oddział w zamian nich inni pracownicy stacji granicznych, obowiązani są uzgadniać codziennie z zainteresowanymi stacjami kolei sąsiednich ilość zdanych i przyjętych wagonów OPW, ilość nieprzyjętych wagonów OPW, a także inne dane wynikające z Przepisów OPW, stwierdzając to podpisem na wykazach według wzorów podanych w załącznikach nr 4a i 4b do Przepisów OPW.
7. Rewidenci wagonów kwalifikujący wagony OPW do przewozów międzynarodowym zobowiązani są do zaopatrywania ich w nalepki R 21b ewentualnie R 21a oraz do wystawiania na takie wagony zawiadomień Mw 601 (§ 29, ust. 4 Przepisów R2). W przypadku wybierania próżnych wagonów OPW na spływ do wyznaczonej stacji pod załadunek przesyłek międzynarodowych, zawiadomienia Mw 601 powinny być dołączone do odpowiednich wykazów wagonów w składzie pociągu R7.

§ 2.

WYKAZYWANIE WAGONÓW OPW
W ILOSTANIE ROZPORZĄDZALNYM
I DYSPONOWANIE NIMI

1. Stacje ustalają codziennie ilostan rozporządzalny wagonów OPW w sposób określony § 20 Przepisów GWT (R2).
2. Przy ustalaniu ilostanu rozporządzalnego na stacji wagony OPW należy wyodrębnić tak w książce ilostanu rozporządzalnego (R 29), jak i w sprawozdaniach o sytuacji wagonowej (R 30, R 30a), wykazując je w przeznaczonych do tego celu rubrykach.
3. Wagony OPW, bez względu na cechę kolei właścicielki, należy zaliczać do ilostanu rozporządzalnego na zasadach analogicznych jak wagony PKP (§ 20 ust. 10 i ust. 15 Przepisów R 2).
4. W zapotrzebowaniu wagonów podawanym w ramach sprawozdania R 30 należy wykazywać zamówienia pod przesyłki eksportowe lub tranzytowe (z przeładunku na stacjach granicznych lub w portach) z podziałem na kraje uczestniczące w Umowie OPW i nieuczestniczące.
5. Na podstawie zgłoszonego zapotrzebowania i danych o ilostariie rozporządzalnym oddziały ruchowo-handlowe powinny w odpowiednim czasie dysponować wagony OPW pod określone ładunki eksportowe (§ 1 ust.1 niniejszej Instrukcji). Wagony te powinny być wyodrębnione w kontroli wykonania dyspozycji (‘§ 25 ust. 1013, § 27 Przepisów R 2)
6. Przekazywanie węglarek OPW na sieć okręgu katowickiego w ramach dyspozycji okresowych Głównej Dyspozytury PKP powinno następować przede wszystkim pociągami wyznaczonymi specjalnie do tego celu i odpowiednio oznaczonymi w dodatku część IV do służbowego rozkładu jazdy pociągów. Każda węglarka OPW przekazywana w wyżej wymienionych składach pociągów powinna być zaopatrzona w nalepki R 21b, a do wykazu R 7 na każdą węglarkę powinno być załączone zawiadomienie Mw 601.
7. Wagonów OPW nie wolno odstawiać do rezerwy stałej. Odstawienie tych wagonów do rezerwy przejściowej dopuszczalne jest tylko za zgodą MK.

§ 3.

POKRYWANIE ZAPOTRZEBOWAŃ WAGONÓW
POD PRZESYŁKI W MIĘDZYNARODOWEJ
KOMUNIKACJI SMGS

1. Zamówienie na wagony pod przesyłki przeznaczone za granicę powinny być składane przez nadawców na 48 godz. przed zamierzonym załadunkiem przesyłki.
2. Zapotrzebowanie na wagony kryte i węglarki pod przesyłki przeznaczone do Bułgarii, Rumunii i Węgier należy pokrywać wyłącznie wagonami OPW oraz obcymi wagonami nie włączonymi do wspólnego parku na drodze ich zwrotu. Zabrania się używania pod te przesyłki wagonów PKP (krytych i węglarek) nie włączonych do parku OPW.
3. Zapotrzebowanie na wagony kryte i węglarki pod przesyłki przeznaczone do krajów sąsiadujących z PRL (NRD, CSRS i ZSRR) należy pokrywać w zasadzie również tylko wagonami OPW i obcymi nie włączonymi do wspólnego parku na drodze ich zwrotu. W przypadku wystąpienia zwiększonego zapotrzebowania wagonów pod przesyłki przeznaczone do tych krajów i niemożności całkowitego jego pokrycia wagonami OPW i obcymi, użycie pod te przesyłki wagonów PKP nie włączonych do wspólnego parku może nastąpić za zgodą Głównej Dyspozytury PKP.
4. W celu umożliwienia służbie wagonowej wybrania właściwych wagonów do przewozu przesyłek międzynarodowych, pracownik biura wagonowego lub wyznaczony do tego celu inny pracownik (na stacjach nie mających wyodrębnionego biura wagonowego) sporządza i przekazuje codziennie rewidentom wagonów w dwu egzemplarzach formularz serii R 211 (duży) lub R 212 (mały) Zapotrzebowanie wagonów do przewozu przesyłek w komunikacji międzynarodowej.
5; Po wybraniu wagonów i wypełnieniu rubryk dotyczących numerów wagonów i miejsca ich postoju rewidenci zwracają jeden egzemplarz zapotrzebowania do biura wagonowego.
6.W celu przyspieszenia przekazywania informacji , o zapotrzebowaniu i wybraniu wagonów, dane w tym zakresie mogą być podawane na niektórych stacjach telefonicznie.
7. W przypadku niemożności wybrania potrzebnej liczby wagonów OPW o wymaganym stanie technicznym rewidenci wagonów obowiązani są wytypować wagony OPW odpowiedniego rodzaju i serii do naprawy w celu pełnego pokrycia zapotrzebowania na określony dzień.

§ 4.

EWIDENCJA I SPRAWOZDAWCZOŚĆ DOTYCZĄCA WAGONÓW OPW

1. Dane o naładunku 2 i 4-osiowych wagonów OPW z wydzieleniem w tym wagonów 4-osiowych (w postaci ułamka lub w inny sposób) należy wykazywać:
a)w Wykazie ilości naładowanych i wyładowanych wagonów R 32 z podziałem na wagony kryte i węglarki,
b) w Sprawozdaniu z pracy wagonów R 24, wykorzystując na ten cel rubryki: nr 140 dla wagonów krytych i nr 141 dla węglarek.
2 Na wszystkich stacjach, RO i DOKP ciąży obowiązek ustalania i zgłaszania jednostkom zwierzchnim, aż do CZRD włącznie, liczby zapotrzebowanych wagonów pod przesyłki eksportowe i tranzytowe przeładowywane na stacjach granicznych PKP z przeznaczeniem do krajów uczestniczących w Umowie OPW oraz zgłaszania danych o naładunku wagonów OPW z przeznaczeniem do tych krajów i osobno do krajów nie uczestniczących w Umowie OPW.
3. Obowiązuje wpisywanie pełnych 12-cyfrowych oznaczeń wagonów w następujących dokumentach :
a) w liście przewozowym,
b) w książce magazynowej,
c) w wykazie wagonowym (zał. 3 do Przepisów PPW).
Ponieważ 12-cyfrowe oznaczenie wagonu zawiera kod systemu wymiany, zbędne jest dodatkowe wpisywanie w wyżej wymienionych dokumentach przy wagonach OPW znaku OPW.
4. W następujących dokumentach przy wagonach OPW należy wpisywać znak OPW zamiast cechy wagonu:
a) w wykazie wagonów w składzie pociągu R 7 lub R 8,
b) w wykazie wagonów odczepionych lub doczepionych R 9,
c) w wykazie zdawczym R 25 lub R 26,
d) w zawiadomieniu o wagonach gotowych do zabrania R 27 lub R 28,
e) w wykazach serii R 91, R 92, R 93, i R 94, a także w wykazie zdawczym węglarek dla kopalni R 86 i R 86a przewidzianym Przepisami R 30,
f) w książce obrotu wagonów loco R14 (przeznaczonej dla wagonów PKP i OPW),
g) w rejestrze pobytu na stacji wagonów loco
R 14a,
h) w karcie pobytu na stacji wagonów loco R14b,
i) w książce obrotu wagonów dla punktów ładunkowych R 15,
j) w książce obrotu (postoju) wagonów przechodzących R 15a.
5. W następujących dokumentach przy wagonach OPW należy wykazywać tak cechę kolei właścicielki wagonu, jak i znak OPW:
a) przy zdawaniu i zabieraniu wagonów OPW na i e punktu naprawy wagonów
w wykazach zdawczych R 25 lub R 26,
w zawiadomieniach R 27 lub R 28, Mw 579 i Mw 581,
b) w rubryce uwagi w wykazie wagonów towarowych wyłączonych z przewozów R 56.
6. Wykaz ilości wagonów OPW przekazanych lub przyjętych (załącznik 4a do Przepisów OPW) sporządza strona zdająca na wagony zdane i strona przyjmująca na wagony przyjęte w 2 egzemplarzach na granicznej stacji zdawczo-odbiorczej. Po zakończeniu doby sprawozdawczej obie strony sprawdzają zgodność sporządzonych wykazów, regulują stwierdzone rozbieżności i podpisują wzajemnie uzgodnione wykazy (pkt. 13 § 12 Przepisów OPW). Jeden egzemplarz uzgodnionego wykazu stacja przesyła wraz z wykazami wagonowymi (załącznik 3 do Przepisów PPW) do Ośrodka Zmechanizowanych Obliczeń w Łodzi, drugi zostaje w aktach stacji.
7. Uzgodnione dane zawarte w wykazie ilości wagonów OPW przekazanych lub przyjętych (załącznik 4a do Przepisów OPW) należy przenieść do sprawozdania o przyjętych i zdanych wagonach OPW (formularz COZO-51), po czym niezwłocznie zgłosić je w trybie ustalonym Instrukcją MK Nr 37 w sprawie sprawozdawczości z zakresu OPW do oddziału ruchowo-handlowego, zarządu ruchu w DOKP i Głównej Dyspozytury PKP.
8. Na bocznicach z ilościową ewidencją wagonów wagony OPW, bez względu na cechę przynależności ich, należy traktować jak wagony PKP.
9. Zmiany w ilostanie rzeczywistym wagonów OPW wynikające z włączenia dalszych wagonów PKP do parku OPW względnie z wykreślenia zniszczonych wagonów OPW (bez względu na cechę przynależności ich) należy codziennie uwzględniać w ilostanie ogólnym i zgłaszać na zasadach przewidzianych w ust. 13-15 § 48 Przepisów GWT (R 2).
1O. Na wagony OPW nie nakłada się nalepek przejścia przewidzianych Przepisami PPW oraz Umową RIV. Nie sporządza się na te wagony również kart przebiegu stosowanych do wchodzących na sieć PKP wagonów obcych nie włączonych do parku OPW.
11. Sprawdzanie ilostanu rzeczywistego wagonów OPW na sieci PKP w formie wewnętrznego spisu lub liczenia wagonów może być przeprowadzane w miarę potrzeby na każdorazowe zarządzenie MK na zasadach przewidzianych w ust. 30-:-32 § 48 i § 61 Przepisów GWT (R2). Spis wagonów OPW w skali międzynarodowej przeprowadzany jest w terminach ustalonych przez Radę OPW.

§ 5.

OGRANICZENIA W PRZYJMOWANIU
WAGONÓW OPW PRZEZ KOLEJE SĄSIEDNIE

1. W przypadku nieprzyjęcia wagonów OPW pracownik stacji granicznej kolei zdającej sporządza za każdą dobę kalendarzową Wykaz nieprzyjętych wagonów OPW w 4 egzemplarzach według wzoru załącznika nr 4b do Przepisów OPW. Wszystkie 4 egzemplarze wymienionego wykazu podpisują (w przypadkach uzasadnionych) przedstawiciele obu stacji granicznych, po czym po 2 egzemplarze otrzymuje graniczna stacja zdająca i graniczna stacja nieprzyjmująca. Jeden egzemplarz (bardziej czytelny) z otrzymanych 2 egzemplarzy wykazu nieprzyjętych wagonów OPW (przez stację graniczną kolei sąsiedniej lub przez stację graniczną PKP) odnośna stacja graniczna PKP przesyła do OZO w Łodzi w dniu następnym po dobie sprawozdawczej łącznie z wykazami wagonowymi (załącznik nr 3 do PPW).
W wykazie nieprzyjętych wagonów według wzoru załącznika nr 4b do Przepisów OPW ujmuje się nieprzyjęte przez kolej sąsiednią dwu i 4-osiowe wagony OPW (oraz w przeliczeniu 2-osiowym), których nieprzyjęcie jest niedopuszczalne w myśl § 18 pkt. 2 Przepisów OPW oraz wszystkie nieprzyjęte próżne wagony OPW, zdatne do przekazania, nie zależnie od tego, czy zgodnie z § 18 pkt. l c tych Przepisów było uzasadnienie do odmowy przyjęcia, czy też nie.
Do wagonów, których odmowa przyjęcia od kolei sąsiedniej jest niedopuszczalna, należą:
1) ładowne wagony OPW, zdatne do przekazania (§ 18 pkt. 2a Przepisów OPW);
2) próżne wagony OPW, zdatne do przekazania, zwracane na kolejewłaścicielki w celu dokonania napraw okresowych (§ 35 Przepisów OPW) lub w celu dokonania naprawy uszkodzonych wagonów zgodnie z postanowieniami § 36 Przepisów OPW (§ 18 pkt. 26 Przepisów OPW,
3) próżne wagony OPW, zdatne do przekazania, w granicach norm przekazania lub zadań regulacyjnych (§ 18 pkt. 2c Przepisów OPW).
Do wagonów OPW nieprzyjętych w rozumieniu wyżej wymienionych punktów l3 należy zaliczać również wszystkie wagony OPW znajdujące się w składach pociągów stałych lub dodatkowo zaplanowanych przez sąsiednie koleje, których z winy kolei przyjmującej nie można było przekazać, a które zgodnie z procesem technologicznym pracy stacji granicznych i obowiązującym na danym przejściu rozkładem jazdy pociągów mogły być przekazane kolei sąsiedniej w danej dobie sprawozdawczej.
W wykazie nieprzyjętych wagonów OPW stacja graniczna nie ujmuje wagonów OPW nieprzyjętych na skutek klęsk żywiołowych na kolei przyjmującej lub leżącej na drodze przewozu oraz usterek technicznych lub handlowych (§ 18 pkt. la i 1b Przepisów OPW); liczbę wagonów zatrzymanych wskutek klęsk żywiołowych za określoną dobę ustala Główna Dyspozytora PKP.
2. W celu zapewnienia OZO w Łodzi podstaw do prawidłowego wyrażenia lub odmowy wyrażenia zgody przez OZO na odpowiednią zmianę udziału rozliczeniowego PKP w poszczególnych dobach sprawozdawczych (stosownie do postanowień § 18 pkt. 3a3d Przepisów OPW) w oparciu o dane zawarte w wykazach nadsyłanych przez stacje graniczne PKP (załącznik nr 4 b do Przepisów OPW). Główna Dyspozytora PKP codziennie lub okresowo podaje OZO w Łodzi obowiązujące dzienne normy przekazania wagonów OPW i zadań regulacyjnych (codziennych i terminowych) oddzielnie dla wagonów krytych i węglarek w obu kierunkach poszczególnych komunikacji sąsiedzkich (PKPCSD, PKPDR, PKPSŻD i odwrotnie).
Na tej podstawie oraz w uwzględnieniu uściśleń liczby przekazanych i przyjętych wagonów OPW (§ 13 pkt. 3 Przepisów OPW) OZO Łódź określa liczbę wagonów niesłusznie nieprzyjętych przez PKP oraz określa liczbę nieuzasadnienie nieprzyjętych przez kolej sąsiednią.
3. O rozpoczęciu i zakończeniu stanu klęski żywiołowej na sieci PKP Centralny Zarząd Ruchu Kolejowego powiadamia telegraficznie wszystkie zainteresowane jednostki PKP, koleje uczestniczące i Biuro OPW. Powiadomienie to będzie służyło za podstawę do odpowiedniej zmiany udziałów rozliczeniowych zainteresowanych kolei uczestniczących zgodnie z § 18 pkt. 3b Przepisów OPW.
O rozpoczęciu i zakończeniu stanu klęski żywiołowej na sieci jednej z kolei uczestniczących (poza PKP) Główna Dyspozytora PKP powiadamia wszystkie zainteresowane jednostki PKP. DOKP, stacje których nie mogły wysłać lub przekazać wagonów OPW z powodu klęsk żywiołowych na sieć kolei wskazanej przez CZRD, zgłaszają codziennie telegraficznie za ubiegłą dobę sprawozdawczą do OZO w Łodzi, w odpisie do CZRD, ilość takich wagonów z podziałem na kryte i węglarki oraz ilość osi z powołaniem się na klęski żywiołowe.
4. OZO w Łodzi na podstawie otrzymanych ze stacji granicznych wykazów nieprzyjętych wagonów OPW według wzoru załącznika Nr 4b do Przepisów OPW, codziennych powiadomień telegraficznych CZRD o dziennych normach przekazania wagonów OPW i zadaniach regulacyjnych (codziennych i terminowych) oraz powiadomień telegraficznych CZRD o klęskach żywiołowych i zgłoszeń telegraficznych zainteresowanych DOKP o niemożności wysłania lub przekazania wagonów OPW na skutek tych. klęsk prowadzi bieżąco Wykaz ilości wagonów OPW nieprzyjętych na. skutek klęsk żywiołowych (§ 18 pkt 1b Przepisów OPW) oraz zmiany udziału rozliczeniowego według § 18 pkt. 3 Przepisów OPW, zgodnie z załącznikiem nr llb do Przepisów OPW. Dane o wagonach OPW nieprzyjętych na skutek klęsk żywiołowych należy ujmować w rubrykach 2 i 3, zaś dane z wykazów według wzoru załącznika nr 4b w rubrykach 47. Wykazy ilościowe według wzoru załącznika nr llb mogą być sporządzane oddzielnie dla poszczególnych komunikacji z sąsiednimi kolejami uczestniczącymi, ponieważ rubryki 47 mogą nie objąć danych wszystkich zainteresowanych kolei sąsiednich. Po zakończeniu miesiąca sprawozdawczego OZO w Łodzi uzgadnia telefonicznie z zainteresowanymi kolejami sąsiednimi zgodność danych zawartych w rubrykach 47 wykazu ilościowego według wzoru załącznika nr llb do Przepisów OPW. W przypadku rozbieżności danych miesięcznych, należy ustalić różnice w poszczególnych dniach i po wyjaśnieniu i uzgodnieniu z zainteresowaną koleją należy usunąć wszystkie rozbieżności.
Uzgodniony wykaz ilościowy według wzoru załącznika nr llb do Przepisów OPW w sposób wyżej podany OZO w Łodzi wysyła do dnia 15 miesiąca następnego po miesiącu sprawozdawczym do Biura OPW, w odpisie do CZRD.
5. W przypadku nieprzyjęcia wagonów OPW z powodu usterek technicznych lub handlowych mają zastosowanie postanowienia § 15 Przepisów PPW.

§ 6.

POSZUKIWANIE WAGONÓW OPW

1. Do dnia 5 każdego miesiąca komisarze odbiorczy MK przy ZNTK, do których przydzielone są numerycznie wagony PKP włączone do
wspólnego parku, na podstawie posiadanych kartotek każdego wagonu ustalają numery tych wagonów, których termin naprawy lub rewizji okresowej minął przed trzema miesiącami kalendarzowymi (np. w listopadzie ustala się numery tych wagonów, które podlegały rewizji okresowej w miesiącu lipcu). Wykazy według wzoru załącznika nr 13 do Przepisów OPW, do których zostały wpisane wagony OPW, podlegające poszukiwaniu, komisarze odbiorczy przesyłają do OZO Łódź celem ustalenia, czy i kiedy wagon PKP OPW opuścił sieć PKP i przez które przejście graniczne.
2. Na podstawie dokonanych ustaleń OZO Łódź sporządza wykaz wagonów PKP OPW (załącznik 13 do Przepisów OPW), które nie wróciły na sieć PKP do naprawy lub rewizji okresowej i wysyła go wszystkim kolejom uczestniczącym, w odpisie do Biura OPW w Pradze (CSRS) w celu poszukiwania tych wagonów. Odpisy tego wykazu należy wysłać do Ministerstwa Komunikacji (CZR i CZW) oraz do komisarzy odbiorczych zainteresowanych ZNTK. Niezależnie od zgłoszenia wagonów OPW do poszukiwania, OZO Łódź nadal śledzi, czy poszukiwane wagony wróciły na sieć PKP, a w przypadku ich powrotu powiadamia o tym Ministerstwo Komunikacji (CZR i CZW) oraz komisarzy odbiorczych MK przy odnośnych ZNKT.
3. Otrzymane z Biura OPW wykazy poszukiwanych wagonów OPW (kolei obcych) Ministerstwo Komunikacji (CZR) przekazuje do OZO Łódź celem ustalenia, czy poszukiwany wagon znajdował się na naszej sieci oraz kiedy i przez które przejścia graniczne został przyjęty. O opuszczeniu naszej sieci przez wagon poszukiwany OZO Łódź zawiadamia pisemnie wg wzoru załącznika 13 do Przepisów OPW zarząd kolei właścicielki, zarząd kolei sąsiedniej, na sieć której po raz ostatni został przekazany wagon i Biuro OPW oraz Ministerstwo Komunikacji (CZR).
W przypadku ustalenia, że poszukiwany obcy wagon OPW znajduje się na sieci PKP, OZO Łódź zgłasza CZR datę i przejście graniczne wejścia wagonu. Dalsze poszukiwania śladem przebiegu wagonu zarządza Ministerstwo Komunikacji (CZR). OZO Łódź w dalszym ciągu śledzi, czy poszukiwany obcy wagon OPW nie wyszedł z sieci PKP, a w przypadku przekazania takiego wagonu na sieć kolei sąsiedniej zgłasza o tym dodatkowo MK. 4. Z chwilą otrzymania zarządzenia o poszukiwaniu wagonu OPW stacje przystępują do śledzenia biegu wagonu w oparciu o posiadaną dokumentację, zgodnie z §§ 58 i 59 Przepisów R 2.
O ujawnieniu lub przekazaniu poszukiwanego wagonu OPW na sieć kolei sąsiedniej należy zgłosić telegraficznie OZO Łódź oraz Ministerstwu Komunikacji (CZR). Wagonów poszukiwanych nie należy zatrzymywać na przejściach granicznych, lecz odpis telegramu należy skierować również do stacji granicznej i dyrekcji kolejowej sąsiedniej kolei.
5. Na podstawie wyniku poszukiwań CZR w porozumieniu z OZO Łódź i CZW ustala:
wagony PKP włączone do parku OPW, które w świetle postanowień § 20 Przepisów OPW należy uważać za zaginione na kolejach uczestniczących;
wagony innych kolei włączone do parku OPW, które w świetle wyżej wymienionych postanowień należy uważać za zaginione na sieci PKP.
Powyższe dane CZR podaje do CBRZ w Bydgoszczy celem przeprowadzenia, stosownie § 20 Przepisów OPW, rozliczeń z tytułu wagonów OPW PKP zaginionych na kolejach uczestniczących i wagonów OPW innych kolei, zaginionych na sieci PKP.

§ 7.

POSTĘPOWANIE Z USZKODZONYMI
WAGONAMI OPW.
KIEROWANIE WAGONÓW OPW DO REWIZJI LUB NAPRAWY OKRESOWEJ

1. Każdy przypadek ciężkiego uszkodzenia na sieci PKP wagonu OPW (bez względu na cechę przynależności) należy zgłosić telegraficznie MK (CZW), CBRZ Bydgoszcz i OZO Łódź. Ministerstwo Komunikacji powiadamia o tym kolej właścicielkę i Biuro OPW.
Dalszy tryb postępowania wynika z Przepisów PPW.
2. Wyłączone do naprawy bieżącej wagony OPW . (bez względu na cechę przynależności) należy naprawiać w pierwszej kolejności na równi z wagonami obcymi i oddawać do ruchu, ponieważ uszkodzone wagony OPW figurują w ilostanie rzeczywistym, obciążając udział rozliczeniowy PKP jak wagony czynne.
3. Podczas naprawy bieżącej wagonów OPW należy wykonywać wszelkie prace wymienione w załączniku 24 do Przepisów OPW. Załącznik ten zawiera zakres napraw, jakie kolej użytkująca obowiązana jest wykonywać przy wagonach OPW własności obcych zarządów kolejowych. Naprawy przekraczające ten zakres mogą być wykonywane przez kolej użytkującą lub wagon taki powinien być skierowany przy protokóle wg wzoru nr 2 do PPW do naprawy na sieć kolei właścicielki, która dokonuje naprawy na koszt kolei użytkującej. Wytyczne w powyższych przypadkach wydaje Ministerstwo Komunikacji (CZW).
W celu uniknięcia przez-PKP zbędnych wydatków dewizowych, na sieci PKP należy dokonywać napraw wagonów OPW obcych kolei, których zakres przekracza prace wymienione w załączniku 24 do Przepisów OPW.
4. W przypadku uszkodzenia hamulca zespolonego w wagonie OPW obcego zarządu kolejowego, wymagającego przeprowadzenia naprawy przekraczającej zakres wymieniony w § 8 załącznika 24 do Przepisów OPW, wagon taki po uprzednim wyłączeniu hamulca i nałożeniu nalepek wg wzoru załącznika 20 do Przepisów PPW należy skierować do naprawy na sieć kolei właścicielki, powiadamiając jednocześnie o tym telegraficznie CBRZ Bydgoszcz i OZO Łódź.
Kolej właścicielka dokonuje naprawy hamulca na koszt kolei użytkującej zgodnie z postanowieniami § 8 załącznika 24 do Przepisów OPW.
5. W celu szybkiego dostarczenia części zamiennych do wagonów OPW własności obcych zarządów kolejowych, koleje uczestniczące prowadzą składy części zamiennych do wagonów OPW innych kolei (§ 38 Przepisów OPW).
6. W przypadku wyłączenia z ruchu wagonu OPW obcej kolei i potrzeby wymiany uszkodzonych części, które są przechowywane w składach prowadzonych przez PKP, wagonownia telegraficznie zapotrzebowuje potrzebną część z odpowiedniej jednostki prowadzącej skład (załącznik 30 do Przepisów OPW). W telegramie należy podać 12 cyfrowe oznaczenie wagonu, rodzaj części i jej niezbędne wymiary oraz rodzaj uszkodzenia.
Telegraficzne zapotrzebowanie niezwłocznie potwierdza się zapotrzebowaniem pisemnym wg wzoru załącznika 18 do Przepisów PPW.
Zabrania się żądania części zamiennych z wyżej wymienionych składów do obcych wagonów bez znaku OPW. Nie dotyczy to WGW.
Zbąszynek w odniesieniu do wagonów DR bez znaku OPW, dla których wagonownia ta prowadzi równocześnie skład części zamiennych w ramach porozumienia między PKP i DR (pismo CZW 5-4/2964 z dnia 30 maja 1964 r.).
7. Wagonownia prowadząca skład wysyła żądane części zamienne natychmiast po otrzymaniu zapotrzebowania telegraficznego zgodnie z postanowieniami § 38 Przepisów OPW.
Równocześnie z wysłaniem żądanych części zamiennych wagonownia ta wysyła odbiorcy (żądającej WGW) wypełniony w 3 egzemplarzach wykaz towarzyszący na zwracane uszkodzone części od wagonów OPW wg wzoru załącznika 35 do Przepisów OPW (druk Mw 547), pozostawiając niewypełnioną rubrykę dotyczącą danych o nr wagonu i nr ceduły przewozowej.
8. Wagonownia dokonująca wymiany części zwraca je najpóźniej w ciągu 10 dni od daty wymiany na sieć kolei właścicielki na adres wymieniony w załączniku 31 do Przepisów OPW.
Na uszkodzonych częściach należy namalować białą olejną farbą cechę kolei właścicielki, litery OPW i nr wagonu, z którego zdjęto część (§ 38 pkt 9 Przepisów OPW).
W przypadku braku miejsca na części do namalowania takiego napisu, należy do niej przymocować tabliczkę blaszaną z takim napisem. Uszkodzone części wysyła się przy cedule przewozowej (wg wzoru 2a do § 4 Służbowej Instrukcji SMGS druk PKP H1140) jako przesyłkę pospieszną. Do ceduły przewozowej należy dołączyć trwale wykaz towarzyszący na zwracane uszkodzone części od wagonów OPW, nadesłany przez WGW prowadzącą skład, po uprzednim uzupełnieniu rubryki zawierającej numer wagonu i numer ceduły przewozowej. W przypadku wysłania części zamiennej jako przesyłki drobnicowej, należy w rubryce numer wagonu wykazu towarzyszącego (Mw 547) wpisać wyrazy:  – drobnicą. Trzeci egzemplarz tego wykazu po uzupełnieniu tychże rubryk zwraca się do wagonowni prowadzącej skład, która włącza go do akt sprawy
9. Wagonownia prowadząca skład części zamiennych po otrzymaniu zapotrzebowania z wagonowni żądającej sporządza zapotrzebowanie części zamiennych na każdy wagon osobno na formularzu Mw 602 (załącznik 18 do Przepisów PPW) w 3 egzemplarzach, zaopatrując je w znak OPW koloru czerwonego odciśnięty stemplem; z tego 2 egzemplarze przesyła na odpowiedni adres wymieniony w załączniku 29 do Przepisów OPW.
Kolej właścicielka w wymienionym zapotrzebowaniu i odpisie nanosi datę wpływu i po twierdzony odpis niezwłocznie zwraca wagonowni prowadzącej skład oraz wysyła części zamienne stosownie do postanowień § 38 pkt. 6
Przepisów OPW. (Tryb postępowania ZNTK Gliwice, Ostrów Klkp. i Pruszków związany z wysłaniem nowych części zamiennych do polskich wagonów OPW i otrzymaniem uszkodzonych części od naszych wagonów OPW regulują odrębne wytyczne).
Po otrzymaniu żądanych części zamiennych od kolei właścicielki Wagonownia prowadząca skład sprawdza ich ilość i stan wg wykazu towarzyszącego na zapotrzebowane części zamienne (załącznik 34 do Przepisów OPW), potwierdza ich odbiór i zwraca jeden egzemplarz nadawcy, a drugi pozostawia u siebie w aktach sprawy. W przypadku niezgodności ilości części, złego stanu ich itp., należy wpisać odpowiednie uwagi do obu egzemplarzy wymienionego wykazu.
Wagonownia prowadząca skład części zamiennych na otrzymane części do wagonów obcych zarządów prowadzi oddzielną książkę magazynową Z1514 obcych środków trwałych, rozchodowując je zgodnie z otrzymanymi zapotrzebowaniami (załącznik 18 do Przepisów PPW). Niezwłocznie po otrzymaniu od wagonowni dokonującej wymiany zawiadomienia o wysłaniu uszkodzonej części na sieć kolei właścicielki dane w tym zakresie Wagonownia prowadząca skład wpisuje po stronie rozchodu na poziomie pozycji tej części, która została wysłana do wymiany.
10. § 38 pkt 6 Przepisów OPW określa terminy wysłania żądanych części i skutki niedotrzymania ich. Dlatego wagonownia prowadząca skład po otrzymaniu przesyłki części zamiennych sprawdza datę wysłania jej według stempla stacji nadania i datę pokwitowania odbioru zapotrzebowania żądanych części. W przypadku stwierdzenia przekroczenia przez kolej właścicielkę terminu wysłania żądanych części zamiennych ustalonego w § 33 pkt. 6 Przepisów OPW, wagonownia przesyła do CBRZ w Bydgoszczy cedułę przewozową wraz z pokwitowaną kopią zapotrzebowania części zamiennych w celu wyegzekwowania kary umownej za niedotrzymanie terminu wysłania.
11. Naprawy uszkodzeń wagonów OPW powstałych na sieciach innych kolei i przybyłych na sieć PKP, a dotyczących:
a) wagonów OPW (bez względu na cechę kolei właścicielki) przybywających w komunikacji RIV w stanie ładownym do stacji PKP z nalepkami wg wzoru M lub K do Umowy RIV;
b) wagonów OFW własności PKP, przybywających z sieci kolei użytkujących i opatrzonych nalepkami wg wzoru załącznika 20 do Przepisów PPW w celu dokonania naprawy hamulca;
c) wagonów OPW własności PKP, przybywających za protokółem wg wzoru załącznika 2 do Przepisów PPW z nalepkami wg wzoru załącznika 15a do Przepisów PPW i mających uszkodzenia przekraczające zakres napraw wymienionych w załączniku 24 do Przepisów OPW należy dokonać, sporządzając rachunek za dokonane naprawy i dołączając do rachunku nalepki wg wzoru M lub K do Umowy RIV, zdjęte z naprawianych wagonów.
12. Koszty naprawy wagonów OPW przybyłych z nalepkami M lub K wg RIV należy obliczać wg kosztów własnych, zaś wagonów opatrzonych nalepkami wg wzoru załączników 15a i 20 do Przepisów PPW wg cennika ujętego w załączniku 16 do tychże Przepisów. Roboty nie wymienione w załączniku 16 do Przepisów PPW wycenia się wg kosztów własnych.
13. Ustalone koszty naprawy wagonów należy ujmować w miesięcznym wykazie naprawionych wagonów OPW zawierającym następujące dane:
a) data wykonania naprawy;
b) cecha i numer wagonu OPW, względnie 12-cyfrowe oznaczenie jego;
c) rodzaj nalepki (M lub K wg RIV, wg załącznika 15a lub 20 do Przepisów PPWP protokół wg załącznika 2 do Przepisów PPW);
d) nazwa jednostki, która sporządziła nalepkę oraz data wystawienia nalepki;
e) zakres naprawy;
f) koszt naprawy w rublach lub złotych.
14. Po upływie miesiąca kalendarzowego, w którym były dokonane naprawy, wagonownie i ZNTK przesyłają wykaz kosztów dokonanych napraw z dołączeniem nalepek wg wzoru M lub K do HIV, protokółów wg załącznika 2 i nalepek wg wzoru załączników 15a i 20 do PPW, do CBRZ Bydgoszcz w terminie do dnia 5-go miesiąca następującego po miesiącu obrachunkowym.
Należną opłatę za dwie wagono-doby (§ 37 pkt 3c Przepisów OPW) CBRZ Bydgoszcz włącza do obrachunku.
Należy bezwzględnie przestrzegać obowiązku sporządzania wymienionych rachunków, ponieważ na ich podstawie kolej wykonująca te naprawy otrzymuje zwrot kosztów w dewizach za wykonanie pracy zgodnie z postanowieniami § 37 Przepisów OPW.
15. Wagony OPW własności obcych zarządów kolejowych ze zbliżającym się terminem naprawy okresowej (umieszczonym na ścianach czołowych nad lewym zderzakiem po znaku OPW) należy kierować na sieć kolei właścicielki, nakładając na wagon nalepki wg wzoru załącznika 15a do Przepisów PPW. W nalepkach tych należy skreślić wyrazy, uszkodzenia i spis części uszkodzonych od pozycji 1 do 22, a w dalszej części nalepki napisać wyrazy: do rewizji  . Należy przy tym stosować zasadę ładowania takich wagonów do
stacji kolei właścicielki lub w kierunku tej kolei.
16. Wagony OPW własności PKP należy kierować do rewizji okresowej, naprawy średniej i głównej do macierzystych ZNTK danego wagonu. Wagony te należy w pierwszej kolejności naprawiać i oddawać do ruchu przed innymi wagonami PKP, ponieważ pobyt w naprawie okresowej obciąża udział rozliczeniowy PKP.
17. Komisarze odbiorczy MK przy ZNTK Pruszków, Gliwice Wagonowe, Ostrów Wlkp., Bydgoszcz i Gdańsk na podstawie otrzymywanych z MK wykazów wagonów PKP włączonych do parku OPW wyłączają karty ewidencyjne tych wagonów z ogólnej kartoteki i włączają do oddzielnej kartoteki wagonów OPW z cechą PKP, zmieniając odpowiednio w karcie ewidencyjnej takich wagonów rubryki 5 i 31.

§ 8.

SKREŚLENIE Z INWENTARZA WAGONÓW
OPW Z CECHĄ PKP I UZUPEŁNIENIE
UDZIAŁU WAGONÓW PKP

1. Ciężko uszkodzone wagony OPW z cechą PKP, nie nadające się do naprawy, skreśla się z inwentarza na podstawie decyzji MK (CZW).
2. Uzupełnienie wspólnego parku w zamian skreślonych z inwentarza wagonów OPW własności PKP dokonuje się na każdorazowe polecenie MK (CZW). 3. Jednostka włączająca na polecenie CZW wagon PKP do parku OPW w zamian wagonu skreślonego z inwentarza niezwłocznie zgłasza telegraficznie do CZW 12-cyfrowe oznaczenie włączonego wagonu i datę jego włączenia.
4. CZW na podstawie powiadomienia wg pkt. 3 niezwłocznie zgłasza telegraficznie do Biura OPW, OZO Łódź CBRZ Bydgoszcz 12-cyfrowe oznaczenie wagonu skreślonego z inwentarza i wagonu włączonego do parku OPW w zamian niego oraz datę skreślenia i włączenia.
5. CZW utrzymuje w aktualnym stanie numeryczne wykazy wagonów włączonych do parku OPW własności PKP oraz wykazy obcych zarządów kolejowych nadesłane PKP.

§ 9.

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

1. W przypadkach, których nie rozstrzygają Przepisy OPW, względnie niniejsza instrukcja, stosować należy odnośne przepisy wewnętrzne, jeśli chodzi o użytkowanie wagonów OPW w komunikacji wewnętrznej, lub przepisy PPW względnie RIV, w przypadku użytkowania tych wagonów w komunikacji międzynarodowej..
2. Obieg dokumentów statystyczno-rozliczeniowych i sposób rozliczeń z tytułu użytkowania wagonów OPW regulują oddzielnie instrukcje przydzielane jednostkom zainteresowanym.
Wykaz
jednostek organizacyjnych otrzymujących instrukcję do użytku służbowego
/. Ministerstwo Komunikacji
według obowiązującego rozdzielnika
2. Dyrekcja Okręgowa Kole Państwowych wedlug obowiązującego rozdzielnika
3 Jednostki bezpośrednio podległe DOKP:
1) oddziały wszystkich służb,
2) wagonownie,
3) magazyny główne i filialne. 
4 Stacje:

1) biura wagonowe,
2) posterunki dyżurnych ruchu,
3) biura zawiadowcy stacji,
4) ekspedycje kolejowe.
5. Centralny ośrodek i ośrodki mechanizacji i automatyzacji obliczeń statystycznych.
6. Centralny Ośrodek Badań i Rozwoju Techniki Kolejnictwa.
7. Centralne Biuro Rozrachunków Zagranicznych
PKP w Bydgoszczy.
8. Biura Kontroli Dochodów.

9. Biblioteka MK.
10. Zarząd Główny ZZK.
11. ZNTK i CNTK.
12. Najwyższa Izba Kontroli,
Wykaz stanowisk pracy, na których pracownikom należy przydzielić oddzielne egzemplarze instrukcji do osobistego użytku służbowego
1. W dyrekcji:
a) w zarządach ruchu:
1) kierownicy działów,
2) kontrolerzy,
3) dyspozytorzy do spraw wagonowych i referenci do spraw gospodarki wagonowej;
b) w zarządach wagonów:
1) kierownik działu eksploatacji wagonów,
2) kierownik działu napraw wagonów,
3) komisarz odbiorczy,
4) starszy kontroler wagonów,
5) kontroler wagonów.
2. W oddziale ruchowo-handlowym:
1) pracownicy prowadzący gospodarkę wagonową,
2) kontrolerzy i instruktorzy ruchu i przewozów,
3) dyspozytorzy d. s. wagonowych i ładunkowych.
3. wagonowni:
1) majster napraw wagonów towarowych,
2) majster rewidentów wagonów,
3) starszy rewident wagonów,
4) rewident wagonów,
5) techniczny ajent zdawczy.
4. Na stacji:
1) kierownik biura wagonowego,
2) kierownik ekspedycji.


Antykwariat i §