R7

Spis treści.

---

Postanowienia ogólne
§ 1 Posterunki nastawcze
§ 2 Obsada posterunków nastawczych
§ 3 Wyposażenie posterunków nastawczych
§ 4 Ogólne obowiązki pracowników posterunków nastawniczych
§ 5 Obowiązki pracowników posterunków nastawczyoh w zakresie utrzymania urządzeń
Obejmowanie, przekazywanie i pełnienie służby oraz zachowywanie się w czasie służby
§ 6 Obowiązki przy przyjęciu i przekazywaniu służby
§ 7 Obowiązki w czasie pełnienia służby
§ 8 Składanie meldunków zwierzchnikom
§ 9 Prowadzenie dokumentacji pracy
§ 10 Oddalanie się z posterunku
§ 11 Prowadzenie rozmów telefonicznych
§ 12 Zdejmowanie plomb
§ 13 Postępowanie w okresie zimy
§ 14 Kontrola oświetlenia sygnałów
§ 15 Przejechanie obok semafora wskazującego sygnał Stój
§ 16 Przygotowanie drogi przebiegu
§ 17 Wjazd, wyjazd i przejazd pociągu
§ 18 Rozwiązanie drogi przebiegu
§ 19 Udział pracownika posterunku nastawczego w wykonywaniu manewrów
§ 20 Udzielanie zezwoleń na prowadzenie robót
§ 21 Podstawa prowadzenia robót
§ 22 Pracownicy uprawnieni do prowadzania robót
§ 23 Wyrażanie zgody na prowadzenie robót
§ 24 Zakończenie robót
§ 25 Postępowanie w czasie przeszkód w działaniu urządzeń
§ 26 Zastępcze źródło prądu
§ 27 Prowadzenie książki kontroli urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego
§ 28 Prowadzenie książki przebiegów
Postępowanie w razie powstania wypadków lub wydarzeń, przestrzeganie porządku i zasad BHP
§ 29 Uszkodzenia toru
§ 30 Zbiegnięcie wagonów
§ 31 Wykolejenie taboru
§ 32 Postępowanie w razie pożaru
§ 33 Wypadki z ludźmi
§ 34 Przestrzeganie porządku
§ 35 Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

---

ZARZĄDZENIE MINISTRA KOMUNIKACJI Nr 70 z dnia 8 kwietnia 1974 r.
w sprawie zatwierdzenia Instrukcji dla starszych nastawniczych, nastawniczych, starszych zwrotniczych i zwrotniczych
R7

 

§ 1

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 2 grudnia 1960 r. o kolejach (Dz. U. z 1970 r. Nr 9, póz. 76) zatwierdza się do użytku służbowego Instrukcję dla starszych nastawniczych, nastawniczych, starszych zwrotniczych i zwrotniczych R 7, która ukaże się w osobnym wydaniu książkowym.

§ 2

Z dniem wejścia w życie instrukcji, o której mowa w § l traci moc Instrukcja dla nastawniczych, zwrotniczych i starszych zwrotniczych R 7 zatwierdzona Zarządzeniem Ministra Komunikacji Nr 42 z dnia 15 lutego 1961 r. (Biuletyn MK z 1961 r. Nr 9, póz. 59, oraz Dz. Urz. MK z 1962 r. Nr 59, póz. 360).

§ 3

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem l stycznia 1975 r. Nr CZR 4-822-1/74.

z up. MINISTER
(inż. St. Pacia)
DYREKTOR CENTRALNEGO ZARZĄDU RUCHU KOLEJOWEGO

 

Postanowienia wprowadzające

1. Wydanie nowej Instrukcji dla starszych nastawniczych, nastawniczych, starszych zwrotniczych i zwrotniczych R 7 spowodowane zostało:
1) koniecznością dostosowania jej postanowień do nowych Przepisów ruchu na normalnotorowych kolejach użytku publicznego R l,
2) całkowitego wyczerpania nakładu dotychczas obowiązującej instrukcji R 7.
2. Przed wejściem w życie niniejszej instrukcji wszyscy zainteresowani pracownicy powinni być przeszkoleni i przeegzaminowani z jej znajomości w zakresie dotyczących ich postanowień.

ROZDZIAŁ 1

Postanowienia ogólne

§ 1

Posterunki nastawcze

1. Posterunki nastawcze przeznaczone są do wykonywania przez personel pełniący służbą czynności związanych bezpośrednio z prowadzeniem ruchu pociągów i manewrami.
2. Do posterunków nastawczych zalicza się nastawnie, posterunki starszych zwrotniczych i posterunki zwrotniczych.
3. Pod względem przeznaczenia ruchowego rozróżnia się nastawnie dysponujące, wykonawcze, manewrowe.
4. Pod względem sposobu nastawiania zwrotnic rozróżnia się nastawnie mechaniczne, elektryczne i posterunki zwrotniczowskie z ręcznym nastawianiem zwrotnic.
5. Szczegółowy podział nastawni w zależności od rodzaju urządzeń, przeznaczenia ruchowego, sposobu obsługi i położenia w terenie określają przepisy ruchu na kolejach normalnotorowych użytku publicznego R l zwane dalej przepisami R 1 w § 4 i instrukcja obsługi, mechanicznych i ręcznych urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego
typu znormalizowanego E 16 w § 4.
6. Każdy posterunek nastawczy powinien być oznaczony ustalonymi znakami.
7. Nastawnicownia jest to pomieszczenie w nastawni, w którym zainstalowana jest nastawnica (mechaniczna lub elektryczna) obsługiwana przez personel nastawni.
8. Część obszaru stacji lub innego posterunku, ruchu, na którym, wszystkie urządzenia zabezpieczenia ruchu kolejowego, obsługuje jedna nastawnia nazywa się okręgiem nastawczym.
9. Granice okręgów nastawczych określa regulamin techniczny stacji.

§ 2

 

Obsada posterunków nastawczych

1. Ilekroć w niniejszej instrukcji jest mowa o obsadzie posterunku nastawczego to należy przez to rozumieć odpowiednio pracownika lub zespół pracowników zatrudnionych na posterunku nastawczym.
2. Do pełnienia służby na posterunkach nastawczych wyznaczeni są pracownicy zwani nastawniczymi i zwrotniczymi.
Na nastawniach dysponujących w skład obsady posterunku nastawczego zalicza się również dyżurnego ruchu.
3. Jeżeli na posterunku nastawczym pełni służbę w jednej zmianie kilku pracowników to dla koordynacji pracy i nadzoru powinien być wyznaczony starszy nastawniczy lub starszy zwrotniczy.
4. W szczególnych przypadkach na posterunku nastawczym z jednoosobową obsadą może być zatrudniony starszy nastawniczy lub starszy zwrotniczy.
5. Starszy zwrotniczy może nadzorować pracę kilku sąsiadujących z sobą posterunków zwrotniczych.
6. W razie wieloosobowej obsady wykonawczego posterunku nastawczego w regulaminie techniczym powinno być wskazane ścisłe rozgraniczenie obowiązków poszczególnych pracowników, przy czym obsługa aparatu blokowego i semaforów, tablic kluczowych i kluczowej skrzyni zależności powinna należeć do obowiązków starszego nastawniczego lub starszego zwrotniczego.

§ 3

 

Wyposażenie posterunków nastawczych

Każdy posterunek nastawczy powinien być wyposażony w:
1. Przepisy, instrukcje, sprzęt oraz druki a mianowicie:
1) instrukcję dla starszych nastawniczych, nastawniczych, starszych zwrotniczych i zwrotniczych R 7,
2) przepisy ruchu na kolejach normalnotorowych użytku publicznego R 1,
3) przepisy sygnalizacji na PKP E1,
4) instrukcję o pracy manewrowej R 34,
5) instrukcję o zasadach utrzymania urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego oraz zależnie od istniejących na posterunku nastawczym urządzeń, instrukcje ich obsługi (E 16, E 17, E 18),
6) przepisy o oględzinach, badaniach technicznych i naprawie rozjazdów D-6,
7) instrukcję o działaniu i utrzymaniu zamknięć nastawczych hakowych i suwakowych przy zwrotnicach D-60,
8) instrukcję o skróconych adresach liczbowych R-18 (tylko na nastawniach dysponujących),
9) instrukcję o doniesieniach i przeprowadzaniu dochodzeń w sprawie wypadków i wydarzeń kolejowych R 3 (tylko na nast. dysponujących),
10) przepisy o użytkowaniu urządzeń ogólno-eksploatacyjnych sieci łączności PKP R-13 (tylko na nastawniach dysponujących),
11) instrukcję o przejazdach nadzwyczajnych specjalnego znaczenia (PONSZ) R 14 (tylko na nastawniach dysponujących),
12) instrukcję dla dróżnika przejazdowego D 20 (tylko na nastawniach obsługujących przejazdy),
13) regulamin techniczny stacji, na nastawniach wykonawczych i posterunkach zwrotniczych wyciągi z regulaminu technicznego stacji,
14) wyciąg ze służbowego rozkładu jazdy z oznaczeniem torów wjazdowych dla pociągów stałych, wskazaniem czasu przybycia i odjazdu oraz czasu ich odjazdu i przyjazdu do sąsiednich posterunków następczych,
15) książkę kontroli urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego E 1758,
16) dziennik uszkodzeń urządzeń łączności R 366,
17) dziennik oględzin rozjazdów, skrzyżowań torów w jednym poziomie oraz wyrzutni płozów hamulcowych na górkach rozrządowych D 831,
18) książkę przebiegów R 142,
19) dziennik telefoniczny R 138 (tylko na nastawniach dysponujących lub nie prowadzących ks. R 142),
20) bloczki rozkazów szczególnych (zależnie od potrzeb),
21) niewymienione wyżej przepisy, instrukcje,. książki, dzienniki i druki o ile prowadzenie ich wynika z warunków miejscowych.
2. Sprzęt, a mianowicie:
1) niezbędne umeblowanie zależne od rodzaju urządzeń zrk i łączności,
zegar ścienny,
zamknięcia pomocnicze odpowiednie do konstrukcji urządzeń zrk w niezbędnej ilości nie mniej niż 1/3 czynnych urządzeń, tabliczki ostrzegawcze przewidziane w § 66-ust. 10 pkt 1 7 przepisów ruchu R 1,
4) spony iglicowe i zamki zwrotnicowe w ilości równej połowie sumy zwrotnic przejeżdżanych pod ostrze przez pociągi pasażerskie lecz nie mniej niż 2 zamki i 2 spony iglicowe,
5) klucze zapasowe do zwrotnic wykolejnic lub urządzeń sygnałowych zamykanych na zamki umieszczone w szafkach lub na. tablicach,
6) korby do ręcznego przestawiania zwrotnic w ilości co najmniej 2 na każdy okręg nastawczy dotyczy nastawni z elektrycznym przestawianiem zwrotnic,
7) drągi stalowe do przestawiania zwrotnic ześrodkowanych nie wyposażonych w koziołki latarniowe w ilości nie mniejszej niż jeden na każdą nastawnię,
8) drążek włączający w nastawniach mechanicznych,
9) dwie -tarcze zatrzymania i dwie tarcze ostrzegawcze przenośne z kompletnymi latarniami (tarcze ostrzegawcze tylko na nastawniach końcowych),
10) sześć spłonek, latarkę sygnałową, trąbkę i chorągiewkę,
11) tubę elektroakustyczną,
12) oświetlenie zastępcze,
13) sprzęt przeciwpożarowy,
14) apteczkę pierwszej pomocy lekarskiej,
15) skrobaczkę, łopatę żelazną, szczotki i miotły do czyszczenia zwrotnic oraz kliny zastawcze, kliny zwrotnicowe, smar do smarowania zwrotnic, piecyki brykietowe do ogrzewania rozjazdów,
16) kliny do zabezpieczenia wagonów przed zbiegnięciem i płozy hamulcowe co najmniej po dwie sztuki,
17) naczynia do nafty, smarów oraz nożyczki
do obcinania knotów (przy oświetleniu naftowvm),
18) klucze do przykręcania śrub na zwrotnicach,
19) młot do przybijania haków i mały młotek,
20) blaszki do kontrolowania przylegania iglic do opornicy (grubości 0,3 mm) oraz do kontrolowania zamknięć nastawczych (grubości 4 mm),
21) inny sprzęt przewidziany dla danej nastawni w regulaminie technicznym stacji (np. tarczki Rd 1 itp.).

§ 4

Ogólne obowiązki pracowników posterunków nastawczych

1. Pracownicy posterunków nastawczych powinni być szczegółowo zaznajomieni z:
1) rodzajem urządzeń nastawczych, blokowych i łączności znajdujących się na posterunku nastawczym,
2) z regulaminem technicznym stacji w zakresie potrzebnym do wykonywania pracy na posterunku nastawczym,
3) z warunkami miejscowymi w przydzielonym okręgu nastawczym.
2. Wszystkie obowiązki służbowe należy wypełniać sumiennie, w sposób zapewniający bezpieczeństwo ruchu i pracy, przy jednoczesnym zachowaniu należytej sprawności wykonywania wymaganych czynności. Zapewnienie bezpieczeństwa ruchu powinno mieć pierwszeństwo przed wykonaniem innych czynności, przydzielonych pracownikowi.
3. Pracownik pełniący służbę na posterunku nastawczym powinien przestrzegać, aby osoby obce i pracownicy nie pełniący służby w okręgu nastawczym, nie uprawnieni oraz nie odbywający szkolenia nie przebywali w pomieszczeniu posterunku nastawczego.
4. Pracownik posterunku nastawczego podczas służby powinien nosić przepisowe umundurowanie utrzymane w stanie czystym.
5. Jeżeli na nastawni dysponującej przydzielono dyżurnemu ruchu do obsługi urządzenia nastawcze lub blokowe to postanowienia niniejszej instrukcji obowiązują również dyżurnego ruchu.
6. Każdy pracownik posterunku nastawczego obowiązany jest:
1) uczęszczać w ustalone dni i godziny na pouczenia okresowe,
2) zgłaszać się na wymagane egzaminy w ustalonych terminach,
3) poddawać się okresowym badaniom lekarskim w wyznaczonych terminach,
4) znać nazwiska osób bezpośrednio z nim współpracujących,
5) bezzwłocznie zawiadomić dyżurnego ruchu dysponującego o wszelkich zakłóceniach, które wystąpiły w toku pracy w okresie służby,
6) odmówić wykonania polecenia, jeżeli zagraża ono bezpieczeństwu ruchu lub ludzi,
7) ostrzegać przed najechaniem osoby zatrudnione przy konserwacji lub naprawie toru i urządzeń znajdujących się w torze, jak również osoby doraźnie pracujące np. przy usuwaniu śniegu,
8) udostępniać osobom do tego upoważnionym prowadzoną dokumentację oraz przechowywane dokumenty.
7. Na posterunkach nastawczych, na których zostały zainstalowane aparaty telefoniczne względnie urządzenia głośno mówiące podłączone do łącza zapowiadawczego, do obowiązków st. nastawniczego (nastawniczego), starszego zwrotniczego (zwrotniczego) w czasie jego obecności na posterunku (nastawni) należy słuchanie rozmów prowadzonych przez dyżurnych ruchu. W przypadku powstania jakichkolwiek wątpliwości należy bezzwłocznie zwrócić się z tym do dyżurnego ruchu.
8. W razie niemożności zgłoszenia się na służbą pracownik powinien jaknajwcześniej zawiadomić o tym zawiadowcę (naczelnika) stacji lub pracownika prowadzącego sprawy kadrowe stacji.
Zawiadomienie takie powinno być zasadniczo przekazane zawiadowcy (naczelnikowi) stacji nie później niż na 5 godzin przed objęciem służby. Poza godzinami pracy biura stacyjnego o niemożności zgłoszenia się do pracy, należy zawiadomić dyżurnego ruchu dysponującego stacji miejsca pracy.

§ 5

Obowiązki pracowników posterunków nastawczych w zakresie utrzymania urządzeń

1. Urządzenia bezpieczeństwa należy utrzymywać w czystości, części polerowane tych urządzeń powinny błyszczeć, części ocierające się muszą być wolne na powierzchniach ślizgowych od brudu, kurzu i zaschłej oliwy.
2. Na urządzeniach, jak również w pomieszczeniach naprężaczy, siłowni itp. nie wolno przechowywać żadnych przedmiotów nie mających bezpośredniego związku z pracą urządzeń.
3. Jeżeli na posterunku jest zatrudnionych kilku pracowników, podział czynności w zakresie utrzymania musi być rozgraniczony i uwidoczniony w regulaminie technicznym.
4. Nastawniczy (zwrotniczy) powinien codziennie obejrzeć wszystkie dostępne części urządzeń, które obsługuje.
Wszelkie uszkodzenia i nieprawidłowości w działaniu urządzeń powinny być odnotowane w odpowiednich książkach.
5. Jeżeli regulamin techniczny stacji przewiduje utrzymanie przez nastawniczego (zwrotniczego) rozjazdów i wykolejnic, wówczas do obowiązków jego należy:
1) sprawdzanie stanu i działania zwrotnic oraz wykolejnic,
2) utrzymywanie w czystości rozjazdów oraz wykolejnic,
3) dokręcanie śrub zarówno bocznych jak i stopowych,
4) sprawdzanie prawidłowości ustawienia na rozjazdach wskaźników oraz czy szkła w latarniach są całe i czyste,
5) przygotowywanie lub sprawdzanie przygotowania lamp naftowych lub gazowych do oświetlania jeżeli w takie są wyposażone urządzenia sygnałowe.
6. Rozjazd podlega oczyszczaniu od złącza przed iglicami do pierwszego złącza poza krzyżownicą w rozjazdach pojedynczych, zaś w rozjazdach krzyżowych pomiędzy stykami końcowymi rozjazdu.
7. Z rozjazdu należy usuwać wszelkiego rodzaju zanieczyszczenia i stary smar na poduszkach ślizgowych oraz na zamknięciach nastawczych. . Zamknięcia nastawcze powinny być szczególnie starannie utrzymane, gdyż nieprawidłowe działanie stanowi poważne niebezpieczeństwo;
8. W ramach prac związanych z utrzymaniem rozjazdu należy sprawdzać dokładność przylegania iglic do opornic. Sprawdzenie to dokonujemy za pomocą blaszki grubości 0,3 mm, którą wkłada się pomiędzy koniec iglicy i opornicy. Włożona blaszka nie powinna dać się wyciągnąć po przestawieniu zwrotnicy.
9. W zwrotnicach nastawianych z odległości, bada się ponadto prawidłowość zamknięcia nastawczego w sposób następujący: pomiędzy iglicę i opornicę zwrotnicy wkłada się płytkę grubości 4 mm w miejscu znajdującym się na osi opórki lub na wysokości prowadnicy. Jeżeli iglica nie dolega do opornicy na 4 mm i pomimo tego dźwignia zwrotnicowa da się przestawić oraz hak iglicy dosuniętej zajdzie za opórkę lub głowica klamry zajdzie za prowadnicę, jest to dowodem, że zamknięcie nastawcze jest nieprawidłowe.
10. Przy zamknięciach suwakowych dokładność przylegania iglicy do opornicy oraz prawidłowość zamknięcia suwakowego bada się w ten sam sposób jak przy zamknięciu hakowym. Ponadto w zamknięciach suwakowych sprawdza się prawidłowość przylegania głowicy klamry do prowadnicy. Sprawdzenie to wykonuje się przez włożenie pomiędzy głowicę i prowadnicę drążka, którym odsuwa się klamrę od prowadnicy.
Jeżeli odsunięcie to jest większe niż 3 mm. to zamknięcie klamrowe wymaga wyregulowania.
11. W przypadku zamarznięcia zwrotnicy należy najpierw usunąć śnieg i lód, a następnie miejsce zamrożone podgrzać.
Po odmrożeniu zwrotnicy należy usunąć resztki lodu, oczyścić z brudu i wody i nasmarować smarem zimowym. Nie wolno do odmrożenia rozjazdów używać soli lub usiłować przekładać przy użyciu nadmiernej siły.
12. Przy dokręcaniu śrub nie wolno stosować nadmiernej siły lub używać młotka. O niemożności dokręcenia śrub, wkrętów lub ich braku oraz innych wadach w działaniu rozjazdu należy uczynić odpowiedni zapis w dzienniku D 831 i żądać usunięcia usterek przez służbę drogową. Szczególnie dokładnie należy dokręcać śruby przy krzyżownicy i prowadnicach.
13. Regulamin techniczny stacji ustala kto i w jakim czasie dokonuje zewnętrznych oględzin rozjazdów.
Celem zewnętrznych oględzin rozjazdów jest wykrywanie:
1) części pękniętych, wykruszonych lub w inny sposób uszkodzonych,
2) części nadmiernie zużytych,
3) usterek w rozjeździe, grożących jego odkształceniem albo naruszeniem prawidłowego działania zamknięć nastawczych.
14. Przy oględzinach należy sprawdzić:
a) stan iglicy zwłaszcza ich umocowanie w osadach, stan dziobów w krzyżownicach stan opornic oraz szyn łączących,
b) dokładność działania zwrotnicowych zamknięć nastawczych i zamków kluczowych,
c) stan wskaźników zwrotnicowych i wykolejnicowych oraz ich właściwe ustawienie w stosunku do położenia zwrotnicy lub wykolejnicy,
d) stan ogólny rozjazdu pod względem technicznym oraz pod względem czystości i stanu smarowania.
15. W razie zauważenia jakichkolwiek wad, uszkodzeń lub niedokładności w działaniu rozjazdów należy niezwłocznie uczynić odpowiednią Z adnotację w dzienniku oględzin (D 831) a rozjazd w razie potrzeby zabezpieczyć przy pomocy spony iglicowej, lub zamka oraz osłonić właściwymi sygnałami i niezwłocznie powiadomić dyżurnego ruchu dysponującego.
16. Na stacjach o dużym ruchu czynności oględzin rozjazdów i ich utrzymanie mogą być przekazane specjalnym pracownikom, ale dopilnowanie i sprawdzenie wykonania tych czynności należy do obowiązków starszego nastaw-niczego nastawniczego starszego zwrotniczego lub zwrotniczego. Zagadnienie to powinien regulować regulamin techniczny stacji.
17. Oświetlenie latarń zwrotnicowych oraz sygnałów kształtowych, z naftowym lub gazowym oświetleniem, powinno być dokonywane w czasie wskazanym w kalendarzu oświetlenia lub w innym czasie jeżeli widoczność sygnałów z odległości 300 m jest utrudniona (latarń sygnałowych oświetlanych gazem propan w porze dziennej nie wygasza się).

ROZDZIAŁ 2

Obejmowanie, przekazywanie i pełnienie służby oraz zachowanie się w czasie służby

§ 6

Obowiązki przy przyjęciu i przekazywaniu służby.

1. Pracownik posterunku nastawczego powinien zgłosić się na służbę wypoczęty, w pełni sprawności fizycznej i umysłowej, w przepisowym umundurowaniu, w ustalonym czasie i miejscu. Po podpisaniu listy obecności i przyjęciu do wiadomości zarządzeń doraźnych powinien drogą określoną w regulaminie technicznym stacji udać się na posterunek celem objęcia służby.
2. Przed objęciem służby pracownik posterunku nastawczego powinien zapoznać się z sytuacją na torach przydzielonego okręgu i przebiegiem pracy odbywającej się w okręgu.
3. Przekazanie i objęcie służby odbywa się w sposób określony w regulaminie technicznym stacji.
Przekazujący powinien poinformować obejmującego:
1) o wszelkich odchyleniach od rozkładu jazdy pociągów, a w szczególności o kursowaniu pociągów niestałych, odwołaniu pociągów stałych, opóźnieniach i wcześniejszym odjeździe pociągów, zmianie toru wjazdowego, o zarządzeniu nieprzewidzianego postoju pociągu lub zmianie rozkładowego postoju pociągu,
2) o stanie zajętości i zamknięciu torów stacyjnych i szlakowych,
3) o stanie urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego (urządzenia, stan plomb, liczników itp.), o wprowadzonych obostrzeniach w sposobie prowadzenia ruchu, o stanie sieci trakcyjnej i zasilania oraz o stanie urządzeń łączności,
4) o robotach przy urządzeniach wymienionych w pkt 3 i o robotach drogowych, mających wpływ na sposób prowadzenia ruchu lub wymagających szczególnej ostrożności,
5) o obowiązujących ostrzeżeniach doraźnych i o kursowaniu pojazdów pomocniczych,
6) o sytuacji w pracy manewrowej,
7) o zaległej pracy i o wydanych względnie otrzymanych poleceniach, których jeszcze nie wykonano,
8) o wszelkich wydarzeniach i okolicznościach mających wpływ na bezpieczeństwo i sprawność ruchu.
4. Obejmującemu służbę należy przekazać wyciąg z regulaminu technicznego, aktualnie prowadzone dzienniki, książki i inne druki, służbowe rozkłady jazdy, przepisy, przybory sygnałowe i inwentarz oraz pisma i telegramy, których treść jest nadal ważna.
5. Obejmujący służbę powinien obejrzeć urządzenia i zbadać zapisy, a w razie potrzeby, zażądać dodatkowych wyjaśnień.
6. Do czasu całkowitego ukończenia przekazywania i objęcia służby i potwierdzenia tego podpisami, – pracownikowi obejmującemu służbę nie wolno wykonywać żadnych czynności związanych z prowadzeniem ruchu, a po złożeniu podpisów przez przekazującego i obejmującego czynności tych nie wolno wykonywać pracownikowi, który służbę przekazał. Wyjątek stanowi konieczność zapobiegnięcia nagle grożącemu niebezpieczeństwu.

§ 7

 

Obowiązki w czasie pełnienia służby

1. Pracownik posterunku nastawczego podczas pełnienia służby powinien stale obserwować teren swojego okręgu nastawczego, a gdy nie ma i nie oczekuje się pociągu ani też nie odbywa się praca manewrowa wolny czas powinien wykorzystywać na czynności związane z utrzymaniem powierzonych mu urządzeń oraz z utrzymaniem porządku wewnątrz nastawnicowni, jak również na terenie przyległym do posterunku nastawczego.
2. Zgłaszanie się na służbę w stanie nietrzeźwym, pełnienie jej w tym stanie jak również spożywanie napojów alkoholowych, środków odurzających i podniecających, spanie, granie w karty, słuchanie audycji radiowych, oglądanie programów telewizyjnych w czasie pełnienia służby jest zakazane.
3. Pracownik pełniący służbę na posterunku nastawczym powinien zwracać baczną uwagę na sygnały podawane przez innych pracowników
oraz na sygnały wywoławcze skierowane do niego, zgłaszać się niezwłocznie do telefonu, a każde polecenie telefoniczne lub ustne powtórzyć dosłownie.
4. Pracownikowi nie wolno udostępniać osobom obcym, o ile nie mają uprawnień do wglądu, dokumentacji pracy oraz innych dokumentów służbowych przechowywanych w nastawni.
5. Pracownik pełniący służbę na posterunku nastawczym nie może dopuszczać do obsługi urządzeń i wykonywania innych czynności mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu przez osoby nie wyznaczone do tych czynności.
6. Pracownicy szkolący się na posterunku nastawczym mogą obsługiwać urządzenia pod nadzorem i odpowiedzialnością pracownika pełniącego służbę.

§ 8

Składanie meldunków zwierzchnikom

1. W razie przybycia na posterunek zwierzchnika lub kontrolera ruchu, pracownik pełniący służbę na posterunku nastawczym powinien złożyć mu ustny meldunek. Osoby nieznane należy wylegitymować.
2. Przykładowa forma meldunku jest następująca: Nastawniczy (nazwisko) melduje, że tok pracy na nastawni (nazwa) jest normalny lub Nastawniczy (nazwisko) melduje, że w okręgu nastawni (nazwa) nastąpiło: i wymienia ważniejsze nieprawidłowości. Meldunek taki należy składać tylko przy pierwszym pobycie zwierzchnika podczas dyżuru.
3. Jeśli na posterunek przybędzie równocześnie kilku zwierzchników różnych stopni służbowych, meldunek należy złożyć zwierzchnikowi reprezentującemu najwyższą jednostkę służbową.
4. Na posterunku z obsadą wieloosobową meldunek składa pracownik starszy stanowiskiem, odpowiedzialny za całokształt pracy tego posterunku.

§ 9

Prowadzenie dokumentacji pracy

1. Zapisy, w przewidzianych przepisami i instrukcjami dziennikach, książkach i innych dokumentach, należy dokonywać w sposób właściwy i czytelny atramentem, długopisem lub ołówkiem kopiowym.
Nie wolno zapisów poprawiać, wycierać, wywabiać ani zalepiać. W razie pomyłki należy zapis przekreślić tak, aby możliwe było odczytanie go, a obok należy zrobić nowy zapis i potwierdzić go na marginesie strony podpisem z ewentualnym omówieniem. Nie wolno też wydzierać kartek.
2. Druki (dzienniki, książki itp.) wydane do użytku w stanie przesznurowanym i opieczętowane nie mogą być pozbawione przesznurowania i pieczęci.

§ 10

Oddalanie się z posterunku

1. Podczas pełnienia służby nie wolno pracownikowi pod żadnym pozorem oddalać się z posterunku bez uzyskania zgody właściwego dyżurnego ruchu dysponującego.
2. Na czas chwilowej nieobecności na posterunku nastawczym z jednoosobową obsadą, wywołanej potrzebą służbową lub fizjologiczną, należy zamknąć pomieszczenie i zabrać klucz ze sobą po uprzednim zgłoszeniu o tym dyżurnemu ruchu dysponującemu.
3.W razie zachorowania pracownika pełniącego służbę na posterunku nastawczym w czasie dyżuru, pracownik ten powinien o tym zawiadomić dyżurnego ruchu dysponującego.

§ 11

Prowadzenie rozmów telefonicznych

1. Przed rozpoczęciem rozmowy telefonicznej, należy upewnić się, czy rozmawia się z właściwym pracownikiem.
W tym celu pracownik wywołany telefonicznie powinien niezwłocznie zgłosić się podając swój posterunek i stanowisko oraz nazwisko. W ten sam sposób powinien przedstawiać się również pracownik wywołujący.
2. Przeprowadzane rozmowy powinny być krótkie, a ich treść nie może nasuwać żadnych wątpliwości. Treść otrzymanego polecenia należy powtórzyć. Jeżeli polecenie wydano przez głośnik i nie ma możliwości powtórzenia przez odbierającego to wówczas wydający polecenie powinien je powtórzyć.
Każda rozmowa telefoniczna dotycząca ruchu pociągów lub manewrów powinna być zakończona słowem Koniec wypowiedzianym do mikrofonu przed wyłączeniem urządzeń łączności.
3. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowego działania urządzeń łączności należy powiadomić o tym dyżurnego ruchu dysponującego i uczynić odpowiedni zapis w dzienniku uszkodzeń urządzeń łączności (R 366).

§ 12

Zdejmowanie plomb

1. W razie potrzeby pracownik obsługujący urządzenia może za każdorazową zgodą dyżurnego ruchu dysponującego zdjąć plomby z urządzeń wymienionych w rubryce 4 wykazu zamieszczonego w instrukcji E 11 § 6 ust. 2.
2. O zdjęciu plomb należy uczynić właściwy zapis przez całą szerokość strony w książce przebiegów oraz w części I książki kontroli urządzeń zabezpieczenia z równoczesnym odnotowaniem wprowadzenia odpowiednich obostrzeń Zapisy o wykonywaniu robót lub otwieraniu kłódek i zdejmowaniu lub zakładaniu plomb przez służbę utrzymania powinny być przenoszone przez pracownika służby ruchu z książki kontroli urządzeń5trk do książki przebiegów.

§ 13

Postępowanie w okresie zimy

1. W czasie śniegu i mrozu pracownik posterunku nastawczego obowiązany jest do utrzymania urządzeń w stanie czynnym.. W tym celu powinien w . przerwach między pociągami oczyszczać ze śniegu i lodu zwrotnice, pęd-nie drutowe i krążki, zamki zwrotnicowe, jak też dostępne ruchome części semaforów, tarcz ostrzegawczych i innych sygnałów oraz starać się o zapewnienie działania naprężaczy zewnętrznych przez usuwanie śniegu i szronu ze szczęk zaciskowych i zębatek.
2. Należyte działanie dźwigni nastawczych należy sprawdzać przez próbne ich przekładanie. Dźwignie sygnałowe można przekładać próbnie tylko wtedy, gdy nie są uzależnione od blokady liniowej i tylko za każdorazowym pozwoleniem dyżurnego ruchu dysponującego (w czasie wolnym od ruchu pociągów). W czasie opadów lub zamieci śnieżnych należy zwracać szczególną uwagę na czystość i przejrzystość szkieł sygnałowych i dbać o to, aby widoczność sygnałów była dostateczna dla zapewnienia bezpieczeństwa ruchu i manewrów.
3. W związku z tym należy często czyścić przesłony sygnałów dostępne dla pracowników posterunku nastawczego.
4. Do wymienionych w ust. l i 3 czynności mogą być wyznaczeni inni pracownicy. Pracą tych ludzi powinien operatywnie kierować pracownik odpowiedzialny za działanie tych urządzeń.

§ 14

Kontrola oświetlenia sygnałów

1. Pracownik posterunku nastawczego każdy w swoim okręgu nastawczym powinien zwracać baczną uwagę na oświetlenie sygnałów i wskaźników
2. W czasie służby należy jak najczęściej sprawdzać oświetlenie sygnałów oraz prawidłowość wskazywanych sygnałów Stój.

§ 15

Przejechanie obok semafora wskazującego sygnał
Stój

1. W razie stwierdzenia, że pociąg przejeżdża obok semaforu wskazującego sygnał Stój, a nie udzielono zezwolenia na przejazd w inny sposób, pracownik posterunku nastawczego powinien natychmiast usiłować pociąg zatrzymać (spłonki, sygnały słuchowe, wzrokowe).
2. O przejechaniu obok semafora wskazującego sygnał stój należy niezwłocznie powiadomić dyżurnego ruchu, który wyda polecenie co do dalszego postępowania.

§ 16

 

Przygotowanie drogi przebiegu

1. Przez przygotowanie drogi przebiegu należy rozumieć wykonanie wszystkich przewidzianych czynności związanych z przyjęciem, wyprawieniem lub przepuszczeniem pociągu, w sposób określony regulaminem technicznym, celem zapewnienia prawidłowej i bezpiecznej jazdy pociągów. Ruch pociągów i manewrów powinien odbywać się tylko po przygotowanych drogach przebiegu.
2. Ruch pociągów należy prowadzić po torach 5 wyznaczonych w stacyjnym rozkładzie jazdy i po zorganizowanych drogach przebiegu. W razie potrzeby dyżurny ruchu może zmienić tor wjazdowy dla pociągu o czym powinien powiadomić przed zamówieniem drogi przebiegu posterunki nastawcze biorące udział w przygotowaniu drogi przebiegu.
3. Jeżeli dyżurny ruchu nie powiadomił posterunku nastawczego o zmianie toru wjazdowego dla pociągu, pracownik posterunku nastawczego przed przygotowaniem drogi przebiegu powinien upewnić się czy dyżurny ruchu nie popełnił pomyłki. Pracownik ten powinien postąpić podobnie jeżeli polecenie otrzymane za pomocą urządzeń blokady stacyjnej jest niezgodne z uprzednio otrzymaną informacją telefoniczną lub innym środkiem łączności. Fakt zmiany toru wjazdowego należy odnotować w książce przebiegów.
4. Jeżeli dyżurny ruchu zamówi drogę przebiegu przy pomocy urządzeń blokady stacyjnej, bez uprzedniej informacji telefonicznej na tor zajęty przez tabor albo zajęty w inny sposób nie należy polecenia wykonywać, ale zwrócić na to uwagę dyżurnemu ruchu, a dopiero po otrzymaniu niezbędnych wyjaśnień odpowiednio wykonać polecenie.
5. W przypadku gdy zachodzi potrzeba uprzedniego zatrzymania pociągu przed semaforem wjazdowym, dyżurny ruchu powinien wydać na to oddzielne polecenie.
6. Jeżeli w okręgu nastawczym prowadzi się manewry, które kolidują z drogą przebiegu dla pociągu, a przerwanie ich wymaga dłuższego czasu, dyżurny ruchu powinien we właściwym czasie wydać polecenie przerwania manewrów. W innym przypadku polecenie przygotowania drogi przebiegu oznacza jednocześnie polecenie przerwania manewrów kolidujących z drogą przebiegu pociągu.
7. Manewry uważa się za przerwane, gdy manewrujący tabor został usunięty z drogi przebiegu pociągu i zatrzymany oraz gdy odpowiednie sygnały wskazują zakaz manewrowania, a na wydane kierownikowi manewrów polecenie przerwania manewrów, zgłosił on, że manewry zostały przerwane.
8. Jeżeli w okręgu, nastawczym nie odbywają się jazdy pociągów ani nie prowadzi się manewrów, zwrotnice powinny się znajdować w położeniu zasadniczym wskazanym na planie schematycznym stacji. W drodze wyjątku odchylenia od tej zasady powinny być podane w regulaminie technicznym stacji.
9. Na stacjach z prawidłowo działającą blokadą stacyjną dyżurny ruchu zamawia drogę przebiegu przez obsłużenie odpowiednich bloków blokady stacyjnej, po uprzednim podaniu informacji telefonicznej.
10. Na posterunku nastawczym gdzie razem z dyżurnym ruchu pełni służbę pracownik obsługujący urządzenia nastawcze, polecenie przygotowania drogi przebiegu dyżurny ruchu dokonuje ustnie. Pracownik ten nie prowadzi książki przebiegów.
11. Przed obsłużeniem blokady dyżurny ruchu powinien podać pracownikom posterunków nastawczych informacje o numerze pociągu, kierunku jazdy, numerze toru na który należy przyjąć pociąg, oraz wszelkie niezbędne dodatkowe informacje, jeżeli przyjęcie pociągu odbywa się w odchyleniu od stacyjnego rozkładu jazdy. Informacje te pracownik posterunku nastawczego wpisuje do książki przebiegów przed przystąpieniem do przygotowania drogi przebiegu.
12. Jeżeli po ustnej informacji dyżurny ruchu zablokował blok dania nakazu to dla pracownika posterunku nastawczego jest to poleceniem, aby po spełnieniu wszystkich wymaganych warunków ustawił na semaforze sygnał zezwalający na jazdę.
13. Przed przystąpieniem do przygotowania drogi przebiegu należy sprawdzić, czy tor na który ma być przyjęty pociąg jest wolny. Tor należy sprawdzać w granicach wyznaczonych regulaminem technicznym stacji.
14. W zależności od warunków terenowych i znajdujących się na posterunku nastawczym urządzeń zabezpieczenia ruchu pociągów, sprawdzenie czy droga przebiegu jest wolna od przeszkód może być dokonane:
1) bezpośrednio w terenie,
2) z okna posterunku nastawczego,
3) na planie świetlnym, jeżeli na stacji znajduje się pełna izolacja torów i działanie jej jest prawidłowe.
15. Regulamin techniczny stacji powinien określać kto w jaki sposób i w jakich granicach dokonuje sprawdzenia toru przed przyjęciem pociągu.
16. W każdym przypadku należy dokonać sprawdzenia w terenie jeżeli z jakichkolwiek przyczyn istnieje obawa, że sprawdzenia w inny sposób nie dają pełnej gwarancji.
17. Przy sprawdzaniu drogi przebiegu należy zwrócić szczególną uwagę, czy:
1) tabor na torach sąsiednich znajduje się w granicach ukresów i jest zabezpieczony od przesunięcia,
2) na sprawdzanym torze lub nad nim nie ma1 przeszkód zagrażających bezpieczeństwu ruchu lub ludzi,
3) nie było zgłoszenia o zamknięciu toru dla ruchu, względnie, czy na danym torze nie pracują ludzie,
4) na torze lub obok nie znajduje się tarcza lub wskaźnik zabraniające lub ograniczające przyjmowanie poć. na ten tor, skrajnia taboru nie jest przekroczona i czy nie ma innych przeszkód,
5) dla poć. o trakcji elektrycznej tor jest zelektryfikowany.
18. Jeżeli pracownik posterunku nastawczego otrzymał polecenie przygotowania drogi przebiegu dla wyjazdu pociągu na szlak jednotorowy bez blokady liniowej, a zgodnie z rozkładem jazdy powinien przed tym przybyć pociąg kierunku przeciwnego należy zwrócić uwagę na to dyżurnemu ruchu, jeszcze przed przygotowaniem drogi przebiegu.
19. Pracownik, którego udział w przygotowaniu drogi przebiegu polega tylko na sprawdzeniu, czy w obsługiwanym przez niego okręgu tor jest wolny, to w przypadku gdy tor jest wolny dokonuje zgłoszenia, przez , obsługę odpowiednich urządzeń zabezpieczenia ruchu gdy ich nie ma powiadamia dyżurnego ruchu telefonicznie lub ustnie.
20. Sprawdzenie przygotowania drogi przebiegu pociągu polega na sprawdzeniu prawidłowego nastawienia zwrotnic i wykolejnic, wchodzących w drogę przebiegu.
21. Sprawdzanie prawidłowego ustawienia zwrotnic i wykolejnic przeprowadza się następująco:
1) przy zwrotnicach i wykolejnicach przestawianych mechanicznie z odległości sprawdza się prawidłowe położenie ich dźwigni nastawczych i odpowiednich dźwigni ryglowych,
2) przy zwrotnicach i wykolejnicach przestawianych ręcznie i zabezpieczanych zamkami kluczowymi, których klucze w czasie przejazdu pociągu znajdują się na tablicach kluczowych, w szafach lub są utwierdzane w zamkach zależności na ławie nastawnicy bądź w kluczowych skrzyniach zależności, albo w aparacie blokowym wystarczy upewnienie się, że wszystkie klucze znajdują się na przepisowym miejscu,
3) przy zwrotnicach i wykolejnicach przestawianych ręcznie i zabezpieczanych tymczasowo zamkami kluczowymi lub sponami prawidłowe nastawienie zwrotnic i wykolejnic sprawdza się każdorazowo na miejscu podczas przygotowania drogi przebiegu, w której biorą one udział,
4) przy zwrotnicach i wykolejnicach przestawianych ręcznie i ryglowanych za pomocą
osobnych dźwigni sprawdza się prawidłowe położenie dźwigni ryglowych,
5) przy zwrotnicach i wykolejnicach przestawianych elektrycznie, przy prawidłowo działających urządzeniach, właściwe położenie zwrotnic i wykolejnic sprawdza się przez obserwację świateł kontrolnych położenia tych zwrotnic i wykolejnic.
22. W odniesieniu do zwrotnic i wykolejnic przestawianych lub ryglowanych z odległości należy oprócz sprawdzenia wg pkt l, 4 i 5 wykonać dodatkowe sprawdzenie wg pkt 2 i 3 gdy zachodzą następujące przypadki:
1) zwrotnice i wykolejnice nie są uzależnione od sygnałów, dawanych na semaforze,
2) zależność została czasowo wyłączona lub uszkodzona, albo gdy prowadzi się roboty przy urządzeniach nastawczych lub ryglowych tych zwrotnic,
3) przebieg, dla którego nie jest przewidziane nastawianie semafora lub gdy zachodzi potrzeba wyprawienia albo przyjęcia pociągu przy semaforze nastawionym na sygnał Stój, a nie da się zabezpieczyć drogi przebiegu za pomocą urządzeń mechanicznych lub blokowych.
23. Jeżeli zwrotnice lub wykolejnice nieześrodkowane są wyjątkowo nie zamykane na zamki, należy od czasu sprawdzenia ich nastawienia w określonym przebiegu, aż do czasu przejazdu pociągu strzec je przed przestawieniem.
24. Zwrotnice strzeżone są wtedy gdy pracownik posterunku nastawczego widzi ich położenie z miejsca w którym się znajduje i może zapobiec ich przestawieniu.
25. Jeżeli urządzenia blokady stacyjnej, nie mogą być podstawą do prowadzenia ruchu, polecenie przygotowania drogi przebiegu wydaje dyżurny ruchu telefonicznie, megafonem, radiotelefonem, pisemnie. Takie polecenie przygotowania drogi przebiegu nie oznacza dla pracownika posterunku nastawczego polecenia na-stawienia odpowiedniego semafora na sygnał zezwalający na jazdę.
26. Na ustawienie semafora na sygnał zezwalający na jazdę w przypadku wskazanym w ust. 25 potrzebne jest osobne polecenie dyżurnego ruchu. Polecenie takie można otrzymać po zgłoszeniu gotowości drogi przebiegu i podaniu położenia poszczególnych zwrotnic, wykolejnic i rygli wyłączonych z zależności od semafora, a wchodzących w drogę przebiegu zarówno w charakterze czynnym jak i ochronnym.
27. Sygnał zezwalający na jazdę należy ustawiać na semaforze wjazdowym z takim wyliczeniem, aby przez zbyt późne nastawienie sygnału nie spowodować zbędnego zatrzymania lub zmniejszenia szybkości jazdy pociągów, a jednocześnie przez zbyt wczesne nastawienie tego sygnału nie utrudniać pracy manewrowej.
28. W razie nagłej przeszkody do przyjęcia lub wyprawienia pociągu wynikłej po ustawieniu sygnału zezwalającego na jazdę, należy sygnał ten zamienić na sygnał zabraniający jazdy i starać się zatrzymać pociąg (jeżeli czoło pociągu minęło już semafor) wszelkimi dostępnymi środkami (wyłożenie spłonek, podawanie sygnałów słuchowych, wzrokowych).
29. Gdy wyjątkowo zachodzi potrzeba użycia drogi przebiegu dla której nie jest możliwe, nie jest przewidziane albo nie wolno podać na semaforze sygnału zezwalającego na jazdę, pracownik posterunku nastawczego na polecenie dyżurnego ruchu może zezwolić na jazdę pociągu za pomocą sygnału zastępczego lub rozkazu szczególnego.
Polecenie to powinno być odnotowane w książce przebiegów, w rubryce Uwagi przy numerze odnośnego pociągu.
30. W przypadkach przewidzianych Przepisami ruchu R l jeżeli to postanawia regulamin techniczny stacji, pracownik posterunku nastawczego na każdorazowe polecenie dyżurnego ruchu podaje sygnał Nakaz jazdy.

§ 17

Wjazd, wyjazd i przejazd pociągu

1. Od czasu przygotowania drogi przebiegu aż do całkowitego wjazdu lub wyjazdu pociągu pracownik posterunku nastawczego, wskazany w regulaminie technicznym, obserwuje z odpowiednimi przyborami sygnałowymi okręg nastawczy oraz przejeżdżający pociąg. Stwierdzone niewłaściwości należy w porę usunąć, a w razie niebezpieczeństwa pociąg należy niezwłocznie zatrzymać.
2. Przy obserwacji jadącego pociągu należy zwracać szczególną uwagę czy:
1) pociąg jest przepisowo osygnalizowany,
2) nie ma oznak zagrzania się czopów osi zestawu kołowego,
3) nie ma uszkodzeń taboru zagrażających bezpieczeństwu ruchu,
4) nie hamuje żaden wagon, gdy pociąg jedzie w stanie odhamowanym,
5) obręcze kół nie mają płaskich miejsc, na które wskazują silne rytmiczne uderzenia kół,
6) nie brakuje zderzaków u końcowego wagonu (z wyjątkiem taboru bezzderzakowego),
7) nie ma przesunięcia ładunku lub pożaru, nie są otwarte drzwi odchylne wagonu warunkujące zachowanie skrajni.
3. Po zatrzymaniu należy stwierdzić, czy pociąg zatrzymał się w granicach ukresów.
Przy prawidłowo działających urządzeniach zabezpieczenia ruchu zatrzymanie pociągu w wyznaczonym miejscu można stwierdzić na podstawie zwolnienia bloku przebiegowo-u-twierdzającego lub na planie świetlnym (przy prawidłowym działaniu odcinków izolowanych). W innych przypadkach sprawdzenia należy dokonać przez obserwację torów.

§ 18

Rozwiązanie drogi przebiegu

1. Jeżeli pociąg z sygnałami końcowymi minie sygnałowe miejsce końca pociągu, o ile sygnał na semaforze nie zmienił się samoczynnie, należy nastawić sygnał Stój na semaforze.
2. Drogę przebiegu można rozwiązać dopiero wtedy gdy pociąg z sygnałem końcowym minął przebiegowe miejsce końca pociągu i został zwolniony blok przebiegowe utwierdzający, a tam gdzie takiego bloku nie ma po sprawdzeniu w terenie.
3. Przy urządzeniach elektrycznych i przekaźnikowych zwolnienie przebiegu odbywa się samoczynnie.
4. W przypadku niezauważenia sygnału końcowego na pociągu wjeżdżającym nie wolno obsługiwać żadnych urządzeń zrk, a fakt braku sygnałów końcowych niezwłocznie zgłosić dyżurnemu ruchu. Dalsze postępowanie odbywa się według wskazówek dyżurnego ruchu.
5. Wyjątkowo można bez spełnienia warunków wymienionych w pkt. 14 ustawić sygnał Stój na semaforze wjazdowym oraz rozwiązać drogę przebiegu w razie nagłego niebezpieczeństwa na przykład spowodowanego toczącą się za pociągiem oderwaną częścią taboru w celu skierowania jej na inny tor dla zatrzymania. W tym przypadku bez polecenia dyżurnego ruchu nie wolno obsługiwać bloku liniowego.
6. Podczas wjazdu lub wyjazdu pociągu z lokomotywą popychającą pracownik posterunku nastawczego powinien zwracać uwagę na osygnalizowanie pociągu oraz lokomotywy popychającej. Gdyby w czasie wjazdu pociągu z popychaczem nie było przy nim lub w pobliżu lokomotywy popychającej należy niezwłocznie zgłosić o tym dyżurnemu ruchu. Nie wolno wtedy obsługiwać urządzeń blokady stacyjnej i liniowej w zakresie związanym z wjazdem takiego pociągu, aż do czasu przybycia lokomotywy popychającej lub otrzymania polecenia dyżurnego ruchu.
7. W razie niezauważenia lub braku sygnałów końca pociągu na pociągu wyjeżdżającym należy po odjeździe pociągu ustawić na semaforze wyjazdowym sygnał Stój i niezwłocznie zgłosić dyżurnemu ruchu. Jeżeli na posterunku nastawczym jest blokada liniowa należy zablokować blok początkowy.
8. Jeżeli na posterunku nastawczym jest blokada liniowa to po wjeździe lub wyjeździe pociągu należy blokować najpierw blok końcowy lub początkowy, a potem dopiero blok otrzymania nakazu lub zgody. Obsłużenie bloku nakazu oznacza zgłoszenie przybycia lub odjazdu pociągu.
9. Gdyby w porze nocnej czerwone światła sygnałów końcowych na pociągach znajdujących się na stacji mogły wprowadzić w błąd maszynistów prowadzących pociągi wyprzedzające lub krzyżujące się na tej stacji, pracownik posterunku nastawczego powinien zgodnie z postanowieniami przep. E 1 § 10 ust. 1 pkt 6 powiadomić zainteresowanych pracowników i dopilnować zmiany świateł czerwonych na białe. Przypadki takie powinny być wskazane w regulaminie technicznym stacji.

§ 19 .

Udział pracownika posterunku nastawczego w wykonywaniu manewrów

l Pracownik posterunku nastawczego bierze czynny udział w wykonywaniu ,manewrów nastawiając zwrotnice, wykolejnice i urządzenia sygnałowe, stosownie do żądań kierującego manewrami lub stosownie do wskazań zawartych w karcie rozrządowej. Nie wolno wykonywać żądań kierującego manewrami, jeśliby ich wykonanie zagrażało bezpieczeństwu ruchu.
2. Bez każdorazowej zgody dyżurnego ruchu nie wolno wykonywać manewrów ani zajmować taborem torów głównych. Każdorazowe pozwolenie dyżurnego ruchu dysponującego na zajęcie taborem torów głównych odjazdowych lub wykonywanie na nich manewrów nie jest wymagane jeżeli zgodnie z regulaminem technicznym stacji manewry na tych torach wykonywane są stale.
3. Podczas manewrów pracownik posterunku nastawczego powinien zwracać baczną uwagę na bezpieczeństwo ruchu, a w razie zauważenia nieprawidłowości lub grożącego niebezpieczeństwa, wstrzymać wykonywanie manewrów.
4. Ruch manewrowy może się odbywać na polecenie kierującego manewrami na podstawie wskazań urządzeń sygnałowych względnie na odpowiedni sygnał ręczny pracownika posterunku nastawczego, który przygotował drogę przebiegu. Pozwolenie na wykonanie ruchu manewrowego może być także udzielone przy pomocy środków łączności.
5. Jeżeli przed tarczą rozrządową znajduje się tarcza zaporowa (manewrowa) to dla zezwolenia spychania składu na górkę nalepy nastawić najpierw tarczę zaporową (manewrową) na sygnał Jazda dozwolona (jazda manewrowa dozwolona), a następnie tarczę rozrządową na sygnał Pchać powoli lub Pchać z umiarkowaną szybkością.
6. Na stacjach z kilkoma lokomotywami manewrowymi każdy pracownik posterunku nastawczego powinien zwracać baczną uwagę, aby żadna z lokomotyw nie wjeżdżała w rejon manewrowy innej lokomotywy bez uzgodnienia z kierującymi manewrami i pracownikiem posterunku nastawczego.
7. Przepuszczenie lokomotywy lub składu manewrowego w okręg innego posterunku nastawczego może się odbyć po uzyskaniu zgody od pracownika tego posterunku nastawczego.
8. Na polecenie dyżurnego ruchu dysponującego pracownik posterunku nastawczego może pozwolić za pomocą rozkazu szczególnego na wyjazd lokomotywy lub składu manewrowego poza granicę przetaczania. Dyżurny ruchu powinien określić czas na jaki zezwala zająć tor szlakowy, jak również podać inne niezbędne informacje dotyczące wyjazdu z manewrami na szlak (np. odległość itp.).
9. Jeżeli tabor wjechał na zwrotnicę z ostrza, nastawioną na jazdę z innego toru i nastąpiło rozprucie zwrotnicy, zabrania się cofania taboru. Po stwierdzeniu, że nie ma widocznych uszkodzeń na częściach rozjazdu, przez które ma przejechać tabor, należy tabor ten usunąć z rozjazdu ruchem w kierunku z ostrza zwrotnicy. Następny ruch taboru przez tę zwrotnicę może odbyć się dopiero, gdy nastawniczy lub pracownik utrzymania sprawdzi stan i prawidłowe działanie zwrotnicy oraz czy położenie zwrotnicy ześrodkowanej jest zgodne ze stanem urządzenia nastawczego.
10. Przy sprawdzaniu stanu rozprutej zwrotnicy należy zwrócić szczególną uwagę na iglice, czy nie są pogięte i dokładnie przylegają do opornic oraz czy zamknięcie nastawcze nie uległo uszkodzeniu, czy zamek zwrotnicowy nie został połamany.
Ponadto przy rozjeździe zdalnie nastawianym należy sprawdzić czy napęd zwrotnicowy nie został uszkodzony.
11. Gdy nie stwierdzono przeszkód do uruchomienia rozjazdu należy sprzęgnąć dźwignie zwrotnicową i dokonać kilkakrotnie(co najmniej 3 razy) próbnego przekładania. Jeżeli nie nastąpi rozprzęganie się dźwigni, to urządzenie przestawiania pracuje sprawnie i gdy nie ma innych zewnętrznych uszkodzeń można dopuścić do jazdy taboru.
12. W urządzeniach elektrycznych sprawdzenie prawidłowego działania zwrotnicy po kilkakrotnym jej przełożeniu następuje na planie świetlnym.
13. Każde uszkodzenie lub rozprucie rozjazdu powinno być odnotowane w Dzienniku oględzin rozjazdów, a przy zdalnym nastawianiu także w części I książki kontroli urządzeń zabezpieczenia.
14. Każda rozpruta zwrotnica niezależnie od tego, czy personel obsługi dopuścił po niej jazdę, czy nie, powinna być w jaknajkrótszym czasie sprawdzona co najmniej przez ślusarza zwrotnicowego wpisanego do tabeli B książki kontroli urządzeń, a przy rozjazdach zdalnie nastawianych także przez montera zabezpieczenia ruchu.Wynik sprawdzenia powinien być odnotowany w tych samych książkach, w których odnotowano rozprucie rozjazdu.
15. Jeżeli po zakończeniu manewrów tabor nie jest zabezpieczony od zbiegnięcia w sposób wskazany w regulaminie technicznym, pracownik posterunku nastawczego powinien dopilnować wykonania zabezpieczenia lub zabezpieczenie takie wykonać osobiście.
16. Pracownik posterunku nastawczego obsługujący przejazd powinien przed przejeżdżającym pociągiem, pojazdem pomocniczym lub manewrującym taborem zamknąć w odpowiednim czasie rogatki. Jeżeli wjazd pociągu lub manewrującego taboru na przejazd zależny jest od sygnału podawanego przez posterunek obsługujący rogatkę, to pracownik tego posterunku przed podaniem sygnału na jazdę pociągu lub taboru powinien przed tym usunąć z przejazdu pojazdy i zamknąć rogatki. W czasie wolnym od jazd pociągów i manewrów rogatki powinny się znajdować w położeniu wskazanym w regulaminie obsługi przejazdu.
17. Po wjeździe pociągu lub ukończeniu manewrów rogatki należy niezwłocznie otworzyć, jeżeli regulamin obsługi przejazdu nie stanowi inaczej.
18. W razie dłuższego niż 10 min. manewrowania przez przejazd powinno się manewry przerywać dla przepuszczenia pojazdów drogowych i pieszych oczekujących na otwarcie rogatek.
19. Manewry należy natychmiast przerwać i zwolnić przejazd dla przepuszczenia pogotowia lekarskiego, straży pożarnej, pogotowia technicznego, Milicji Obywatelskiej, Wojskowej Służby Wewnętrznej, Wojsk Ochrony Pogranicza na terenie pasa granicznego będących w akcji i dających odpowiednie sygnały. Również należy natychmiast przerwać manewry celem przepuszczenia pojazdów z naczelnymi organami państwowymi, także państw obcych.
20. W razie uszkodzenia rogatki należy niezwłocznie powiadomić o tym dyżurnego ruchu dysponującego, a fakt uszkodzenia wpisywać, do książki kontroli urządzeń zabezpieczenia ruchu na przejeździe kolejowym.
21. Jeżeli uszkodzenie rogatki wywołane zostało przez pojazd drogowy należy zanotować numer rejestracyjny pojazdu, a jeżeli można ustalić, to również przynależność pojazdu oraz imię i nazwisko kierowcy.
22. W przypadku braku numeru rejestracyjnego należy zanotować przynależność pojazdu oraz imię i nazwisko prowadzącego pojazd.
23. Gdy pracownik posterunku nastawczego obsługuje rogatki przejazdowe lub przejścia dla pieszych, obowiązują go w pełni postanowienia instrukcji dla dróżnika przejazdowego D 20. Tok postępowania w czasie obsługi przejazdu ujęty jest w regulaminie obsługi przejazdu.
24. Jeżeli na posterunku nastawczym znajduje się urządzenie zdalnej kontroli pracy samoczynnej sygnalizacji przejazdowej, to postępowanie pracownika tego posterunku w przypadku zachodzącej potrzeby obsługi tego urządzenia powinno być zgodne z poleceniami dyżurnego ruchu oraz postanowieniami w tym zakresie wskazanymi w instrukcji E 4a.

ROZDZIAŁ 3

 

Prowadzenie robót, uszkodzenia i przeszkody w działaniu urządzeń

 

§ 20

 

Udzielanie zezwoleń na prowadzenie robót

Bez polecenia dyżurnego ruchu dysponującego pracownik posterunku nastawczego nie ma prawa po zwalać na przystąpienie do robót zarówno torowych jak i sieciowych lub zabezpieczeniowych.

§ 21

Podstawa prowadzenia robót

Rozróżnia się roboty wynikłe z konserwacji lub konieczności usunięcia uszkodzeń oraz roboty związane z przebudową, rozbudową lub modernizacją urządzeń stacyjnych.
Przed rozpoczęciem robót związanych z przebudową, rozbudową lub modernizacją urządzeń stacyjnych pracownik posterunku nastawczego powinien zapoznać się z:
1) tymczasowym regulaminem prowadzenia ruchu w czasie robót,
2) zarządzeniem o terminie rozpoczęcia robót i wdrożeniu tymczasowego regulaminu ruchu.

§ 22

Pracownicy uprawnieni do prowadzenia robót

1. Przed pozwoleniem na dokonanie zapisów w odpowiednich książkach i dziennikach należy sprawdzić, czy pracownicy mają prawo wykonywania odnośnych robót, to znaczy, czy:

1) są umieszczani w tabeli A lub B książki kontroli urządzeń zabezpieczenia ruchu.
2) są umieszczani w tymczasowym regulaminie prowadzenia robót i ruchu.
2. Uprawnienia do wykonywania robót mogą również wynikać z racji: zajmowanego stanowiska (np. zawiadowca odcinka drogowego, , zawiadowca odcinka sieci ich zastępcy, toromistrz, właściwi kontrolerzy odnośnych służb, naczelnicy oddziałów) oraz faktu posiadania pisemnego upoważnienia naczelników odnośnych zarządów.

§ 23

Wyrażanie zgody na prowadzenie robót

1. Po dokonaniu przez pracowników uprawnionych do prowadzenia robót zapisów we właściwych książkach (E 1758 lub D 831 albo E 1758 i D 831) pracownik posterunku nastawczego na znak przyjęcia tego do wiadomości podpisuje i umieszcza datę, godzinę i minutę przyjęcia zapisu do wiadomości. Należy zwracać uwagę, aby w zapisie było dokładnie uwidocznione, w jakich urządzeniach mają być prowadzone roboty oraz jakie ograniczenia lub obostrzenia spowodują.
2. Treść zapisu należy podać do wiadomości dyżurnemu ruchu.
3. Jeżeli dyżurny ruchu wyrazi zgodę na prowadzenie robót należy najpierw wprowadzić żądane przez uprawnionego pracownika obostrzenia, a następnie przy zapisie pracownika uprawnionego do prowadzenia robót dokonać zapisu zezwalającego na rozpoczęcie robót i informację o wprowadzonych obostrzeniach.
4. Jeżeli dyżurny ruchu nie zezwoli na rozpoczęcie robót wogóle lub zezwoli, ale w innym czasie, należy uczynić o tym odpowiedni zapis.
5. Zapisy dokonywane przez pracowników posterunków nastawczych przyjmują do wiadomości za podpisem pracownicy żądający zgody na prowadzenie robót.
6. Przed dokonaniem zapisów o wyrażeniu zgody na prowadzenie robót nie wolno pozwolić na zdejmowanie plomb, otwieranie urządzeń i rozpoczynanie jakichkolwiek robót.

§ 24

Zakończenie robót

1. Po zakończeniu robót pracownicy do tego upoważnieni powinni dokonać o tym zapisów w tych samych książkach i dziennikach, w których odnotowali rozpoczęcie robót ze wskazaniem czy wprowadzone uprzednio ograniczenia lub obostrzenia mogą być odwołane.
2. Pracownik posterunku nastawczego powinien sprawdzić czy na urządzeniach w których prowadzone były roboty założone zostały plomby i czy urządzenia te zostały przepisowo zamknięte (patrz E 11 § 6 ust. 2) a następnie zgłosić o tym dyżurnego ruchu dysponującemu, który po spełnieniu warunków przewidzianych Przepisami ruchu R l dokona odwołania obostrzeń.
3. Fakt odwołania obostrzeń pracownik posterunku nastawczego odnotowuje w książce R 142 (lub R 146) i E 1758.
4. Jeżeli po zakończeniu, w określonym dniu robót (roboty trwać będą dłużej), obostrzenia lub ograniczenia nie mogą być odwołane, zapis ten przyjmują do wiadomości kolejno pracownicy posterunku nastawczego wszystkich zmian. To samo dotyczy zapisu o przywróceniu stanu normalnego.
5. Przy prowadzeniu robót na podstawie tymczasowego regulaminu należy zwracać szczególną uwagę, aby na czas robót wprowadzone zostały wszystkie dodatkowe zabezpieczenia przewidziane tymczasowym regulaminem. Nie wolno w tym przedmiocie pozwalać na żadne odchylenia.
6. Jeżeli tymczasowy regulamin przewiduje wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń (zamki kluczowe, wykolejnice, tablice zależności itp.), to bez założenia tych urządzeń nie wolno pozwolić na przystąpienie do robót.
7. Wprowadzenie dodatkowych urządzeń zabezpieczenia powinno być odnotowane w II części Książki kontroli urządzeń zabezpieczenia, a pracownicy obsługi powinni być doraźnie przeszkoleni z umiejętności obsługi tych urządzeń, co poświadczają swoimi podpisami obok zapisu o zainstalowaniu dodatkowych urządzeń.

§ 25

Postępowanie w czasie przeszkód w działaniu urządzeń

Jeżeli w czasie pracy wystąpią przeszkody w działaniu urządzeń to pracownicy posterunku nastawczego po sprawdzeniu, że przeszkody nie wynikają z niewłaściwej obsługi urządzeń lub nie mogą być przez personel obsługi usunięte, wzywają pracownika utrzymania (tabela A książki E 1758) do usunięcia usterek. Do czasu usunięcia usterki lub przeszkody należy postępować według wytycznych zawartych we właściwych instrukcjach w zależności od rodzaju znajdujących się na posterunku nastawczym urządzeń zabezpieczenia a mianowicie:
1) przeszkody w działaniu urządzeń ręcznego nastawiania instrukcja E 16 § 14,
2) przeszkody w działaniu urządzeń mechanicznych instrukcja E 16 § 15,
3) przeszkody w działaniu urządzeń wewnętrznych instrukcja E 16 § 16,
4) rozprucie zwrotnicy instrukcja E 18
5) przerwa w zasilaniu urządzeń instrukcja E 18 § 30,
6) przeszkody w urządzeniach nastawczych zwrotnicowych instrukcja E 18 § 31,
7) przeszkody w urządzeniach blokady stacyjnej i liniowej instrukcja E 18 § 32,
8) nieczynność semaforów instrukcja E 18 § 33,
9) przeszkody w działaniu urządzeń zdalnej kontroli pracy samoczynnej sygnalizacji przejazdowej instrukcja E 4a § 24 i przepisy ruchu – R 1 § 104.
Tabelaryczne zestawienie wskazówek odnośnie postępowania nastawniczego przy przeszkodach oraz podczas prowadzenia robót w urządzeniach elektrycznych nastawnic suwakowych jedno, dwu i czterorzędowych typu VES zawiera instrukcja E 17 część IV.

§ 26

Zastępcze źródło prądu

1. W każdym pomieszczeniu, gdzie znajduje się agregat jako zapasowe źródło prądu powinna być umieszczona na widocznym miejscu instrukcja obsługi agregatu i urządzeń przynależnych do zapasowego źródła prądu.
2. Pracownicy posterunku nastawczego powinni być przeszkoleni teoretycznie i praktycznie z umiejętności obsługi agregatu.

§ 27

 

Prowadzenie książki kontroli urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego.

1. W każdej nastawni powinna się znajdować, książka kontroli urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego- której do czasu jej zakończenia nie wolno wynosić z pomieszczenia służbowego.
2. Za należyte prowadzenie książki kontroli urządzeń odpowiedzialny jest pracownik posterunku nastawczego, wyznaczony przez zawiadowcę (naczelnika) stacji.
3. Książka kontroli składa się z dwóch części. Część pierwsza przeznaczona jest dla zapisywania przez personel obsługi usterek w urządzeniach oraz odnotowywania usunięcia tych usterek i wykonania związanych z tym przez służbę utrzymania robót.
Wyniki sprawdzań dokonywanych przez zawiadowcę (naczelnika) stacji lub kontrolera służby ruchu, należy wpisywać każdorazowo, w miarę potrzeby, do obu części Książki Kontroli. Część druga jest przeznaczona dla dokonywania zapisów o prowadzeniu robót nie związanych z usuwaniem usterek oraz wprowadzonych zmianach w urządzeniach. W części tej odnotowuje się ponadto terminy dokonanych sprawdzań nadzwyczajnych i okresowych oraz wyniki .sprawdzenia.
4. Zapisy o prowadzonych robotach dokonuje-pracownik utrzymania w książce kontroli urządzeń zabezpieczenia ruchu na tym posterunku nastawczym, na którym wykonuje roboty nawet i w tych przypadkach, gdy usterka powoduje przeszkody na innych posterunkach nastawczych.
5. Pracownicy utrzymania dokonują zapisów tylko w książce kontroli urządzeń zrk. Pracownik obsługi przyjmujący do wiadomości te zapisy powtarza je w dzienniku ruchu, jeżeli dotyczy to urządzeń blokady liniowej, a w książce przebiegów, jeżeli dotyczy to urządzeń blokady stacyjnej.
6. Jeżeli książka przebiegów nie jest prowadzona i nie ma potrzeby prowadzenia jej w czasie robót w urządzeniach, zapisu dotyczącego blokady stacyjnej dokonuje się w dzienniku ruchu.
7. Na posterunkach nastawczych wyposażonych w urządzenia blokady liniowej, gdzie nie prowadzi się dziennika ruchu, wszystkie zapisy powtarza się w książce przebiegów.
8. Jeżeli uprawieni toromistrze lub ślusarze zwrotnicowi podani w tabeli B książki kontroli urządzeń zrk chcą prowadzić roboty torowe w urządzeniach oddziaływania pociągów (przyciski szynowe, szyny izolowane i izolowane odcinki torowe lub zwrotnicowe, zamknięcia nastawcze zwrotnicowe, albo przy łącznikach iglic zwrotnicowych) to powinni oni uprzednio dokonać o tym odpowiednie zapisy w książce kontroli urządzeń zrk.
9. Zapisy te powinny określać:
1) rodzaj robót (przy jakich urządzeniach i jakie roboty),
2) rodzaj obostrzeń w prowadzeniu ruchu (np. zmniejszenie szybkości, dozorowanie zwrotnic na miejscu, sprawdzanie na gruncie itp.),
3) termin zakończenia robót.
10. Na każde prowadzenie robót wymagana jest zgoda dyżurnego ruchu dysponującego, nawet jeżeli nie powoduje wprowadzania obostrzeń.

§ 28

Prowadzenie książki przebiegów

1. Książka przebiegów służy do zapisywania poleceń i informacji oraz zgłoszeń w sprawie przygotowania drogi przebiegu dla wjazdów i wyjazdów pociągów i pojazdów pomocniczych. Można także zapisywać inne polecenia i zgłoszenia np. w sprawie jazd manewrowych.
2. Lewa stronica książki przebiegów przeznaczona jest dla zapisywania przebiegów pociągów wjeżdżających, a prawa dla pociągów wyjeżdżających. Każdą stronicę wypełnia się wpisując bieżąco wjeżdżające i wyjeżdżające pociągi. Jeżeli zapis przebiegu pociągu zajmuje tylko jedną stronę, to rubryki na stronie przeciwległej należy wykreślić.
3. Regulamin techniczny stacji powinien określać, na których posterunkach nastawczych kto i w jakim zakresie prowadzi książki przebiegów.
4. Gdy urządzenia blokady stacyjnej działają prawidłowo i są podstawą prowadzenia ruchu pracownik posterunku nastawczego wypełnia rubryki 1, 2, 3 i 7 książki przebiegów. Pracownik posterunku nastawczego dającego tylko zgodę wypełnienia rubryki 1, 2, 3, a w rubryce 5 notuje czas zablokowania bloku dania zgody.
5. Gdy obowiązuje dawanie telefonicznych poleceń i zgłoszeń w sprawie dróg przebiegu, należy książkę przebiegów prowadzić w pełnym zakresie. W tym przypadku pracownik posterunku nastawczego wypełnia rubryki 1, 2, 3, 5, 6, 7, a dyżurny ruchu ponadto rubrykę 4.
6. Pracownicy posterunków nastawczych dających tylko zgodę wypełniają rubryki 1, 2, 3, a w rubryce 5 wpisują czas telefonicznego powiadamiania o gotowości drogi przebiegu lub sprawdzenia toru.
7. Jeżeli dla danego przebiegu nie nastawia się semafora (nie można lub nie wolno), rubryki 6 nie wypełnia się.
8. Gdy oprócz telefonicznych poleceń i zgłaszań w sprawie dróg przebiegu obowiązuje również telefoniczne zapowiadanie pociągów, to pracownik posterunku nastawczego w rubryce 8 książki przebiegów wpisuje czas otrzymania polecenia zablokowania bloku końcowego (jeżeli taki się znajduje).
9. Pracownik posterunku nastawczego wpisuje ponadto do rubryki 8 książki przebiegów:
1) powiadomienie o zmianie toru wjazdowego,
2) powiadomienie ó wjeździe na tor częściowo zajęty lub wyjątkowo na tor żeberkowy,
3) położenie zwrotnic wyłączonych z zależności z semaforem (ich numer i znak + lub),
4) treść i czas wydania polecenia na:
a) podanie sygnału Sz,
b) wydanie rozkazu szczególnego (Nr, seria np R 305 Nr 98),
c) wyjazd pociągu,
d) wyprawienie pociągu na ustne polecenie przy semaforach grupowych bez tarcz zaporowych na poszczególnych torach,
e) podanie sygnału Nakaz jazdy jeżeli przewiduje to regulamin techniczny stacji,
f) podanie sygnału Z2 lub SZ dla wjazdu pociągu z toru niewłaściwego,
g) powiadomienie pracownika post. nastawczego o jeździe pociągu do kilometra i spowrotem, z popychaczem do kilometra, z przekroczoną skrajnią oraz czasy podania innych informacji nie ujętych w ust. 10.
10. Przez całą szerokość obu stronic książki przebiegów należy notować zapisy:
1) przyjęcie i przekazanie dyżuru,
2) początek doby,
3) zamknięcie i otwarcie toru szlakowego lub toru głównego na stacji,
4) wprowadzenie i odwołanie ruchu dwukierunkowego po jednym torze szlakowym,
5) inne okoliczności mające wpływ na przyjmowanie i wyprawianie pociągów oraz pracę manewrową. Ponadto do książki przebiegów należy przenosić zapisy dokonywane przez służbę utrzymania w książce kontroli urządzeń zrk E 1758.

ROZDZIAŁ IV

Postępowanie w razie powstania wypadków
lub wydarzeń, przestrzeganie porządku
i zasad BHP

§ 29

Uszkodzenie toru

Po otrzymaniu zawiadomienia o uszkodzeniu toru pracownik posterunku nastawczego powinien niezwłocznie powiadomić o tym dyżurnego ruchu dysponującego. Tor należy zabezpieczyć przed wjazdem taboru na miejsce niebezpieczne przez ustawienie tarcz zatrzymania, nastawienie zwrotnic w położenie inne uniemożliwiające jazdę w kierunku przeszkody i zamknięcie ich na zamki, spony iglicowe lub założenie klinów zastawczych w uchwyty zapadkowe dźwigni, podpórek klawiszy lub ochraniaczy przycisków służących do nastawienia drogi przebiegu w kierunku przeszkody itd. Na bloku przebiegowym utwierdzającym należy założyć tabliczkę z napisem Tor zamknięty. Zdjęcie tabliczek, podpórek klinów, ochraniaczy itp. zabezpieczenia może być dokonane po dopuszczeniu jazdy przez służbę drogową i tylko na polecenie dyżurnego ruchu dysponującego.

§ 30

Zbiegnięcie wagonów

1. Na posterunkach nastawczych końcowych, przyległych do szlaku z dużym spadkiem w kierunku stacji, na których może występować zagrożenie bezpieczeństwa ruchu ze strony zbiegłych wagonów należy stosować środki zabezpieczające wskazane w regulaminie technicznym stacji.
2. W razie zbliżania się wagonów oderwanej części pociągu lub wagonów zbiegłych z sąsiedniej stacji, bocznicy, ładowni itp. należy nastawić zwrotnice na tor wolny zakończony kozłem oporowym i starać się zatrzymać zbiegłe wagony przez zahamowanie ich płozami hamulcowymi. Jeżeli nie ma toru wolnego, a istnieje obawa zderzenia z pociągiem, należy wykoleić je na wykolejnicy lub w inny sposób albo skierować na tor zajęty próżnymi wagonami. Jeżeli sąsiedni szlak jest wolny, a profil na nim sprzyja zatrzymaniu ich na tym szlaku, to po uzgodnieniu z dyżurnym ruchu dysponującym można zbiegłe wagony przepuścić -na ten szlak. Przy wyborze sposobu postępowania należy kierować się zasada, aby szkody były jak najmniejsze i aby w miarę możności nie spowodowały poważniejszej przerwy w ruchu. Zbiegłe wagony można w ostateczności skierować na tor zajęty wagonami ładownymi, jeżeli wśród tych ostatnich nie ma wagonów z ludźmi, zwierzętami, przesyłkami niebezpiecznymi lub przy których nie odbywają się czynności ładunkowe.
Jeżeli nie można zatrzymać zbiegających ze stacji wagonów na zajęty tor szlakowy, należy je wykoleić, a jeżeli tego uczynić nie można, należy niezwłocznie powiadomić o tym dyżurnego ruchu dysponującego.

§ 31

Wykolejenie taboru

1. Jeżeli w okręgu posterunku nastawczego nastąpiło wykolejenie taboru, należy niezwłocznie powiadomić o tym dyżurnego ruchu, podając rozmiar i przybliżone przyczyny wypadku oraz jakie tory i urządzenia zabezpieczenia będą z tego powodu nieczynne.
2. Miejsce wykolejenia taboru należy osygnalizować zgodnie z postanowieniami przepisów E 1. Należy przy tym zwracać uwagę nie tylko na tor na którym nastąpił wypadek, ale także na tory, których skrajnia została naruszona przez wykolejony tabor. Urządzenia nastawcze należy zabezpieczyć przez założenie odpowiednich klinów podpórek itp. uniemożliwiających skierowanie innego taboru na tory lub ich część objętą wypadkiem.
3. Do czasu przybycia komisji w celu ustalenia przyczyn wypadku nie wolno naruszać stanu urządzeń zabezpieczenia, zdejmować plomb, zmieniać położenia wykolejonego taboru, ani bezpośrednio sąsiadujących wagonów nawet gdyby nie były wykolejone jak też dopuszczać do zacierania śladów mogących mieć związek z wypadkiem.
4. Usuwanie skutków wypadku następuje na polecenie zawiadowcy (naczelnika) stacji lub działającego z jego polecenia i w jego zastępstwie dyżurnego ruchu.
5. Jeżeli w wypadku ucierpieli ludzie należy do czasu przybycia pomocy lekarskiej udzielić im pierwszej pomocy.
6. Gdy pracownik kolejowy lub osoba postronna zgłosi pracownikowi posterunku nastawczego o wypadku kolejowym na szlaku lub poza jego okręgiem nastawczym to zgłaszającego wypadek należy wylegitymować, o zgłoszeniu należy niezwłocznie powiadomić dyżurnego ruchu dysponującego.
7. Jeżeli pracownik posterunku nastawczego dostał polecenie wyprawienia pociągu na szlak, na którym wg zgłoszenia nastąpił wypadek to należy wstrzymać wyprawienie tego pociągu.
8. Pociąg można wyprawić na dodatkowe polecenie dyżurnego ruchu po uprzednim poinformowaniu go o zgłoszeniu wypadku i ustaleniu przez niego stanu faktycznego.

§ 32

Postępowanie w razie pożaru

1. W razie zauważenia pożaru na obszarze stacji, w wagonach, magazynach, budynkach itp. należy podawać lub spowodować podawanie sygnału alarmowego A2 Pożar i zawiadomić dyżurnego ruchu celem wezwania przez niego pomocy.
2. W razie pożaru na posterunku nastawczym należy niezwłocznie użyć dla likwidacji pożaru pozostających do dyspozycji środków gaśniczych i powiadomić o tym dyżurnego ruchu.
3. W przypadku pożaru wagonów należy odciągnąć palący się tabor od innych wagonów lub budynków zagrożonych pożarem, zrobić miejsce dla dojazdu pomocy do miejsca pożaru lub doprowadzić palący się wagon pod kran wodny, wstrzymać ruch koło miejsca pożaru itp.
4. W razie zauważenia pożaru w pociągu, należy pociąg ten niezwłocznie zatrzymać, powiadomić dyżurnego ruchu i starać się ugasić pożar za pomocą posiadanych środków. Szczegółowe wskazówki postępowania w razie pożaru w pociągu zawiera § 90 Przepisów ruchu R 1.

§ 33

Wypadki z ludźmi

1. W razie zasłabnięcia lub uszkodzenia ciała osoby znajdującej się na terenie kolejowym, pracownik kolejowy, który to spostrzegł lub dowiedział się o tym, obowiązany jest udzielić pierwszej pomocy lub zapewnić udzielenie tej pomocy przez innego pracownika, a w razie potrzeby także pomocy lekarskiej oraz powiadomić dyżurnego ruchu.
2. Po zauważeniu na torze zwłok ludzkich, należy zanotować szczegóły dotyczące położenia zwłok, garderoby, śladów krwi, stóp itp., a następnie usunąć zwłoki z szyn, ułożyć je możliwie w tej samej pozycji w jakiej znajdowały się pierwotnie. Zwłoki należy nakryć. W miarę możliwości należy okredować lub oznaczyć w inny sposób miejsce z którego usunięto zwłoki.
3. W przypadkach, kiedy zachodzi podejrzenie że dokonano zabójstwa (np. zwłoki związane, brak śladów krwi itp.) lub jeżeli na torach , które nie są torami głównymi i na bocznicach kolejowych zaistniał wypadek śmierci, a brak jest świadków wypadku, nie należy dokonywać na miejscu znalezienia zwłok żadnych zmian bez zgody organu śledczego.

§ 34

Przestrzeganie porządku

1. Pracownik posterunku nastawczego powinien w zasięgu widoczności z jego posterunku:
1) nie dopuszczać, aby osoby nieuprawnione przebywały na terenie okręgu nastawczego oraz w pomieszczeniach posterunku,
2) nie dopuszczać do wykonywania jakichkolwiek robót na terenie kolejowym bez pozwolenia zawiadowcy, (naczelnika stacji) lub dyżurnego ruchu,
3) strzec przed kradzieżą i uszkodzeniem mienie kolejowe oraz mienie powierzone kolei do przewozu lub przechowania,
4) zwracać uwagę, aby na przejściach, przejazdach, torach i międzytorzach w granicach okręgu nie było przedmiotów zbędnych. O wszystkich nieprawidłowościach, których pracownik posterunku nastawczego nie może usunąć we własnym zakresie należy niezwłocznie zgłaszać dyżurnemu ruchu dysponującemu.
5) pilnować, aby przy torach kolejowych nie składowano bez zgody zawiadowcy (naczelnika) stacji żadnych przedmiotów, a złożone lub składowane przedmioty odsunięte były na odległość zapewniającą bezpieczeństwo przejeżdżającego taboru i bezpieczeństwo pracowników zajętych czynnościami związanymi z manewrami i ruchem pociągów,
6) nie dopuszczać do odstawiania na postój maszyn drogowych, pojazdów pomocniczych i zajętych przez ludzi wagonów mieszkalnych, na torach nie przeznaczonych do tego celu.
2. Ponadto należy zwracać uwagę aby:
1) składowane materiały znajdowały się poza skrajnią budowli tj.:
a) podsypka na międzytorzu lub obok toru nie bliżej niż 800 mm od zewnętrznej krawędzi szyny, przy czym spadek kopca podsypki od strony szyny nie może być większy niż 1: 1,5,
b) inne przedmioty złożone obok toru nie bliżej niż 1450 mm od zewnętrznej krawędzi szyny,
2) lokomotywy nie zalewały wodą zwrotnic i wykolejnic oraz torów w miejscach naboru wody, jak również nie zasypywały piaskiem i popiołem torów kolejowych, a szczególnie urządzeń znajdujących się w tych torach, a w przypadku nie stosowania się do tego zgłaszać dyżurnemu ruchu podając równocześnie numer lokomotywy,
3) ramię żurawia po naborze wody zostało ustawione równolegle do osi toru, unieruchomione w tym położeniu i zamknięte,
4) na urządzeniach nastawczych, blokowych, w szafach i innych pomieszczeniach nie było przedmiotów zbędnych w tych miejscach,
5) nie wchodzono na tory poza czynnymi przejazdami i przejściami, nie przejeżdżano oraz nie przepędzano zwierząt w czasie, gdy rogatki są zamknięte,
6) nie dokonywano samowolnego podnoszenia rogatek przez osoby niepowołane do tego,
7) miejsca przeznaczone do przechodzenia osób w czasie gołoledzi były posypane piaskiem lub innym środkiem zabezpieczającym od poślizgów.

§ 35

 

Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy

1. Każdy pracownik posterunku nastawczego powinien dbać o własne bezpieczeństwo podczas znajdowania się na terenie kolejowym, jak również przy wykonywaniu swych obowiązków służbowych.
2. Chodzenie po torach kolejowych jest niedozwolone o ile tego nie wymagają czynności służbowe pracownika. W razie potrzeby przejścia przez tory należy przechodzić prostopadle do ich osi po uprzednim sprawdzeniu wzrokiem w obie strony czy nie ma przeszkód do przejścia.
3. Nie wolno przechodzić pod taborem oraz po zderzakach lub sprzęgłach.
4. Przy przechodzeniu przez tory zestawione taborem należy korzystać z budek hamulcowych, pomostów hamulcowych, przerw między stojącymi wagonami o ile odległość między nimi wynosi co najmniej 20 m lub obejść stojący tabor przechodząc tor w odległości 10 m od ostatniego wagonu lub lokomotywy.
5. Nie wolno przechodzić przez tory tuż przed najeżdżającym pociągiem lub taborem, jak również bezpośrednio za przejeżdżającym pociągiem lub taborem. Zabrania się wskakiwania i zeskakiwania z pociągu będącego w ruchu.
6. Jeżeli pracownik posterunku nastawczego posiadający odpowiednie kwalifikacje zatrudniany jest okresowo do bezpośredniego wykonywania manewrów, to przy wykonywaniu manewrów obowiązują go w pełni postanowienia zawarte w instrukcji o pracy manewrowej R 34. Do wykonywania pracy manewrowej jak również do hamowania odprzęgów płozami nie wolno zatrudniać:
1) kobiet,
2) osób poniżej 18 lat (młodocianych),
3) pracowników nie posiadających I kat. zdrowia,
7. Nie wolno przechodzić między torem kolejowym po którym dokonywane są manewry, a rampami, magazynami itp. obiektami przylegającymi bezpośrednio do tego toru.
8. Nie wolno stać lub chodzić po materiałach zgromadzonych na międzytorzach do wymiany nawierzchni względnie budowy urządzeń oraz po materiałach i przedmiotach pozostałych po dokonanych robotach, jak i po kopcach śniegu, lodu, piasku, żwiru, kamieni itp.
9. Jeżeli tabor znajduje się na torze nad którym zawieszona jest sieć trakcyjna, nie wolno wchodzić ani przebywać na dachach wagonów, zbiornikach cystern, kontenerach i pojazdach, a także na przewożonych na wagonach otwartych ładunkach, jeżeli wysokość ładunku jest większa od l m licząc od podłogi wagonu.
10. Nie wolno również przebywać na pomostach budek hamulcowych, o ile pomost budki jest wyniesiony wyżej od 1 m od poziomu podłogi wagonu.
11. Zabrania się dotykania przewodów wysokiego napięcia (trakcyjnych) tak bezpośrednio jak i pośrednio, jak również zbliżania na odległość mniejszą niż 1,5 m jakiejkolwiek części ciała, strumienia wody, narzędzi i wszelkiego rodzaju przedmiotów nie, przystosowanych do posługiwania się nimi przy elektrycznych urządzeniach wysokiego napięcia.
12. Nie wolno wchodzić na konstrukcje wsporcze (słupy) na których zawieszone są przewody trakcyjne sieci jezdnej.
13. W przypadku zerwania przewodów linii wysokiego napięcia lub uszkodzenia urządzeń sieci trakcyjnej, miejsce takie należy osłonić sygnałami zgodnie z przepisami sygnalizacji E 1 i niezwłocznie powiadomić o tym dyżurnego ruchu.
Ze względu na niebezpieczeństwo porażenia prądem nie wolno dotykać szyn i zerwanych przewodów, zbliżać się do nich na odległość mniejszą niż 10 m oraz dopuszczać osoby postronne w pobliże miejsca niebezpiecznego.
14. Przy przestawianiu zwrotnicy (wykolejnicy) nieześrodkowanej pracownik powinien być zwrócony przodem lub bokiem do toru, w którym znajduje się przestawiana zwrotnica (wykolejnica) i ustawić się w bezpiecznej odległości od toru.
15. Przy przekładaniu dźwigni zwrotnicy ześrodkowanej należy stać od niej bokiem trzymając ją pewnie i zwracać uwagę, aby w przypadku zerwania pędni dźwignia nie została wyrwana z ręki i nie uderzyła obsługującego.
16. Przy podnoszeniu ciężarów naprężnych oraz po ich podniesieniu i podparciu lub zawieszeniu nie wolno wchodzić lub przechodzić pod nimi.
17. Dla zabezpieczenia przy czyszczeniu zwrotnic od niespodziewanego przełożenia zwrotnicy zdalnie nastawianej należy każdorazowo zabezpieczyć iglicę odlegającą klinem zwrotnicowym. W tym celu stojąc po stronie odsuniętej iglicy wkłada się z góry klin zwrotnicowy w ostrzu iglicy, a następnie przesuwa w stronę osady iglicy tak, by swoimi czołowymi krawędziami dolegał ściśle do iglicy i opornicy. Uchwyt klina zwrotnicowego powinien spoczywać na górnej powierzchni iglicy odsuniętej.
Zabrania się zakładania klina od strony opornicy i opierania uchwytu klina na opornicy. Wyjmowanie klina należy dokonywać w odwrotnej kolejności. W czasie znajdowania się klina między iglicą, a opornicą można dopuścić jazdę taboru pod warunkiem prawidłowego założenia klina.
18. W czasie pracy na rozjeździe, należy zwracać baczną uwagę na ruch taboru po torze, w którym leży rozjazd jak również na ruch taboru po torach sąsiednich.
19. W przypadku zbliżania się taboru należy w odpowiednim czasie zejść z toru w miejsce bezpieczne.
20. Nie należy chodzić po główkach szyn, ani też stawiać nogi pomiędzy iglicą i opornicą.
21. Przy pracy na torze należy nosić przepisową roboczą odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej.
22. Przy dźwiganiu, przenoszeniu materiałów lub przedmiotów, ciężar przypadający na jednego mężczyznę nie może przekraczać 50 kg, a na kobietę 30 kg (nie dotyczy to kobiet w ciąży).
23. Wszystkie nastawnie wyposażone w ześrodkowane urządzenia zabezpieczenia ruchu kolejowego powinny być wyposażone w kliny zwrotnicowe w niezbędnej ilości, w zależności od typu i ilości rozjazdów. Ustalona ilość klinów zwrotnicowych powinna być wpisana do spisu narzędzi znajdujących się na każdej nastawni.
24. Pracownik posterunku nastawczego powinien w miarę możliwości zwracać uwagę na bezpieczeństwo innych pracowników kolejowych i osób postronnych znajdujących się w zasięgu jego widoczności oraz ostrzegać je o grożącym niebezpieczeństwie.
25. Celem zwiększenia bezpieczeństwa osobistego pracowników zatrudnionych przy konserwacji, oczyszczaniu, oględzinach i naprawie zwrotnic oraz urządzeń zrk, pracownik posterunku nastawczego powinien zwracać uwagę, aby zatrudnieni w nadzorowanym rejonie pracownicy byli ubrani w pomarańczowe kamizelki ostrzegawcze oraz w czasie pracy przy zwrotnicach ześrodkowanych stosowali kliny zwrotnicowe. W czasie oczyszczania rozjazdów przez czyściciela, nastawniczy na właściwej dźwigni zwrotnicowej zawiesza tabliczką z napisem: Uwaga, czyściciel na rozjazdach.
26. O zbliżaniu się pociągu do miejsca wykonywania robót pracownik posterunku nastawczego powinien powiadamiać zatrudnionych na torach pracowników ustalonym sygnałem podawanym głosem, trąbką, syreną, gwizdawką, urządzeniami nagłaśniającymi itp.
27. Spłonki powinny być przechowywane w opakowaniu fabrycznym lub w posiadanej na ten cel puszce. Puszki ze spłonkami znajdujące się na posterunkach nastawczych lub w innym służbowym miejscu pracy powinny być zamknięte oraz zaklejone paskiem papieru ze stemplem służbowym, datą i podpisem pracownika. Spłonki należy chronić od gwałtownych wstrząsów i uderzeń, w tym celu znajdujące się w puszce spłonki należy przekładać bibułą, wiórami drzewnymi, papierem falistym lub innym odpowiednim do tego celu materiałem tak, aby poszczególne spłonki ułożone były w sposób uniemożliwiający ich zbytni wzajemny nacisk, a jednocześnie przemieszczanie się ich podczas ruchu. Spłonki należy chronić przed zawilgoceniem jak również przegrzewaniem (np. w lecie przed bezpośrednim padaniem promieni słonecznych) dlatego też należy je przechowywać zdała od otwartego ognia, pieców, grzejników itp.
Przy zmianie służby puszki ze spłonkami powinny być przekazywane służbowo. Spłonki należy zakładać zgodnie z postanowieniami przepisów sygnalizacji E 1 § 9 ust. 2224.
Zabrania się:
1) noszenia przy sobie spłonek poza służbą,
2) otwieranie spłonek oraz dokonywania z nimi innych niedozwolonych manipulacji, które mogą stanowić niebezpieczeństwo dla otoczenia i życia ludzkiego.

ZAŁĄCZNIK Nr 1

DOKP……………………..
Stacja………………………
Nastawnia………………..
Post. Zwrotniczego

KSIĄŻKA PRZEBIEGÓW 

Zaczęta dnia……………………………….19…..r.
Zakończona dnia…………………………19…..r.
Liczba stron ponumerowanych ……………..
………………………………………………………….
(Słownie)

………………………………………
podpis zawiadowcy stacji

PKP Seria R 142

ZAŁĄCZNIK NR. 2
Ramowy wykaz postanowień przepisów i instrukcji obowiązujacych pracowników zatrudnionych na stanowiskach starszego nastawniczego oraz zwrotniczego i zwrotniczego

Seria i Nr	Tytuł przepisu lub instrukcji.	Obowiązujące postanowienia dotyczace:
1	2	3
R1	Przepisy ruchu na kolejach normalnotorowych uzytku publicznego.	zgodnie z wykazem w dodatku VII
R2	Przepisy gospodarki wagonami towarowymi.	przydziału i oznaczania wagonów, stacyjnych miejsc ładunkowych, planu przejścia wagonów i obsługi stacji, stosowania nalepek na wagonach, oczyszczania wagonów po wyładunku, wydzielenie torów do uzytku jednostek kolejowych, oględzin wagonów przed podstawieniem do załadowania.
R5	Instrukcja o zestawianiu i kursowaniu pociągów w ruchu towarowym.	rodzajów i numeracji pociągów towarowych, pracy pociagów zbiorczych na stacjach posrednich.
R6	Przepisy kierunkowe dla ruchu towarowego	celu i znaczenia przepisów kierunkowych układu i zawartosci przepisów.
R11	Instrukcja o rozkładzie pociągów	okres wazności rozkładu jazdy pociagów, zasad numerowania pociagów pasazerskich, rodzajów rozkładu jazdy, służbowego rozkładu jazdy i dodatków.
R13	Przepisy o uzytkowaniu urzazdeń ogólnoeksploatacyjnych sieci łączności PKP.	rodzajów ogólnoeksploatacyjnych sieci telekomunikacyjnych PKP, prawa kontroli i jej zakresów, obowiązków telefonisty, uprawnień do krzystania z kolejowej łącznosci telefonicznej.
R14	Istrukcja o przejazdach nadzwyczajnych specjalnego znaczenia (PONSZ)	postepowanie w czasie jazdy PONSZ personelu słuzby na stacjach ruchu.
R15	Instrukcja o gospodarce smarowniczej na stacjach KP	zakresu czynności smarowniczych personelu, przyborów do smarowania, norm zuzycia oleju, sposobu smarowania, okresów smarowania urzadzeń.
R34	Instrukcja o pracy manewrowej	Znajomość całej instrukcji
R57	Tymczasowe przepisy o przewozie ładunków przekraczajacych skrajnię ładunkową oraz ładunków wyjatkowo ciężkich obowiązujace na PKP.	skrajni taborowej i budowlanej
R59	Przepisy wykonawcze do przepisów bocznicowych o przewozie przesyłek przy korzystaniu z bocznic kolejowych	jazd lokomotyw na bocznicę i ograniczeń jazd, torów i punktów zdawczo odbiorczych, rozgraniczeń torów stacyjnych i bocznicowych.
E1	Przepisy sygnalizacji na PKP	znajomość całej instrukcji.
E11	Istrukcja o zasadach utrzymania urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego	ogólnych zasad utrzymania urządzeń, zabezpieczenia ruchu kolejowego.
E16	Instrukcja obsługi mechanicznych i ręcznych zabezpieczenia ruchu kolejowego typu znormalizowanego.	znajomość całej instrukcji
E17	Instrukcja obsługi elektrycznych nastawnic suwakowych jedno dwu i czterorzędowych typu VES	znajomość całej instrukcji.
E18	Instrukcja obsługi przekaźnikowych urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego	znajomość całej instrukcji.
D6	Przepisy o oględzinach badaniach technicznych i naprawie rozjazdów	zakresu i terminów oględzin rozjazdów prowadzenia dziennika oględzin na posterunku.
D60	Instrukcja o działaniu i utrzymaniu zamknięć nastawczych hakowych i suwakowych przy zwrotnicach.	działania i utrzymania zamknięć nastawczych hakowych i suwakowych.
D20	Instrukcja dla dróżnika przejazdowego.	obowiązków nad bezpieczeństwem ruchu na przejeździe lub przejściu, postępowanie w razie wypadku na pzrejeździe.
H45	Przepisy o ładowaniu i umocowaniu ładunków na wagonach niekrytych.	sposób sprzęgania i rozprzęgania wagonów, rozmieszzcania ładunków na wagonach niekrytych.
D53	Przepisy obsługi urzązdeń centralnego ogrzewania wodnego i parowego niskosprężonego	obsługi urządzeń centralnego ogrzewania.
Mw26	Instrukcja dla rewidentów i starszego rewidenta wagonów	napraw wagonu w pociagu i na torach bez wyłączania wagonów z ruchu.

---

Antykwariat i §