SPIS RZECZY
CZĘŚĆ I.
POSTANOWIENIA OGÓLNE.
§ 1. Skład drużyny parowozowej
§ 2. Zakres działania i obowiązki ogólne palacza
§ 3. Zwierzchnicy palacza
§ 4. Znajomość obowiązujących przepisów
§ 5. Odpowiedzialność palacza
§ 6. Ubiór w czasie służby
§ 7. Wyznaczanie i stawianie się na służbę
§ 8. Specjalne kwalifikacje wymagane od palacza
CZĘŚĆ II.
SZCZEGÓŁOWE OBOWIĄZKI PALACZA.
§ 9. Znajomość urządzeń parowozowych
§ 10. Obsługa parowozu
CZĘŚĆ III.
PEŁNIENIE SŁUŻBY.
§ 11. Rozpoczęcie służby czynnej
§ 12. Obsługa parowozu pod parą
§ 13. Obsługa parowozu podczas jazdy
§ 14. Zachowanie ostrożności w czasie pełnienia służby
§ 15. Służba przy myciu kotła
§ 16. Służba w rezerwie
§ 17. Zakończenie służby
Instrukcja dla palacza parowozowego.
CZĘŚĆ I.
POSTANOWIENIA OGÓLNE.
§ 1
Skład drużyny parowozowej.
Dla dozoru i obsługi parowozu w czasie jego pracy wyznacza się drużynę parowozową. W skład drużyny parowozowej wchodzą maszynista i jego pomocnik. W poszczególnych przypadkach do zasadniczego składu drużyny może być dodana trzecia osoba – palacz parowozowy, zwany w dalszym ciągu niniejszej Instrukcji w skróceniu “palacz”.
UWAGA:
W przypadkach potrzeby do czasowego pełnienia obowiązków palacza może być wyznaczony pracownik parowozowni, który powraca do swojej pracy stałej, gdy nie będzie już zachodziła potrzeba wzmocnienia personelu parowozowego.
§ 2
Zakres działania i obowiązki ogólne palacza.
1. Do zakresu działania palacza i do jego obowiązków należy:
a) być należycie pomocnym maszyniście parowozowemu i jego pomocnikowi przy pełnieniu przez nich obowiązków służbowych oraz wykonywać prędko i dokładnie wszelkie ich zlecenia dotyczące obsługi parowozu;
b) utrzymywać łącznie z pomocnikiem maszynisty parowóz w czystości i porządku i należycie obsługiwać parowóz, do którego jest przydzielony;
c) pomagać maszyniście i pomocnikowi maszynisty w usunięciu drobnych usterek parowozu i jego urządzeń;
d) przy wykonywaniu czynności na parowozie przestrzegać postanowień niniejszej Instrukcji i przepisów sygnalizacji, gdyż nawet nieznaczne uchylenie od tych przepisów może zagrażać bezpieczeństwu podróżnych i jego osobiście;
e) wybieranie za kwitem maszynisty ze składnic zasobowych smarów, i innych materiałów potrzebnych do obsługi – parowozu.
2. Palacz powinien podać w biurze parowozowni dokładny adres swego zamieszkania i następnie powiadamiać niezwłocznie biuro o każdej jego zmianie.
3. Palacz nie ma prawa bez uprzedniego pozwolenia wyjeżdżać z miejsca stałego zamieszkania, a wychodząc z domu obowiązany jest wskazać domownikom, gdzie, w razie nagłej potrzeby, można go znaleźć.
4. Przy wystąpieniu lub zwolnieniu ze służby palacz obowiązany jest należycie zdać służbę, i zwrócić znajdujące się w jego rękach przedmioty, będące własnością P. K. P., oraz legitymacje służbowe.
5. W przypadkach nadzwyczajnych jak np. podnoszenie i uprzątanie taboru wskutek wykolejenia lub zderzenia pociągów, powstania pożaru na terenie kolejowym itd., palacz na wezwanie kierownika akcji ratunkowej, powinien stawać do pomocy w pracy, związanej z podnoszeniem i usuwaniem taboru, gaszeniem pożaru itd. o ile czynności związane z obsługą parowozu na to pozwalają.
6. Przy korzystaniu z pokojów noclegowych palacz powinien przestrzegać przepisów i regulaminów obowiązujących w pokojach noclegowych.
§ 3
Zwierzchnicy palacza.
1. Bezpośrednim przełożonym, palacza co do obsługi parowozu jest maszynista obsługiwanego przez palacza parowozu; zwierzchnikiem palacza jest naczelnik parowozowni macierzystej lub naczelnik parowozowni, w której palacz czasowo znajduje się na służbie; nadto co dotyczy służby, obsługi parowozu i spełniania przepisów, palacz podlega dyspozytorowi parowozowni, maszyniście instruktorowi i kontrolerowi służby mechanicznej.
Zwierzchników maszynisty palacz winien uważać za swoich zwierzchników.
UWAGA:
Zastępcy wymienionych zwierzchników są również zwierzchnikami palacza.
2. Wszystkie zarządzenia służbowe otrzymane od maszynisty oraz dalszej władzy zwierzchniej dotyczące należytej obsługi parowozu, powinien palacz wykonywać dokładnie, prędko i bez sprzeciwu.
3. Zarządzenia charakteru służbowego otrzymane od innych przedstawicieli Służby Mechanicznej oraz od przedstawicieli innych służb, palacz może wykonać tylko z wiedzą i za pozwoleniem maszynisty.
§ 4.
Znajomość obowiązujących przepisów.
Palacz jest obowiązany:
1. znać i wykonywać postanowienia następujących instrukcji i przepisów:
a) przepisów niniejszej instrukcji;
b) przepisów o obsłudze i opalaniu kotłów parowozowych;
c) przepisów o obsłudze parowozów z żelaznymi skrzyniami ogniowymi;
d) instrukcji dla przemywaczy kotłów parowozowych;
e) przepisów sygnalizacji na kolejach polskich;
f) przepisów o służbie przygotowawczej pracowników P. K. P. i o egzaminach w części dotyczącej palacza;
g) przepisów o pierwszej pomocy sanitarnej;
2. być obznajmionym:
a) z postępowaniem podczas pożaru;
b) z obsługą obrotnic, przesuwnic, żurawi węglowych i wodnych itp. urządzeń maszynowych.
UWAGA:
Niniejsza instrukcja obowiązuje również palacza czasowego.
§ 5.
Odpowiedzialność palacza.
Palacz ponosi odpowiedzialność służbową:
a) za ścisłe wykonanie obowiązujących go przepisów;
b) za całość i stan powierzonych mu przedmiotów i narzędzi. W razie zagubienia lub uszkodzenia powierzonych palaczowi przedmiotów i narzędzi parowozowych, ich naprawa, zamiana i uzupełnienie, dokonywa się na koszt winnego palacza;
c) łącznie z maszynistą i jego pomocnikiem za oszczędne używanie paliwa, smarów i innych materiałów przeznaczonych do obsługi parowozów.
§ 6.
Ubiór w czasie służby.
Podczas służby palacz powinien być w przepisanym ubiorze
§ 7.
Wyznaczanie i stawianie się na służbę.
1. Palacz powinien stawić się na służbę każdorazowo w czasie wyznaczonym w dziennym nakazie służbowym lub na skutek wydanego rozporządzenia. O niemożności stawienia się na wyznaczoną służbę, palacz obowiązany jest zawiadomię dyżurnego dyspozytora parowozowni przynajmniej na 3 godziny przed czasem rozpoczęcia pracy, i w ogóle usprawiedliwić się z niemożności stawienia się na służbę, a w przypadkach choroby złożyć urzędowe świadectwo lekarskie nie później niż dnia następnego po zachorowaniu.
2. Palacz wyznaczony na służbę powinien stawić się w tym samym czasie, jaki wyznaczony jest dla pomocnika maszynisty, w każdym zaś razie nie później, niż na 1 1/2 godziny przed czasem odejścia pociągu.
§ 8
Specjalne kwalifikacje wymagane od palacza.
Prócz warunków przewidzianych w przepisach o stosunku służbowym pracowników P. K. P., palacz powinien posiadać następujące kwalifikacje:
1. umieć czytać i pisać w języku polskim, oraz rachować w zakresie 4 działań z liczbami zwykłymi;
2. posiadać umiejętności:
a) zatrzymania parowozu będącego w ruchu;
b) oszczędnego opalania kotła parowozu, właściwego użytkowania zasuw i klap, regulujących dopływ powietrza, umiejętność zasilania kotła wodą itp.;
3. złożyć praktyczny egzamin ze służby palacza parowozowego.
CZĘŚĆ II.
SZCZEGÓŁOWE OBOWIĄZKI PALACZA.
§ 9.
Znajomość urządzeń parowozowych.
1. Palacz jest obowiązany być dokładnie obznajmionych z urządzeniami parowozu, służącymi do opalania, zasilania wodą, smarowania, hamowania hamulcem ręcznym oraz łącznie z pomocnikiem maszynisty dbać, aby wszystkie te urządzenia były w stanie używalnym.
2. Palacz winien zwracać baczną uwagę na stan składowych części, parowozu, zawiadamiać maszynistę o zauważonych uszkodzeniach nawet wtedy, kiedy ma tylko podejrzenie; nie wolno jednak palaczowi przedsiębrać żadnych napraw na własną rękę.
§.10.
Obsługa parowozu.
1. Podczas pełnienia służby na parowozie palacz powinien:
a) pomagać pomocnikowi maszynisty przy opalaniu parowozu stosując się do wskazówek zawartych w przepisach o opalaniu kotłów parowozowych;
b) drobić i podgarniać węgiel do przodu tendra; jeżeli zaś parowóz opalany jest drzewem, składać drzewo rzędami na przedzie tendra
c) utrzymywać parowóz i tender w należytej czystości;
d) utrzymywać w porządku i całości narzędzia i sygnały parowozowe;
e) obsługiwać hamulec ręczny, przyrząd do ogrzewania pociągu.
2. Nie wolno palaczowi:
a) podczas nieobecności maszynisty i pomocnika uruchomić samemu parowozu lub pozwalać komukolwiek na to, nawet gdyby to był pracownik kolejowy, z wyjątkiem zwierzchników palacza, wymienionych w § 3;
b) opuszczać parowozu, nawet w razie grożącego niebezpieczeństwa, dopóki maszynista na to nie pozwoli. W razie gdyby maszynista opuścił parowóz lub stał się niezdolny do pełnienia swych obowiązków, palacz powinien podporządkować się zarządzeniom pomocnika maszynisty i pomagać mu w prowadzeniu pociągu;
c) dokonywać jakichkolwiek napraw parowozu na własną rękę bez wiedzy i pozwolenia maszynisty;
d) bez pozwolenia maszynisty, podczas postoju, wchodzić pod parowóz i podczas biegu wychodzić na pomost, znajdujący się poza budką maszynisty;
e) podczas postoju pociągu na stacjach oddalać się z parowozu bez pozwolenia maszynisty;
f) przewozić na parowozie przedmiotów nie przeznaczonych do potrzeb służbowych;
g) spać lub drzemać na parowozie będącym pod parą;
h) w czasie nieobecności maszynisty na parowozie pozwalać osobom postronnym wchodzić na parowóz.
CZĘŚĆ III.
Pełnienie służby.
§ 11
Rozpoczęcie służby czynnej.
Po przejściu na służbę palacz powinien:
1. jeżeli nie ma przy parowozie pomocnika maszynisty sprawdzić stan ognia w palenisku, stan samego paleniska, wody w kotle i tendrze oraz pary w kotle; o zauważonych niedokładnościach powinien zameldować maszyniście lub jego pomocnikowi natychmiast po ich przyjściu na służbę;
2. doprowadzić do należytego porządku i czystości zewnętrznej wygląd parowozu i wnętrze budki maszynisty; w tym celu powinien przetrzeć okna w budce maszynisty i sprawdzić należyte oczyszczenie od brudu i kurzu otuliny kotła i cylindrów parowych, bocznych ścian budki maszynisty i tendra, zewnętrznych widocznych miejsc podwozia parowozu i tendra; nadto powinien zamieść podłogę w budce maszynisty i pomost parowozu poza budką maszynisty;
3. podgarnąć na tendrze opał do przodu, a duże kawały węgla rozbić;
4. sprawdzić stan ręcznego hamulca; jeżeli potrzeba posmarować części trące się, posmarować i rozruszać śruby sprzęgów parowozowego i tendrowego, trzony talerzy zderzakowych, a kiszki hamulcowe pozamykać na sprzęgi ślepe;
5. opatrzyć wszystkie latarnie sygnałowe i przygotować je do sprawnego działania;
6. dbać o to, aby piasecznica była napełniona suchym przesianym piaskiem.
§ 12
Obsługa parowozu pod parą.
Ogień w palenisku kotła parowozu należy utrzymywać możliwie równomierny, przy czym kocioł powinien być równomiernie zasilany wodą, aby przez raptowne ochłodzenie ścian paleniska nie dopuszczać do powstawania uszkodzeń paleniska lub płomieniówek.
§ 13
Obsługa parowozu podczas jazdy.
Podczas jazdy z pociągiem palacz powinien:
1. Przy zarzucaniu opału do paleniska przez pomocnika maszynisty otwierać i zamykać drzwiczki paleniska w ten sposób, aby jak najmniej ostudzać palenisko;
2. otwierać i zamykać klapy popielnika według wskazówek maszynisty lub jego pomocnika;
3. na stacjach zwłaszcza z krótkim postojem pociągu dopomagać pomocnikowi maszynisty w smarowaniu i innej obsłudze parowozu;
4. w razie zepsucia się parowozu w drodze, palacz powinien we wszystkim pomagać maszyniście i jego pomocnikowi przy naprawie parowozu, aby doprowadzić go jak najprędzej do porządku ;
5. przy nabieraniu w drodze wody, palacz powinien pomagać robotnikom obsługującym żurawie wodne; po nabraniu wody palacz powinien odsunąć ramię żurawia na miejsce i zamknąć pokrywę otworu tendra;
6. dbać o sprawne działanie siatek odiskiernych; w razie silnego zanieczyszczenia sadzą, oczyszczać je podczas postoju na stacjach;
7. pomagać pomocnikowi maszynisty obsługiwać hamulec ręczny lub hamować samemu na żądanie maszynisty;
8. oczyszczać popielnik podczas większych postojów od żużla i popiołu;
9. zapalać latarnie sygnałowe o zmierzchu, jako też w dzień podczas dużej mgły i zamieci śnieżnych;
10. zwracać uwagę maszynisty, jeżeli zauważy jakikolwiek sygnał podany z pociągu lub linii;
11. zwracać uwagę, czy z pociągu albo pod pociąg ktoś nie upadł, czy ładunek nie wypada lub nie jest przez kogoś wyrzucany i czy pociąg się nie rozerwał;
12. na stacjach i około zabudowań należy możliwie unikać dymienia parowozu.
§ 14
Zachowanie ostrożności w czasie pełnienia służby.
1. Wchodzić na parowóz i schodzić z niego można jedynie podczas postoju, posługując się stopniami i poręczami, podczas zaś ruchu tylko wyjątkowo i to przy bardzo wolnym posuwaniu się parowozu;
2. na stacjach i koło zabudowań należy możliwie unikać dymienia parowozu, otwierania kurków cylindrowych i używania dmuchawki ;
3. na zwrotnicach, obrotnicach i przesuwnicach należy unikać przedmuchiwania wodowskazu i cylindrów parowych;
4. przy hamowaniu ręcznym należy hamować ostrożnie, aby nie spowodować poślizgiwania się kół, ani rozerwania sprzęgieł;
5. przy wychylaniu się z parowozu celem obejrzenia sygnałów lub pociągu, palacz powinien uważać, czy obok nie stoją mogące go zaczepić przedmioty;
6. o zmierzchu i w nocy, a także we dnie podczas mgły i zawiei śnieżnej, na będącym w ruchu lub stojącym na torach jezdnych parowozie, powinny być jasno oświetlone latarnie sygnałowe;
7. podczas zasp śnieżnych, jak również w ich oczekiwaniu, należy możliwie dużo nabierać paliwa i materiałów świetlnych na parowóz, wyznaczony do pociągu;
8. na stacjach wymijania palacz jest obowiązany pilnie uważać, czy sygnał podawany na odjazd stosuje się do parowozu, na którym się on znajduje;
9. podczas jazdy na parowozie palacz powinien zwracać uwagę na sygnały i głośno podawać je maszyniście;
10. przy wyjeździe ze stacji palacz powinien zwracać baczną uwagę, czy obsługa stacyjna, pociągowa lub drogowa nie podaje sygnałów i głośno podawać je maszyniście.
§ 15.
Służba przy myciu kotła.
Przy myciu kotła parowozu palacz powinien pomagać w czynnościach przewidzianych w instrukcji dla pomocnika maszynisty.
§ 16.
Służba w rezerwie.
1. Palacz wyznaczony do służby w rezerwie, powinien stale przebywać w miejscu dla niego przeznaczonym, aż do chwili przekazania dyżuru swemu następcy.
2. Jeżeli rezerwa drużyny parowozowej połączona jest z rezerwą parowozu, palacz powinien zachowywać się tak, jak wskazano przy obsłudze parowozu pod parą.
§ 17.
Zakończenie służby.
(1) Po skończonej jeździe przed ustawieniem parowozu na stanowisku w parowozowni, lub we wskazanym miejscu na torach trakcyjnych, palacz powinien:
1. wyczyścić w wyznaczonym ku temu miejscu popielnik od żużlu i popiołu i dymnicę, od leszu, jeżeli do wykonywania tych czynności nie ma osobnych czyścicieli;
2. przy zaopatrywaniu parowozu w opał i podczas ładowania opału na tender dbać o to, żeby sprzęt parowozowy na tendrze nie był zasypany opałem;
3. pomagać pomocnikowi maszynisty zaopatrywać parowóz w smary i wszelkie inne materiały;
4. po ustawieniu parowozu na stanowiska w parowozowni oczyścić kocioł, ramy, zestawy kołowe, budkę maszynisty i w ogóle wszystkie malowane części parowozu i tendra.
(2) Po załatwieniu wszystkich wyżej wskazanych czynności palaczowi wolno zejść ze służby. Przed opuszczeniem parowozowni palacz powinien dowiedzieć się w biurze parowozowni, kiedy ma stanąć na służbę następną.
