SPIS RZECZY
Rozdział 1. Postanowienia ogólne
Rozdział 2. Sposób postępowania przy przyjęciu do przewozu przesyłek niebezpiecznych
Rozdział 3. Postępowanie przy przewozie przesyłek
Rozdział 4. Postępowanie przy wyładowywaniu przesyłek zawierających materiały lub przedmioty niebezpieczne
Rozdział 5. Postępowanie w wypadku ujawnienia nieprawidłowości w przewozie przesyłek zawierających materiały niebezpieczne
Rozdział 6. Oczyszczanie cystern
Rozdział 7. Niektóre zasady postępowania przy naprawie cystern
Rozdział 8. Postanowienia końcowe
Zarządzenie
Ministra Komunikacji Nr 8 z dnia. 16 stycznia 1971 r. w sprawie zatwierdzenia Instrukcji o postępowaniu i zachowaniu się pracowników przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe podczas przewozu materiałów niebezpiecznych H 59.
§ 1.
Zatwierdza się Instrukcję o postępowaniu i zachowaniu się pracowników przedsiębiorstwa Polskie Koleje Państwowe podczas przewozu materiałów niebezpiecznych H 59, która ukaże się w osobnym wydaniu książkowym
§ 2.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem l lipca 1971 r. Nr CZH8-120-4/71.
MINISTER
w z. inż. S. Czermak Podsekretarz Stanu
(Dz. Urz. MK Nr 10, póz. 76)
WYKAZ
jednostek organizacyjnych otrzymujących instrukcję Nr H 59
A. Ministerstwo Komunikacji.
Komórki Ministerstwa Komunikacji otrzymują instrukcję H 59 zgodnie z rozdzielnikiem aktualnie obowiązującym.
B. Dyrekcje Okręgowe Kolei Państwowych.
Komórki DOKP otrzymują instrukcję H 59 zgodnie z rozdzielnikiem aktualnie obowiązującym w DOKP.
Jednostki podległe DOKP;
1. Oddziały ruchowo-handlowe, trakcji, drogowe.
2. Lokomotywownie, wagonownie.
3. Zarząd Rejonu Przeładunkowego w Małaszewiczach, Oddział Przeładunkowy w Zurawicy.
4. Stacje PKP.
5. Ośrodki szkolenia kursowego PKP.
WYKAZ
stanowisk pracy na których oddzielne egzemplarze
instrukcji H 59 powinny być przydzielone
pracownikom do osobistego użytku
1. Zawiadowca stacji (naczelnik).
2. Dyżurny ruchu.
3. Kierownik pociągu towarowego.
4. Konduktor pociągu towarowego
5. Maszynista pociągu towarowego.
6. Pomocnik maszynisty pociągu towarowego,
7. Rewident wagonów.
8. Ustawiacz.
9. Manewrowy.
10. Odprawiacz pociągów.
11. Magazynier.
12. Ajent zdawczy.
13. Pracownik służby BHP.
ROZDZIAŁ 1.
Postanowienia ogólne
§ 1. Cel i zakres obowiązywania instrukcji
1. Niniejsza instrukcja reguluje jednolity sposób postępowania wszystkich pracowników PKP, których czynności służbowe związane są bezpośrednio lub pośrednio z przyjęciem, przewozem i wydaniem przesyłek zawierających materiały lub przedmioty niebezpieczne oraz sposób postępowania przy oczyszczaniu, myciu, odkażaniu i naprawie wagonów użytych do przewozu przesyłek materiałów lub przedmiotów niebezpiecznych.
2. Postanowienia niniejszej instrukcji obowiązują przy przewozie przesyłek zawierających materiały i przedmioty niebezpieczne, nadawane do przewozu zarówno w komunikacji wewnętrznej, jak i w międzynarodowej.
§ 2. Określenie materiałów i przedmiotów niebezpiecznych
Jako przesyłki materiałów niebezpiecznych lub przesyłki przedmiotów niebezpiecznych zwane w dalszym ciągu w skróceniu przesyłkami niebezpiecznymi, należy rozumieć wszelkiego rodzaju przesyłki zawierające bądź stanowiące materiały, przedmioty, gazy, substancje itp. o właściwościach wybuchowych, samozapalnych, łatwozapalne, żrące, trujące, zakaźne, promieniotwórcze, gazy sprężone, skroplone itp.- wymienione w Przepisach o przewozie koleją, materiałów i przedmiotów niebezpiecznych (PMN), w Regulaminie międzynarodowym dla przewozu koleją towarów niebezpiecznych (RID) lub w załączniku Nr 4 do Umowy SMGS.
ROZDZIAŁ 2.
Sposób postępowania przy przyjęciu do przewozu przesyłek niebezpiecznych
§ 3. Warunki techniczne wagonu
1. Wagony przeznaczone do przewozu przesyłek niebezpiecznych powinny być należycie oczyszczone lub, jeśli zachodzi tego potrzeba wymyte, szczelne, wewnątrz wagonu nie mogą wystawać gwoździe, śruby lub inne przedmioty z metalu nie stanowiące części konstrukcyjnych wagonu lub stałego ich wyposażenia; przed każdym załadunkiem wagonu powinny być dokładnie zbadane pod względem technicznym przez rewidenta wagonów.
2. Przed przydzieleniem wagonu do naładunku magazynier obowiązany jest ustalić, czy wagon został zbadany pod względem technicznym przez rewidenta wagonów, oraz czy odpowiada wymogom określonym w ust. 1.
§ 4. Nalepki ostrzegawcze
1. Nadawca przesyłki zawierającej materiały lub przedmioty niebezpieczne obowiązany jest zaopatrzyć wagon w dodatkowe nalepki ostrzegające o niebezpieczeństwie, przewidziane w przepisach PMN, RID lub w załączniku 4 do SMGS, zależnie od tego w jakiej komunikacji ma być przewieziona nadawana przez niego przesyłka.
2. Wagon zbiorowy z przesyłkami drobnymi przewożonymi w komunikacji międzynarodowej, do którego załadowano przesyłki zawierające materiały niebezpieczne,
kolej oznacza nalepkami ostrzegawczymi odpowiednio do zasad określonych w ust. 1.
§ 5. Przyjmowanie przesyłek do przewozu
1. Magazynier przyjmując do przewozu przesyłkę zawierającą materiały lub przedmioty niebezpieczne powinien dokonać, szczegółowych oględzin stanu jej, zwracając w szczególności uwagę na to czy: załadowania i zabezpieczenia:
1) dopełniono w/g wymogów zawartych w Przepisach o ładowaniu i wyładowaniu wagonów towarowych (załącznik ust. 10 DKP);
2) opakowanie towaru odpowiada szczególnym warunkom określonym dla danego rodzaju materiału niebezpiecznego w PMN, RID lub w załączniku 4 do SMGS,
3) wagony są należycie okartkowane, czy posiadają dodatkowe nalepki wymagane odpowiednimi przepisami oraz czy numer wagonu i stacja przeznaczenia wskazane na nalepce kierunkowej zgadzają się ze wskazaniami zamieszczonymi w liście przewozowym.
2. Na wszystkie wagony kryte, cysterny i specjalne załadowane materiałami niebezpiecznymi muszą być założone plomby przez nadawcę i przez kolej. Plomby kolejowe muszą być założone na te wagony również wtedy, gdy po przewozie materiałów lub przedmiotów niebezpiecznych są one kierowane do mycia, odkażania albo gdy zwracane są nadawcy w stanie próżnym.
ROZDZIAŁ 3.
Postępowanie przy przewozie przesyłek
§6. Ogólne zasady włączania do pociągów wagonów załadowanych materiałami lub
przedmiotami niebezpiecznymi.
1. Wagony, do których załadowano materiały lub przedmioty niebezpieczne, przewozi się pociągami towarowymi. W wyjątkowym przypadku, jeżeli przewóz ma być dokonany na odcinku o słabym natężeniu ruchu, na którym nie kursują pociągi towarowe, dyrekcja okręgowa kp. może wyrazić zgodę na włączenie takiego wagonu do pociągu mieszanego. Jednak zezwolenie takie nie powinno być wydane, gdy w wagonie przewożone są materiały wybuchowe lub gazy o właściwościach trujących.
2. Wagonu z ładunkiem niebezpiecznym nie można włączyć do pociągu, jeżeli nie jest oznaczony odpowiednimi nalepkami ostrzegawczymi.
O ujawnieniu wagonu zawierającego takie materiały, a nie zaopatrzonego w odpowiednie nalepki należy natychmiast zawiadomić dyżurnego ruchu lub inną osobę nadzorującą manewry w celu spowodowania usunięcia usterek.
3. Wagony przeznaczone wyłącznie do przewozu określonego materiału niebezpiecznego muszą posiadać odpowiednie dobrze widoczne napisy ostrzegawcze, wymalowane w sposób trwały na obydwu bocznych ścianach pudła wagonowego lub po obydwu stronach zbiornika cysterny,
4. Przesyłki materiałów łatwopalnych przewozi się w wagonach krytych. Mogą być one przewożone również w wagonach otwartych, ale pod przykryciem oponami, chyba, że dyrekcja okręgowa kp, właściwa dla stacji nadania, wyrazi zgodę na przewóz takiego materiału na wagonie odkrytym bez przykrycia oponami. Formowanie i rozrząd pociągów z wagonami załadowanymi materiałami łatwopalnymi bez przykrycia oponami powinien odbywać się przy pomocy lokomotyw spalinowych. Również przewóz takich wagonów na całej trasie przebiegu pociągu od stacji nadania do stacji przeznaczenia powinien być dokonywany trakcją elektryczną lub spalinową.
5. Wagon otwarty załadowany materiałami łatwopalnymi nie może być włączony do pociągu jako wagon końcowy, jeżeli na nim miałyby być umieszczone naftowe
latarnie sygnałowe. Zakaz powyższy obowiązuje również, gdy ładunek przykryty jest oponami.
6. Jeżeli do wagonu oprócz materiałów łatwozapałnych, załadowano również materiały żrące lub trujące należy przy przetaczaniu i włączaniu tego wagonu do pociągu stosować przepisy dotyczące wagonów i materiałami łatwozapalnymi, żrącymi i trującymi.
7. Cysterny załadowane materiałami łatwozapalnymi oraz cysterny zwracane po przewozie tych materiałów, mogą być włączane do pociągów towarowych z pominięciem szczególnych warunków określonych w niniejszej instrukcji pod warunkiem, że są szczelnie zamknięte i zaplombowane.
§ 7. Szczególne warunki przy włączaniu wagonów załadowanych materiałami niebezpiecznymi do pociągów towarowych
1. Materiały, niebezpieczne w stosunku do których przepisy szczególne nie zawierają zakazu ładowania do wagonów z czynnymi hamulcami, mogą .być przewożone w pociągach towarowych w następujących ilościach:
1) 50 wagonów dwuosiowych w pociągach liczących co najmniej 120 osi;
2) 65 wagonów dwuosiowych w pociągach liczących 150 i więcej osi.
2. Wagony załadowane materiałami niebezpiecznymi należy oddzielić od lokomotywy i wagonów z samodzielnym ogrzewaniem innymi wagonami próżnymi, zawierającymi ładunki bezpieczne lub nie ulegające łatwozapaleniu w ilości co najmniej 12 osi, a od końca pociągu w ilości co najmniej 6 osi.
3. Wagony załadowane materiałami niebezpiecznymi należy oddzielać wagonami ochronnymi w ilości co najmniej 4 osi od wagonów, na których przewozi, się ładunki stwarzające szczególne niebezpieczeństwo wskutek przesunięcia jak: dłużyce, szyny, żelazo zbrojeniowe do robót betonowych itp.
4. Wagony załadowane materiałami żrącymi, trującymi lub gazami zagęszczonymi, skroplonymi albo rozpuszczonymi pod ciśnieniem należy oddzielić wagonami ochronnymi w ilości co najmniej 6 osi, od wagonów przeznaczonych dla drużyny konduktorskiej i dozorców przesyłek przewożonych pod dozorem.
§ 8. Sprzęganie wagonów
Wagony załadowane materiałami niebezpiecznymi należy sprzęgać ze sobą i z wagonami ochronnymi tak, aby tarcze zderzaków były naciśnięte jak w pociągach pasażerskich i to niezależnie od rodzaju pociągu, w którym przewożone są te wagony.
§ 9. Specjalne warunki obowiązujące przy włączaniu wagonów, w których przewożone są materiały wybuchowe.
1. Wagony załadowane materiałami wybuchowymi (oznaczone nalepkami ostrzegawczymi wyobrażającymi rozrywającą się bombę) mogą być przewożone wyłącznie pociągami towarowymi przy zachowaniu następujących zasad:
1) nie mogą posiadać czynnego hamulca:
a) wagony załadowane materiałami wybuchowymi,
b) wagony znajdujące się bezpośrednio przed lub za wagonami załadowanymi materiałami wybuchowymi;
2) wagony załadowane materiałami wybuchowymi powinny być oddzielone od lokomotywy ciągnącej lub od wagonu z samodzielnym ogrzewaniem, wagonami próżnymi lub wagonami załadowanymi ładunkiem bezpiecznym w ilości co najmniej 12 osi,
3) w końcu pociągu przewożącego materiały wybuchowe powinny znajdować się wagony próżne lub wagony załadowane ładunkiem bezpiecznym w ilości co najmniej 6 osi;
4) wagony z materiałami wybuchowymi powinny być oddzielone wagonami
ochronnymi w ilości co najmniej 4 osi od wagonów ładownych, których ładunek (szyny, dłużyce, żelazo zbrojeniowe do robót betonowych itp.) może przy przesunięciu grozić uszkodzeniom sąsiedniego wagonu;
5) z obu stron każdej grupy wagonów załadowanych materiałami wybuchowymi, łącznie z wagonami ochronnymi powinny się znajdować wagony z czynnymi hamulcami zespolonymi;
6) ilość wagonów w jednej grupie załadowanych materiałami wybuchowymi nie może przekraczać trzech;
7) ilość wagonów załadowanych materiałami wybuchowymi w pociągu towarowym nie może przewyższać:
a) w pociągu towarowym o szybkości do 50 km/godz. przy maksymalnym spadku trasy 6°/oo 20 wagonów dwuosiowych, przy długości pociągu 120 osi i 24 wagony dwuosiowe przy długości pociągu 150 osi;
b) w pociągu towarowym o szybkości 50 km/godz. i maksymalnym spadku do 15°/oo 12 wagonów dwuosiowych przy długości pociągu 120 osi i 18 wagonów dwuosiowych przy długości pociągu 150 osi;
c) w pociągu towarowym o szybkości do 60 km/godz. przy maksymalnym spadku do 6o/oo 15 wagonów dwuosiowych przy długości pociągu 120 osi i 18 wagonów dwuosiowych przy długości pociągu 150 osi;
d) w pociągu towarowym o szybkości do 60 km/godz. przy maksymalnym spadku do 15o/oo 9 wagonów dwuosiowych przy długości pociągu 150 osi.
2. Zabrania się doczepiania wagonów z ładunkami materiałów samozapalnych i łatwozapalnych, oznaczonych nalepkami ostrzegawczymi wyobrażającymi płomień do składu pociągu, w którym znajdują się wagony załadowane materiałami wybuchowymi.
§ 10. Czynności wykonywane przed przystąpieniem do pracy manewrowej.
1. W karcie rozrządowej należy odpowiednio oznaczyć wszystkie wagony, które ze względu na załadowany do nich materiał niebezpieczny lub przedmioty niebezpieczne nie mogą być staczane z górki rozrządowej.
2. Ustawiacz po otrzymaniu karty rozrządowej ustala ilość płozowych potrzebnych do zakładania płozów wskazując, które odprzęgi mają być hamowane hamulcem ręcznym, a które płozami w sposób ostrożny oraz wagony które należy odstawić na wyznaczone miejsce lokomotywą.
3. Płozowy w czasie przyjmowania dyżuru obchodząc swój rejon i zaznajamiając się ze stanem pozostawionym przez poprzednią zmianę, powinien w szczególności sprawdzić czy wagony zawierające materiały niebezpieczne są należycie zabezpieczone przed zderzeniem.
4. Przed rozpoczęciem manewrów z wagonami zawierającymi materiały niebezpieczne należy sprawdzić, czy:
1) z wagonów nic nie wysypuje się lub nie wycieka,
2) pokrywy, zawory, spusty i krany cystern są szczelnie zamknięte i zaplombowane.
§ 11. Zakaz zbliżania się z ogniem do wagonów.
1. W pobliżu wagonów z materiałami wybuchowymi i łatwozapalnymi nie wolno palić tytoniu, rozpalać ognia ani też zbliżać się do nich z nie osłonionym płomieniem lub ze światłem karbidowym, naftowym itp.
2. Przy manewrach z wagonami zawierającymi materiały niebezpieczne zabrania się:
1} podgrzewania zamarzniętych sprzęgów wagonowych,
2) zbliżania się do wagonów z odkrytym ogniem,
3) dokonywania manewrów w pobliżu koszy podgrzewaczy lub przez rozjazdy podgrzewane piecykami brykietowymi.
§ 12. Ograniczenia przy staczaniu i odrzucaniu wagonów.
1. Zabrania się odrzucać i staczać wagony:
1) zawierające materiały niebezpieczne, oznaczone nalepkami ostrzegawczymi wyobrażającymi płomień, trupią czaszkę, butlę dymiącą, balon lub probówki oraz dodatkowe nalepki z trójkątem;
2) z materiałami wybuchowymi oznaczone nalepkami wyobrażającymi rozrywającą się bombę;
3) cysterny oznaczone znakiem ostrzegawczym wyobrażającym: trupią czaszkę, dymiącą butlę, balon lub probówki oraz dodatkowo trójkąt, a także wszystkie cysterny noszące ślady wycieku.
2. Wagony, których nie wolno odrzucać ani staczać, powinny być przestawione, a przez górkę rozrządową mogą być przepuszczane jedynie z lokomotywą manewrową.
3. Wagony z ładunkiem niebezpiecznym, wagony próżne po takich ładunkach, oraz wagony z innym ładunkiem, jeżeli wymagają szczególnie ostrożnego manewrowania powinny być oznaczone wymaganymi nalepkami. Nalepki te należy umieszczać na wagonach niezależnie od trwałych znaków i napisów ostrzegawczych znajdujących się na takim wagonie.
4. Wolno przetaczać odrzutem lub staczać następujące wagony pod warunkiem, że będą hamowane dobrze działającym hamulcem ręcznym:
1) oznaczone tylko nalepką ostrzegawczą obrazującą: kielich, trójkąt, płomień, trupią czaszkę lub butlę dymiącą;
2) wszelkie cysterny ładowne oraz wagony garnkowe nie oznaczone nalepkami ostrzegawczymi.
W razie braku hamulca ręcznego lub w przypadku jego złego działania, wagony te można odrzucać lub staczać hamując je dwoma płozami.
5. W przypadkach określonych w ust. 4, odprzęg przy odrzutach nie może przekraczać 10 osi, a przy staczaniu z górki rozrządowej 6 osi wagonów ładownych lub 10 osi wagonów próżnych.
6. Zabrania się odrzucania i staczania wagonów na tory, na których znajdują się wagony określone w ust. 1.
7. Dla ochrony wagonów wymienionych w ust. 4, następny odprzęg staczany na tor zajęty przez nie powinien być zatrzymany przed tymi wagonami, a następnie dosunięty. Dalsze odprzęgi powinny być hamowane tak, aby nie dopuścić do uderzenia w tabor, w którym znajduje się wagon zawierający materiały niebezpieczne.
§ 13. Zasady przetaczania wagonów zawierających materiały niebezpieczne.
1. Wagony z materiałami niebezpiecznym: powinny być podczas przetaczania oddzielone od lokomotywy lub wagonu z samodzielnym ogrzewaniem ochronnymi wagonami próżnymi lub wagonami zawierającymi ładunki bezpieczne, w ilości nie mniejszej niż 8 osi.
2. Zabrania się używać jako wagonów ochronnych wagonów załadowanych wspólnym ładunkiem i połączonych rozworą lub samym ładunkiem. Wagony załadowane ładunkiem długim, jak słupy, belki, pręty żelazne, szyny itp. nie mogą być ustawione bezpośrednio przy wagonach zawierających materiały niebezpieczne.
3. Parowozy stojące W pobliżu lub przejeżdżające obok wagonów zawierających materiały wybuchowe powinny mieć zamknięte drzwiczki od paleniska i klapę popielnika. O okolicznościach wymagających szczególnych ostrożności należy zawiadomić maszynistę prowadzącego manewry oraz maszynistów lokomotyw znajdujących się w sąsiedztwie, zobowiązanym do tego zawiadamiania jest dyżurny ruchu lub pracownik kierujący manewrami. Wagony z materiałami niebezpiecznymi powinny być odstawiane na tory w sąsiedztwie, których nie prowadzi się prac manewrowych oraz nie prowadzi, się ruchu pociągów.
§ 14. Szybkość jazd manewrowych.
1. Manewry należy wykonywać z szybkością bezpieczną i z zachowaniem ostrożności tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo ludzi i aby nie uszkodzić taboru, ładunku i urządzeń.
2. Przy przetaczaniu wagonów, w których znajdują się materiały niebezpieczne szybkość jazd manewrowych nie może przekraczać 10 km na godzinę. Jednak w przypadkach złych warunków atmosferycznych jak: gwałtowna burza, zamieć śnieżna, gołoledź, mgła itp. w razie braku dostatecznego oświetlenia terenu, przejazdu przez przejścia przy peronach osobowych lub przez miejsca wymagające zachowania szczególnej ostrożności, szybkość jazd manewrowych powinna ulec dalszemu ograniczeniu dla zagwarantowania bezpieczeństwa. O ograniczeniu szybkości jazd oraz o ustaleniu szybkości bezpiecznej decyduje dyżurny ruchu lub osoba kierująca manewrami.
§ 15. Ograniczenia dotyczące hamowania taboru manewrującego.
Wagony, w których znajdują się materiały wybuchowe oraz wagony znajdujące się bezpośrednio przed lub za tymi wagonami, nie mogą posiadać czynnych hamulców zespolonych.
§ 16. Sprzęganie i rozprzęganie taboru w czasie manewrów.
Wagony załadowane ładunkami niebezpiecznymi powinny być w czasie przetaczania sprzęgnięte ze sobą i z wagonami ochronnymi tak, aby tarcze zderzakowe były naciśnięte, jak w pociągach pasażerskich.
§ 17. Zasady wyprawiania pociągów w których przewożone są materiały niebezpieczne.
Niezależnie od postanowień odpowiednich przepisów, nie można wyprawić pociągu w odstępie czasu, jeżeli v; pociągu poprzedzającym lub w pociągu, który ma być wyprawiony w odstępie czasu, znajdują się wagony do których załadowano materiały wybuchowe, trujące, żrące, zapalne lub gazy sprężone.
§ 18. Obsada pociągów przez drużynę konduktorską.
Nie wolno obsadzać przez drużynę konduktorską wagonów:
1) z materiałami i przedmiotami wybuchowymi, jak również wagonów znajdujących się bezpośrednio przed i za tymi wagonami;
2) z gazami trującymi,
3) z materiałami promieniotwórczymi (radioaktywnymi);
4) z materiałami żrącymi.
§ 19. Ograniczenia we włączaniu wagonów zawierających materiały wybuchowe do pociągów wyprawianych bez obsady konduktorskiej.
Do pociągów wyprawianych bez obsługi konduktorskiej nie wolno włączać wagonów, do których załadowane są materiały lub przedmioty wybuchowe.
ROZDZIAŁ 4.
Postępowanie przy wyładowywaniu przesyłek zawierających materiały lub przedmioty niebezpieczne.
§ 20. Obowiązek mycia i odkażania wagonów
1. Wszystkie wagony będące własnością kolei, w których przewożono materiały trujące, żrące lub zakaźne powinny być zwrócone przez odbiorcę przesyłki odpowiednio wymyte i odkażone. Oczyszczania i odkażania wagonów nie należących do kolei dokonuje ich właściciel użytkownik.
2. Wagony kierowane do mycia i odkażania należy oznaczyć z obu stron odpowiednimi nalepkami, zaś drzwi zamknąć i zaplombować. Czynności tych dokonują magazynierzy.
3. Wagony, w których przewożono materiały promieniotwórcze, przed zwrotem właścicielowi należy poddać kontroli radioaktywności, kontroli tej dokonuje odbiorca przesyłki. Jeżeli w toku kontroli ujawnione zostaną resztki materiałów radioaktywnych lub też radioaktywność poszczególnych części wagonu, należy wagon poddać dezaktywizacji i dopiero po jej przeprowadzeniu skierować go do mycia lub wyprawić do stacji macierzystej.
§ 21. Doprowadzenie do czystości terenu na którym prowadzono czynności wyładunkowe.
1. Po zakończeniu wyładunku przesyłki zawierającej materiały wybuchowe, żrące, trujące lub ulegające samozapaleniu, magazynier powinien dokładnie sprawdzić, czy na terenie sąsiadującym z wagonem nie pozostawiono resztek, odpadów lub pojedynczych sztuk, tak, aby w przyszłości wykluczyć możliwość porażenia ludzi bądź wywołania pożaru.
2. Jeżeli wyładowywana przesyłka zamierała materiały promieniotwórcze, to po zabraniu ostatniej partii towaru, magazynier powinien dopilnować aby odbiorca przesyłki przeprowadził kontrolę napromieniowania terenu, na którym przeprowadzono wyładunek. Ujawnione resztki materiałów oraz napromieniowana ziemia powinny być usunięte.
3. List przewozowy zatrzymany na czas wyładunku przesyłki magazynier wydaje odbiorcy przesyłki po wykonaniu czynności, o których mowa w ust. 2.
ROZDZIAŁ 5.
Postępowanie w przypadku ujawnienia nieprawidłowości w przewozie przesyłek
zawierających materiały niebezpieczne.
§ 22. Nieprawidłowości wymagające poprawy załadowania lub przeładowania przesyłki.
1. Wszelkie nieprawidłowości stwierdzone po przyjęciu przesyłki do przewozu, mogące zagrażać niebezpieczeństwu ruchu, osób, środków przewozowych lub towarów, jak: otwarcie drzwi wagonu, nierówne obciążenie kół, przesunięcie ładunku, przekroczenie granicy obciążenia lub skrajni ładunkowej, wadliwe umocowanie opon, zagrzanie się osi wagonu itp., powinny być niezwłocznie usunięte. Przy usuwaniu tych nieprawidłowości należy postępować zgodnie z zasadami określonymi w § 25 Instrukcji o odprawie i przewozie przesyłek towarowych H2, z odchyleniami określonymi w niniejszych przepisach.
2. W razie stwierdzenia usterek technicznych wagonu, w którym przewożone są materiały niebezpieczne, należy wyłączyć wagon z pociągu na najbliższej stacji.
3. Usunięcia usterek technicznych bez przeładowania przesyłki do innego wagonu można dokonać tylko wtedy, gdy w czasie prowadzenia prac nie grozi niebezpieczeństwo dla ludzi zatrudnionych przy nich oraz, gdy możliwe jest doprowadzenie wagonu do stanu pełnej sprawności technicznej.
4. Jeżeli przeładowywana przesyłka zawiera materiały niebezpieczne i radioaktywne należy zwrócić się do nadawcy przesyłki z żądaniem natychmiastowego dokonania przeładunku.
5. Jeżeli przesyłka zawierająca materiały niebezpieczne została nadana do przewozu po-
za granicami państwowymi o wskazówki oraz z wezwaniem do przeładowania przesyłki należy zwrócić się do odbiorcy przesyłki. Jeżeli natomiast przesyłka przewożona jest tranzytem liniami kolejowymi PKP, o każdym przypadku wymagającym przeładowania przesyłki należy powiadomić niezwłocznie oddział ruchowo-handlowy, któremu podlega stacja zatrzymania wagonu i postępować zgodnie ze wskazówkami otrzymanymi z RO.
§ 23. Komisyjne sprawdzanie przesyłek towarowych.
1. W razie ujawnienia, że wbrew wskazaniom i oświadczeniom zawartym w liście przewozowym przesyłka zawiera materiały niebezpieczne lub w razie powzięcia co do tego podejrzenia, każdy pracownik powinien natychmiast zgłosić o tym zawiadowcy stacji ustnie lub telefonicznie, a następnie potwierdzić zgłoszenie na piśmie.
2. Jeżeli ujawniono, że przesyłka zawiera materiały niebezpieczne lub zachodzi podejrzenie obecności takich materiałów, sprawdzenia stanu przesyłki dokonuje się na stacji, na której stwierdzono niezgodność z dokumentami przewozowymi lub na najbliższej stacji zatrzymania pociągu, jeżeli taką niezgodność stwierdzono w czasie, gdy wagon znajdował się w pociągu. Sprawdzenia jej zawartości nie można przekazać innej stacji
3. Sprawdzenia przesyłki pod względem zawartości, , wagi i zachowania środków ostrożności dokonuje się komisyjnie z udziałem nadawcy lub odbiorcy. Komisję zwołuje zawiadowca stacji, w składzie ustalonym w § 49 ust. 9 Instrukcji o odprawie i przewozie przesyłek towarowych H 2,
4. Jeżeli zachodzi podejrzenie, że przesyłka zawiera materiały wybuchowe, trujące, żrące lub promieniotwórcze, a celem komisyjnego zbadania jest sprawdzenie jej zawartości dla zachowania przepisanych
środków ostrożności, do składu komisji należy powołać rzeczoznawcę. O wyznaczenie rzeczoznawcy należy zgłosić się do powiatowego sztabu wojskowego lub dyrekcji uspołecznionego przedsiębiorstwa produkującego . lub używającego materiałów tego gatunku, który zawarty jest w przesyłce.
5.. W razie stwierdzenia, że do przewozu przyjęto materiały niebezpieczne pod nazwą fałszywą lub też niezachowano środków ostrożności przepisanych dla przewozu materiałów wybuchowych, zdolnych do wytwarzania mieszanin wybuchowych oraz materiałów żrących lub promieniotwórczych należy wstrzymać przewóz tych materiałów i postawić je do dyspozycji powiatowego sztabu wojskowego.
6. W razie stwierdzenia w przesyłce obecności innych materiałów niebezpiecznych niż wymienione w ustępie 5:
1) nadanych do przewozu pod nazwą niezgodną z rzeczywistością, należy wstrzymać ich przewóz i postawić je do dyspozycji prezydium powiatowej rady narodowej;
2) w stosunku do których nie zachowano przepisanych środków ostrożności, należy wstrzymać przewóz przesyłki l wezwać nadawcę do usunięcia usterek, bądź usunąć je we własnym zakresie, jeżeli leży to w możliwościach stacji i nie stwarza niebezpieczeństwa nieszczęśliwego wypadku.
§ 24. Postępowanie w przypadku ujawnienia braku w przesyłce.
1. Jeżeli kontrola zawartości przesyłki, w skład której wchodzą materiały niebezpieczne, ujawniła brak jej części lub całości, należy zawiadomić o tym organy bezpieczeństwa, chyba, że są to materiały płynne lub gazy i można przyjąć, że brak powstał w wyniku parowania lub ulatniania się niewielkich ilości nie stwarzając niebezpieczeństwa zatrucia.
2. Organy bezpieczeństwa należy zawiadomić również wtedy, gdy kontrola stanu przesyłki ujawni uszkodzenie opakowania i spowodowany tym brak w przesyłce, jeżeli zaginiona ilość stwarza niebezpieczeństwo zatrucia, porażenia ludzi, spowodowania eksplozji lub wywołania pożaru.
ROZDZIAŁ 6.
Oczyszczanie cystern
§ 25. Zakres obowiązku.
1. Do obowiązku przedsiębiorstwa PKP należy oczyszczanie tylko cystern będących własnością PKP i w których przewozi się wiadome kolei przesyłki, niezbędne do pracy kolei, a mianowicie: oleje napędowe, oleje do smarowania, benzynę, naftę, mazut itp. Wszystkie cysterny nie będące własnością PKP powinny być poddawane myciu przez właściciela wagonu względnie nadawcę lub odbiorcę przesyłki i to na ich terenie.
2. Każdą cysternę stanowiącą własność PKP, należy poddać gruntownemu oczyszczeniu w następujących przypadkach:
1) przed skierowaniem cysterny do naprawy okresowej (głównej, średniej lub rewizji okresowej),
2) przed skierowaniem cysterny do naprawy bieżącej, jęczeli zachodzi konieczność naprawy zbiornika.
§26. Ogólne zasady dotyczące oczyszczania cystern.
1. Cysterny powinny być oczyszczane na specjalnie wydzielonym terenie oddalonym od stanowisk naprawczych ZNTK lub wagonowni o co najmniej 300 m, a od innych stanowisk, gdzie używa się otwartego ognia o co najmniej 50 m.
2. Przed przystąpieniem do oczyszczania cystern należy otworzyć wszystkie włazy, wyczystki i wszelkiego rodzaju zawory oraz przewietrzyć zbiornik. Przewietrzenie powinno trwać co najmniej sześć godzin.
3. Oczyszczania cystern można dokonywać mechanicznie za pomocą szczotki metalowej lub włosianej, łopatki metalowej (skrobaczki, młotka pneumatycznego lub ręcznego itp. narzędzi) chemicznie za pomocą odpowiednich rozpuszczalników, bądź też fizycznie przez parowanie zbiornika, przemywanie gorącą wodą, napełnianie na zmianę wodą gorącą i zimną oraz przewietrzanie naturalne lub sztuczne.
4. W czasie pracy wewnątrz cysterny nie wolno używać narzędzi lub przedmiotów mogących wywołać iskrę. Z tego powodu sprzączki pasa ochronnego mogą być sporządzone wyłącznie z miedzi lub mosiądzu, a oskardy, wiadra, skrobaczki, łopatki i inne narzędzia powinny być wykonane z miedzi, mosiądzu lub duraluminium.
§ 27. Szczególne środki ostrożności stosowane przy oczyszczaniu cystern.
1. Przed pierwszym wejściem do wnętrza cysterny należy stwierdzić jaka koncentracja gazu utrzymała się wewnątrz; do badania koncentracji gazu należy używać specjalnych probierzy.
2. Jednocześnie w cysternie może przebywać tylko jeden pracownik. Okres jego nieprzerwanej pracy w cysternie nie może przekraczać 15 minut, po czym powinien być zastąpiony przez drugiego pracownika, przebywającego dotychczas na wolnym powietrzu.
3. Pracownik przebywający w cysternie powinien być zaopatrzony w aparat zapewniający mu dopływ świeżego powietrza do oddychania (maski gazowe względnie aparaty tlenowe).
4. Przed wejściem do cysterny pracownik powinien włożyć ubranie ochronne w postaci jednolitego, szczelnie zapinanego kombinezonu:
1) gumowego jeżeli ma oczyścić cysternę po benzynie, względnie
2) z tkaniny klejowej jeżeli ma oczyścić cysternę po innych materiałach niebezpiecznych.
Po wejściu do cysterny pracownik powinien nałożyć mocny pas ochronny z szelkami do wyciągania w pozycji stojącej z umocowanymi do niej linami, których końcówki należy wyprowadzić na zewnątrz. Po wyjściu z cysterny ubranie ochronne należy poddać wietrzeniu w miejscu zabezpieczonym od ognia. Poruszanie się w takich ubraniach po warsztacie pracy jest zabronione z uwagi na niebezpieczeństwo pożaru.
5. Dwóch pracowników powinno trzymać końce lin wyprowadzone na zewnątrz czuwając nad zachowaniem się pracownika znajdującego się wewnątrz cysterny. Dla niesienia ewentualnej pomocy należy przewidzieć również i trzeciego pracownika, który wykonując w pobliżu inne prace, byłby w konkretnym wypadku do dyspozycji, pomagając przy wyciąganiu poszkodowanego z cysterny.
6. Przynajmniej jeden z dwóch pilnujących na zewnątrz pracowników powinien, być wyszkolony w akcji sanitarnej niesienia pierwszej .pomocy wrazie nieszczęśliwego wypadku, a w szczególności w razie zatrucia.
7. Pracownik przebywający w cysternie nie może mieć podkutego obuwia ani też zabierać z sobą materiałów łatwo palnych, np. zapałki, zapalniczki.
8. Wewnątrz cysterny należy używać jako oświetlenia wyłącznie sznurowanych lamp elektrycznych w hermetycznej oprawie z siatką o napięciu 24 V. Takie same lampy hermetyczne stosować należy przy zaglądaniu do cysterny,
9. Między pracownikiem zajętym wewnątrz cysterny a pracownikami dozorującymi na zewnątrz należy podawać w omawianych okresach czasu z góry umówiony
sygnał porozumiewawczy np.: co 5 min. wypukiwanie z zewnątrz, a w odpowiedzi z wewnątrz cysterny pewną umówioną ilość uderzeń w cysternę. Gdyby przy dawaniu umówionych sygnałów okazała się, że podawany z wewnątrz sygnał budzi pewne wątpliwości co do ilości umówionych uderzeń względnie ich siły, świadczyłoby to, że samopoczucie pracownika pracującego wewnątrz nie jest dobre, wobec czego należy wszcząć akcję ratunkową.
10. Pracownicy dopuszczani do prac przy cysternach powinni przejść specjalne badanie lekarskie, głównie co do serca i dróg oddechowych, przy czym zmiany chorobowe w tych narządach dyskwalifikują badanych pracowników do tych prac. Odnośne zaświadczenia powinny być dołączone do akt personalnych pracownika.
11. Pracowników dopuszczonych do prac przy cysternach należy szczegółowo pouczyć z zakresu stosowania środków ostrożności przy tych pracach. Dowodem takiego pouczenia przeegzaminowania będzie odpowiednie zaświadczenie, dołączone do akt personalnych pracownika.
12. Ochrona przeciwpożarowa na terenie oczyszczalni powinna być wzmocniona. Teren ten należy zaopatrzyć w dostateczną ilość gaśnic, piasku itp. Teren oczyszczalni należy utrzymać stale we wzorowej czystości. Personel zajęty w oczyszczalni winien być dokładnie pouczony o sposobie użycia środków przeciwpożarowych.
§ 28. Oczyszczanie cystern używanych do przewozu przetworów ropy naftowej.
Jeżeli zbiornik cysterny służy do przewozu przetworów ropy naftowej, to po przewietrzeniu należy napełnić go gorącą wodą aż do przelewu przez górny otwór włazowy i tak zostawić go przez mniej więcej 3 godziny; po spuszczeniu wody z cysterny należy zbiornik cysterny poddać działaniu strumienia pary o ciśnieniu nie przekraczającym 2 atm. w ciągu 34 godz., przy czym zawory spustowe powinny być otwarte w celu umożliwienia odpływu skondensowanej pary; jeżeli cysterna nie miała zaworów spustowych, należy wywiercić w dolnej części dzwona walczaka otwór o średnicy 10 mm, który następnie w czasie dokonywania rewizji powinien być zaspawany elektrycznie. Następną czynnością jest mechaniczne oczyszczenie wnętrza cysterny za pomocą odpowiednich narzędzi. Należy zwracać uwagę, aby nie uszkodzić wykładzin wewnętrznych zbiornika cysterny np.: cegieł, lepiszcza, ebonitu itp. Należy szczególnie dokładnie oczyścić przewody spustowe, trójniki, kolanka, zawory spustowe przegrody, falochrony, drabinki wewnętrzne i grzejniki. Jeżeli po tych zabiegach okaże się, że zbiornik cysterny nie jest dostatecznie oczyszczony, należy na przemian poddawać go parowaniu i napełniać gorącą wodą. Gdyby te zabiegi okazały się jeszcze nie wystarczające, należy mechanicznie oczyścić stwardniałe pozostałości na wewnętrznych ścianach zbiornika. Czynności te należy powtarzać aż do chwili uzyskania dostatecznej czystości powierzchni. Po zakończeniu oczyszczania należy zbiornik cysterny powtórnie napełnić wodą zimną w celu stwierdzenia, czy nie ma nieszczelności.
§ 29. Oczyszczanie cystern używanych do przewozu niektórych produktów łatwo ulegających zestaleniu.
W cysternach do przewozu produktów zestalających się w niższej temperaturze, jak: smoła, pak, pakuły, lepiszcze, asfalt, bituminy itp., należy przed przystąpieniem do oczyszczania otworzyć wszystkie włazy, wyczystki i zawory i przewietrzyć zbiornik metodą naturalną lub sztuczną przez 78 godziny. Po zamknięciu zaworów spustowych i wyczystek należy wypełnić zbiornik cysterny gorącą wodą w tym stanie zostawić przez 56 godzin. Po spuszczeniu wody przez zawory spustowe należy dokonać mechanicznie oczyszczenia wewnętrznych ścian cysterny. Następnie należy przepłukiwać zbiornik silnym strumieniem gorącej wody; szczególną uwagę należy zwrócić na oczyszczenie rur spustowych, zaworów sterujących, elementów, grzejnika, blach. oporowych, wrzecion zaworu oraz drabinek wewnętrznych. Jeżeli po dokonaniu powyższych operacji stwierdzi się, iż wewnętrzne ściany zbiornika oraz części aparatury umieszczone, wewnątrz nie są dostatecznie oczyszczone należy powtórzyć na przemian zabieg mechanicznego oczyszczania i przepłukiwania strumieniem gorącej wody; po dokładnym oczyszczeniu należy zbiornik zapełnić zimną wodą w celu stwierdzenia, czy nie ma nieszczelności.
§ 30. Postępowanie z cysternami oczyszczonymi.
1. Po stwierdzeniu przez kierownika oczyszczalni lub jego uprawnionego zastępcę, że oczyszczenie cysterny zostało ukończone szkodliwe pozostałości przewożonego materiału usunięte należy dokonać badania ewentualnych pozostałości gazu przy pomocy specjalnych probierzy.
2. Ściany zbiornika należy pokryć olejem w celu zabezpieczenia przed działaniem korozji.
3. Po wykonaniu czynności wymienionych w ust. l i 2 należy wszystkie zawory spustowe oraz sterujące włazy i wyczystki zamknąć i zaplombować. Następnie kierownik oczyszczalni lub jego zastępca powinien sporządzić protokół, którego oryginał stwierdzający dokładne oczyszczenie kieruje do ZNTK lub wagonowni, gdzie cysterna jest kierowana dla dokonania naprawy lub przeglądu.
ROZDZIAŁ 7.
Niektóre zasady postępowania przy naprawie cystern.
§31 Czynności poprzedzające przystąpienie do naprawy.
Oględziny zewnętrzne.
1.Dla zachowania bezpieczeństwa pracy nie wolno dokonywać napraw przy zbiornikach przed otrzymaniem protokółu stwierdzającego oczyszczenie i odkażenie cysterny. Po otrzymaniu protokółu należy sprawdzić, czy cysterna została oczyszczona zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz posiada odpowiednie nalepki.
2 Przed przekazaniem cysterny na stanowisko naprawcze należy otworzyć wszystkie otwory i wyczystki i dokonać badania koncentracji gazu przy pomocy specjalnych probierzy.
3. Przed przystąpieniem do szczegółowych wewnętrznych oględzin zbiornika należy stwierdzić, czy cysterna została prawidłowo oczyszczona oraz czy resztki osadu pogazowego na ścianach wewnętrznych zbiornika nie wydzielają gazów i nieprzyjemnych woni. W razie stwierdzenia tego należy zaniechać podejmowania wszelkich prac wewnątrz zbiornika i oddać cysternę do powtórnego oczyszczenia lub prace wykonywać w maskach przeciwgazowych. W tym ostatnim przypadku do zbiornika należy doprowadzić przewód z powietrzem w celu szybkiego usunięcia wydzielających się gazów.
Oględziny wewnętrzne.
4. Oględziny wewnętrzne zbiornika polegają na dokładnym zbadaniu powierzchni metalu. Należy zwrócić uwagę na wszelkie połączenia zgrzewane, spawane i nitowane dzwonów oraz dzwonów z dennicami. Szczególną uwagę należy zwrócić na dolną powierzchnię zbiornika cysterny.
5. Do oświetlenia wnętrza cysterny w czasie przeprowadzania rewizji wewnętrznej zbiornika należy używać oświetlenia elektrycznego o napięciu 1224 V.
6. Rewident kotłowy oraz wyznaczeni pracownicy znajdujący się wewnątrz zbiornika cysterny powinni być na wypadek
zasłabnięcia zabezpieczeni pasem z karabinkiem i liną, którą powinni trzymać pracownicy znajdujący się na zewnątrz cysterny. Umowny znak porozumiewania się pracowników przebywających wewnątrz cysterny z pracownikami znajdującymi się na zewnątrz należy ustalić przed wejściem pracownika do cysterny.
ROZDZIAŁ 8.
Postanowienia końcowe
Postępowanie w przypadkach awarii z materiałami niebezpiecznymi oraz sposób likwidacji skutków awarii z tymi materiałami określają postanowienia zawarte w odrębnych przepisach.
